Trong bối cảnh cạnh tranh chiến lược giữa Mỹ và Trung Quốc ngày càng gia tăng, các nguồn tài nguyên khoáng sản chiến lược, đặc biệt là kim loại biển sâu, đã trở thành tâm điểm của các chính sách kinh tế và địa chính trị toàn cầu. Kim loại biển sâu, bao gồm các nốt đa kim (những khối rắn hình củ khoai tây được tìm thấy dưới đáy biển sâu) chứa mangan, coban, niken, đồng và các vỏ coban giàu bạch kim, là nguồn tài nguyên thiết yếu cho các ngành công nghiệp công nghệ cao, sản xuất pin và năng lượng tái tạo. Trung Quốc, với vị thế dẫn đầu trong khai thác, chế biến và xuất khẩu khoáng sản, đặc biệt là đất hiếm và kim loại chiến lược, đã tạo ra sự phụ thuộc đáng lo ngại cho các nền kinh tế phương Tây, bao gồm Mỹ. Để đối phó, chính quyền Tổng thống Donald Trump được cho là đang soạn thảo một sắc lệnh hành pháp nhằm thiết lập kho dự trữ kim loại biển sâu, với mục tiêu giảm phụ thuộc vào Trung Quốc và đảm bảo an ninh chuỗi cung ứng trong bối cảnh căng thẳng thương mại và địa chính trị leo thang (Thanh Niên, 2025). Bài phân tích này sẽ đánh giá kế hoạch của Mỹ, bối cảnh kinh tế-chính trị thúc đẩy chiến lược này, và những tác động tiềm tàng đối với quan hệ Mỹ-Trung cũng như trật tự kinh tế toàn cầu.
Sự chi phối của Trung Quốc trong chuỗi cung ứng kim loại chiến lược
Trung Quốc hiện kiểm soát phần lớn chuỗi cung ứng toàn cầu của các kim loại chiến lược, bao gồm đất hiếm và các kim loại cần thiết cho sản xuất pin lithium-ion, turbine gió, và các thiết bị điện tử. Theo Cục Khảo sát Địa chất Mỹ, Trung Quốc nắm giữ 44 triệu tấn trữ lượng đất hiếm, chiếm hơn 1/3 tổng trữ lượng toàn cầu, và sản xuất khoảng 168.000 tấn đất hiếm trong năm 2021, chiếm hơn 60% sản lượng thế giới (Tạp chí Kinh tế Sài Gòn, 2023). Ngoài đất hiếm, Trung Quốc cũng dẫn đầu trong khai thác và chế biến các kim loại biển sâu thông qua các công ty quốc doanh như Tập đoàn Dầu khí Hải dương Quốc gia Trung Quốc (CNOOC) và các hợp đồng thăm dò được Cơ quan Đáy Biển Quốc tế (ISA) cấp phép (VnExpress, 2025).
Sự chi phối này mang lại cho Trung Quốc lợi thế chiến lược, đặc biệt khi nước này sử dụng các hạn chế xuất khẩu như một công cụ địa chính trị. Ví dụ, vào tuần trước ngày 12/4/2025, Trung Quốc đã áp đặt hạn chế xuất khẩu một số nguyên tố đất hiếm để đáp trả các gói thuế quan của Mỹ, làm gia tăng căng thẳng thương mại giữa hai nước (Thanh Niên, 2025). Những động thái như vậy làm nổi bật rủi ro mà Mỹ và các đồng minh phải đối mặt khi phụ thuộc vào Trung Quốc, đặc biệt trong bối cảnh nhu cầu kim loại chiến lược tăng vọt do quá trình chuyển đổi năng lượng xanh và sự phát triển của các ngành công nghiệp công nghệ cao.
Kế hoạch dự trữ kim loại biển sâu của Mỹ
Theo các nguồn tin từ Financial Times, chính quyền Trump đang xem xét một sắc lệnh hành pháp để thiết lập kho dự trữ kim loại biển sâu, với mục tiêu đảm bảo nguồn cung sẵn có trên lãnh thổ Mỹ trong trường hợp xảy ra xung đột hoặc gián đoạn chuỗi cung ứng (Thanh Niên, 2025). Kế hoạch này bao gồm các yếu tố chính sau:
1) Xây dựng kho dự trữ chiến lược: Kho dự trữ sẽ tập trung vào các kim loại biển sâu như coban, niken, mangan và đồng, được khai thác từ các nốt đa kim và vỏ coban ở độ sâu 4.000-6.000 mét, chủ yếu tại khu vực Clarion-Clipperton ở Thái Bình Dương (VnExpress, 2025). Những kim loại này sẽ được lưu trữ tại các cơ sở do chính phủ quản lý, tương tự như kho dự trữ dầu mỏ chiến lược của Mỹ.
2) Đẩy mạnh khai thác biển sâu trong nước: Kế hoạch nhấn mạnh việc tăng tốc các hoạt động khai thác biển sâu theo luật pháp Mỹ, bao gồm việc cấp phép cho các công ty tư nhân và hợp tác với các đối tác quốc tế. Mỹ, không phải thành viên của ISA, đang tìm cách hợp tác với các công ty như The Metals (Canada) để khai thác ngoài khuôn khổ ISA (VnExpress, 2025).
3) Phát triển năng lực chế biến trong nước: Ngoài khai thác, Mỹ cũng có kế hoạch xây dựng các cơ sở tinh luyện kim loại tại các căn cứ quân sự của Lầu Năm Góc, nhằm giảm phụ thuộc vào các nhà máy chế biến của Trung Quốc (Thanh Niên, 2025). Điều này được xem là một phần của chiến lược tái công nghiệp hóa và tăng cường sản xuất nội địa.
4) Đa dạng hóa nguồn cung quốc tế: Mỹ đang thúc đẩy các thỏa thuận khoáng sản với các quốc gia khác, như Ukraine, để giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc. Tuy nhiên, thỏa thuận với Ukraine đã gặp trở ngại do tranh cãi chính trị giữa Tổng thống Trump và Tổng thống Zelensky (Thanh Niên, 2025).
Lý do Mỹ theo đuổi kế hoạch này
Kế hoạch dự trữ kim loại biển sâu của Mỹ được thúc đẩy bởi ba yếu tố chính: an ninh quốc gia, cạnh tranh kinh tế, và nhu cầu chuyển đổi năng lượng xanh. Mỹ coi sự phụ thuộc vào Trung Quốc đối với các kim loại chiến lược là một lỗ hổng an ninh nghiêm trọng. Trong trường hợp xung đột hoặc gián đoạn chuỗi cung ứng, Mỹ có thể đối mặt với thiếu hụt nghiêm trọng các nguyên liệu cần thiết cho quốc phòng và công nghiệp. Kho dự trữ kim loại biển sâu được xem như một biện pháp phòng ngừa để đảm bảo khả năng tự cung tự cấp trong các tình huống khẩn cấp (Thanh Niên, 2025).
Đồng thời, chính quyền Trump đã áp dụng các chính sách bảo hộ mạnh mẽ, bao gồm thuế quan đối với hàng hóa Trung Quốc, để bảo vệ các ngành công nghiệp nội địa. Kế hoạch dự trữ kim loại biển sâu là một phần của chiến lược rộng lớn hơn nhằm làm suy yếu sự chi phối của Trung Quốc trong chuỗi cung ứng toàn cầu và tái định vị Mỹ như một trung tâm sản xuất công nghệ cao (Nhân Dân, 2025).
Một yếu tố quan trọng khác đó là ở nhu cầu về kim loại biển sâu tăng mạnh do sự phát triển của các công nghệ năng lượng tái tạo, như pin lithium-ion và turbine gió. Mỹ muốn đảm bảo nguồn cung ổn định để duy trì vị thế dẫn đầu trong cuộc đua năng lượng sạch, đặc biệt khi Trung Quốc đang chiếm ưu thế trong sản xuất pin và xe điện (Tạp chí Kinh tế Sài Gòn, 2023).
Thách thức đối với kế hoạch của Mỹ
Dù Mỹ đang nỗ lực thiết lập vị thế trong lĩnh vực khai thác biển sâu để giảm phụ thuộc vào Trung Quốc, kế hoạch này đối mặt với hàng loạt rào cản kỹ thuật, môi trường và địa chính trị phức tạp. Những thách thức này không chỉ phản ánh hạn chế nội tại của Mỹ mà còn làm nổi bật cuộc cạnh tranh quyền lực toàn cầu, đặc biệt trong bối cảnh tranh giành tài nguyên chiến lược.
Hạn chế về công nghệ và chi phí
Khai thác biển sâu đòi hỏi công nghệ tiên tiến để tiếp cận các mỏ khoáng sản ở độ sâu hàng nghìn mét dưới đáy đại dương, nơi áp suất cực cao và điều kiện khắc nghiệt. Công ty The Metals Company (TMC), một trong những đơn vị tiên phong của Mỹ, đã thử nghiệm thu thập 3.000 tấn nốt đa kim vào năm 2022, nhưng quy mô này vẫn cách xa mục tiêu sản xuất 12,5 triệu tấn/năm (S&P Global, 2024). Các chuyên gia như Victor Vescovo chỉ trích TMC đã đánh giá thấp thách thức kỹ thuật, từ việc bảo trì thiết bị dưới áp suất cao đến khả năng duy trì hoạt động liên tục (S&P Global, 2024). Trong khi đó, Trung Quốc đã đầu tư mạnh vào nghiên cứu công nghệ lặn sâu và robot khai thác, giúp họ chiếm ưu thế trong việc thăm dò các mỏ tại Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương (CESCUBE, 2021). Sự chênh lệch này khiến Mỹ phụ thuộc vào hợp tác với các đối tác tư nhân, vốn đang đối mặt với áp lực cắt giảm chi phí do biến động giá kim loại (S&P Global, 2024).
Mối lo ngại về môi trường
Các nhà khoa học cảnh báo rằng việc xáo trộn đáy biển có thể phá hủy hệ sinh thái chưa được nghiên cứu đầy đủ, đồng thời giải phóng carbon tích trữ trong trầm tích, làm trầm trọng thêm biến đổi khí hậu (Johnston et al., n.d., 2021). Báo cáo của WWF năm 2021 nhấn mạnh rằng 90% loài sinh vật ở vùng nước sâu có nguy cơ tuyệt chủng do hoạt động khai thác, với thời gian phục hồi lên đến hàng thiên niên kỷ (WWF, 2021). Điều này đã thúc đẩy làn sóng phản đối từ các tổ chức môi trường, buộc Chính phủ Mỹ phải cân nhắc giữa nhu cầu nguyên liệu và trách nhiệm sinh thái. Hơn nữa, sự thiếu vắng các tiêu chuẩn quốc tế về giám sát môi trường trong Cơ quan Quản lý Đáy biển Quốc tế (ISA) do Trung Quốc chi phối càng làm gia tăng rủi ro (ORF, 2024).
Cạnh tranh quốc tế và giới hạn địa chính trị
Ngoài Trung Quốc, các quốc gia như Na Uy đã phê chuẩn khai thác thương mại ở Bắc Băng Dương từ tháng 1/2024, trong khi Nhật Bản tăng tốc thăm dò tại khu vực độc quyền của mình (ORF, 2024). Việc Mỹ không phải thành viên ISA hạn chế khả năng tham gia xây dựng quy định khai thác, đồng thời làm suy yếu vị thế đàm phán với các đối tác tiềm năng như Liên minh Châu Âu vốn ủng hộ lệnh cấm tạm thời (ORF, 2024). Điều này buộc Mỹ phải tìm kiếm thỏa thuận song phương, nhưng thiếu cơ chế ràng buộc pháp lý toàn cầu khiến các nước nhỏ e ngại hợp tác.
Phản ứng chiến lược của Trung Quốc
Bắc Kinh đã sử dụng ảnh hưởng tại ISA để ngăn cản các đề xuất tạm dừng khai thác biển sâu, đồng thời tăng cường đầu tư vào hạm đội tàu thăm dò và cơ sở chế biến đất hiếm (ORF, 2024). Năm 2024, Trung Quốc công bố kế hoạch giảm 30% xuất khẩu kim loại hiếm sang Mỹ, buộc các công ty công nghệ Mỹ phải tìm nguồn cung thay thế (Lancaster, 2024). Động thái này không chỉ gây áp lực lên chuỗi cung ứng mà còn phản ánh cuộc đua kiểm soát tài nguyên dưới đáy biển, nơi Trung Quốc sở hữu 5/31 giấy phép thăm dò do ISA cấp (ORF, 2024).
Tác động tới địa chính trị toàn cầu
Leo thang căng thẳng Mỹ-Trung
Việc Mỹ đẩy mạnh khai thác biển sâu làm gia tăng tranh chấp thương mại, đặc biệt khi Bắc Kinh coi đây là lĩnh vực chiến lược. Phân tích từ Viện Chính sách Chiến lược Úc (ASPI) chỉ ra rằng Trung Quốc có thể sử dụng “quyền phủ quyết ngầm” tại ISA để hạn chế tiếp cận của Mỹ vào các khu vực giàu tài nguyên (Lancaster, 2024). Điều này thúc đẩy Washington xem xét áp dụng Đạo luật Chống Đầu cơ Quốc phòng (DPA) để trợ cấp cho ngành khai thác trong nước, tạo ra vòng xoáy trả đũa ảnh hưởng đến giá cả toàn cầu (S&P Global, 2024).
Tái cấu trúc liên minh và đối tác
Để giảm thiểu rủi ro, Mỹ đang đàm phán với Úc và Canada về xây dựng trung tâm chế biến kim loại hiếm, đồng thời tài trợ cho các dự án thăm dò tại Thái Bình Dương (Lancaster, 2024). Tuy nhiên, chiến lược này vấp phải thách thức khi nhiều quốc đảo như Fiji và Papua New Guinea lo ngại về thiệt hại môi trường, dẫn đến việc hình thành “Liên minh Moratorium” ủng hộ lệnh cấm khai thác (ORF, 2024). Trong khi đó, các nước trung lập như Việt Nam với trữ lượng đất hiếm lớn đã trở thành tâm điểm tranh giành ảnh hưởng, buộc phải cân bằng giữa hợp tác kinh tế và an ninh sinh thái (Lancaster, 2024).
Xung đột tiềm tàng tại Biển Đông
Trong cuộc chạy đua giữa Mỹ và Trung Quốc, hoạt động khai thác biển sâu của Trung Quốc tại các khu vực tranh chấp ở Biển Đông lại càng làm phức tạp thêm tình hình. Năm 2024, Bắc Kinh triển khai tàu nghiên cứu Hải Dương 6 để thăm dò các mỏ giàu vỏ coban gần quần đảo Trường Sa, dẫn đến phản đối từ Philippines và Việt Nam (Lancaster, 2024). Động thái này không chỉ vi phạm Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) mà còn đe dọa hệ sinh thái mong manh của khu vực, làm dấy lên lo ngại về một “Vành đai Khoáng sản” dưới sự kiểm soát của Trung Quốc (ORF, 2024).
Bài học cho Việt Nam
Từ tình hình trên, Việt Nam có thể rút ra nhiều bài học quan trọng để chủ động hơn trong việc đảm bảo an ninh nguồn tài nguyên khoáng sản chiến lược, đặc biệt trong bối cảnh cạnh tranh địa chính trị ngày càng gay gắt giữa các cường quốc như Mỹ và Trung Quốc.
Chủ động đa dạng hóa nguồn cung và phát triển nguồn tài nguyên trong nước
Mỹ đang đẩy mạnh khai thác và dự trữ kim loại biển sâu nhằm giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc, đồng thời phát triển các mỏ đất hiếm trong nước như mỏ Mountain Pass ở California và các dự án ở Brazil, Nam Phi (Tin tức TTXVN, 2025). Việt Nam cũng cần chủ động khảo sát, đánh giá tiềm năng khoáng sản biển sâu của mình, đồng thời phát triển công nghệ khai thác bền vững để tận dụng nguồn tài nguyên này. Việc đa dạng hóa nguồn cung sẽ giúp giảm thiểu rủi ro khi phụ thuộc quá nhiều vào một đối tác cung cấp duy nhất, đặc biệt trong các tình huống căng thẳng chính trị hoặc thương mại.
Đầu tư phát triển công nghệ tinh chế và chế biến trong nước
Trung Quốc không chỉ kiểm soát nguồn nguyên liệu thô mà còn chiếm ưu thế tuyệt đối trong khâu tinh chế các kim loại đất hiếm, khiến các nước nhập khẩu như Mỹ gần như không có khả năng xử lý các kim loại này (Báo Mới, 2025). Do đó, Việt Nam cần đầu tư phát triển công nghệ tinh chế và chế biến khoáng sản trong nước để nâng cao giá trị gia tăng và chủ động hơn trong chuỗi cung ứng. Việc này không chỉ giúp giảm chi phí nhập khẩu mà còn tạo ra lợi thế cạnh tranh trong ngành công nghiệp công nghệ cao và quốc phòng.
Xây dựng kho dự trữ chiến lược các kim loại quan trọng
Mỹ đang xây dựng kho dự trữ các kim loại biển sâu như một phần chiến lược đảm bảo nguồn cung trong trường hợp xảy ra xung đột hoặc gián đoạn thương mại (Thanh Niên, 2025). Việt Nam cũng nên nghiên cứu xây dựng các kho dự trữ chiến lược cho những kim loại quan trọng, nhất là những nguyên tố đất hiếm và kim loại hiếm có ứng dụng trong công nghiệp quốc phòng, năng lượng sạch và công nghệ cao. Kho dự trữ này sẽ là “bảo hiểm” an ninh nguồn cung trong các tình huống khẩn cấp, đồng thời giúp ổn định thị trường trong nước.
Tăng cường hợp tác quốc tế và đa phương hóa đối tác
Trong bối cảnh Trung Quốc siết chặt kiểm soát xuất khẩu đất hiếm và các kim loại chiến lược, các nước như Mỹ và Liên minh châu Âu đang tìm kiếm các đối tác mới tại Trung Á và các khu vực khác để đa dạng hóa nguồn cung (Tin tức TTXVN, 2025). Việt Nam cần tận dụng vị trí địa lý và quan hệ ngoại giao để mở rộng hợp tác khai thác, chế biến và nghiên cứu khoa học với các nước có tiềm năng khoáng sản biển sâu và đất hiếm. Việc này không chỉ giúp tăng cường an ninh nguồn cung mà còn nâng cao vị thế của Việt Nam trong chuỗi giá trị toàn cầu.
Phát triển chính sách và khung pháp lý phù hợp cho khai thác biển sâu
Việc khai thác tài nguyên biển sâu đòi hỏi khung pháp lý rõ ràng và bền vững để bảo vệ môi trường và đảm bảo khai thác hiệu quả. Mỹ đang thúc đẩy nhanh quá trình cấp phép khai thác khoáng sản dưới đáy biển theo luật pháp quốc gia nhằm tăng cường năng lực khai thác và dự trữ (Người Quan Sát, 2025). Việt Nam cần xây dựng và hoàn thiện các chính sách, quy định về khai thác tài nguyên biển sâu, đồng thời đảm bảo tính minh bạch, công bằng và bảo vệ môi trường biển trong quá trình khai thác.
Đẩy mạnh nghiên cứu và phát triển công nghệ xanh trong khai thác và sử dụng kim loại
Khai thác biển sâu và chế biến kim loại đất hiếm có thể gây tác động tiêu cực đến môi trường. Mỹ và các nước phát triển đang chú trọng nghiên cứu công nghệ khai thác và xử lý thân thiện với môi trường để giảm thiểu rủi ro này (VnExpress, 2025). Việt Nam theo đó cũng cần tăng cường đầu tư nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ xanh để khai thác bền vững và sử dụng hiệu quả các kim loại chiến lược, đồng thời bảo vệ hệ sinh thái biển.
Nâng cao nhận thức và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao
Cuối cùng, những công nghệ đòi hỏi đội ngũ kỹ sư, chuyên gia có trình độ cao và kinh nghiệm chuyên môn sâu. Việt Nam cần chú trọng đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực địa chất, khai thác khoáng sản và công nghệ chế biến kim loại, đồng thời hợp tác với các tổ chức quốc tế để nâng cao năng lực chuyên môn và cập nhật công nghệ mới nhất.
Kết luận
Kế hoạch dự trữ kim loại biển sâu của Mỹ là một nỗ lực đầy tham vọng nhằm đối trọng với sự chi phối của Trung Quốc trong chuỗi cung ứng khoáng sản chiến lược. Trong bối cảnh cạnh tranh Mỹ-Trung ngày càng gay gắt, kế hoạch này không chỉ mang ý nghĩa kinh tế mà còn là một động thái địa chính trị quan trọng, nhằm đảm bảo an ninh quốc gia và duy trì vị thế lãnh đạo của Mỹ trong các ngành công nghiệp công nghệ cao và năng lượng xanh. Tuy nhiên, để thực hiện thành công, Mỹ cần vượt qua các thách thức về công nghệ, môi trường và ngoại giao, đồng thời xây dựng một chiến lược dài hạn để quản lý các rủi ro từ phản ứng của Trung Quốc. Kế hoạch này, nếu được thực hiện hiệu quả, có thể định hình lại cục diện kinh tế và địa chính trị toàn cầu, nhưng cũng tiềm ẩn nguy cơ làm gia tăng căng thẳng trong một thế giới vốn đã đầy biến động.
Tác giả: Phương Nam
Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả, không nhất thiết phản ánh quan điểm của Nghiên cứu Chiến lược. Mọi trao đổi học thuật và các vấn đề khác, quý độc giả có thể liên hệ với ban biên tập qua địa chỉ mail: [email protected]
Tài liệu tham khảo
1. Bảy kim loại đất hiếm được Trung Quốc sử dụng làm ‘vũ khí’ đối phó với Mỹ. (2025, April 16). Tin tức TTXVN. https://baotintuc.vn/nhan-vat-su-kien/bay-kim-loai-dat-hiem-duoc-trung-quoc-su-dung-lam-vu-khi-doi-pho-voi-my-20250416164038815.htm
2. China’s technological advancements in deep sea mining. (2021, January 01). CESCUBE. https://www.cescube.com/vp-china-s-technological-advancements-in-deep-sea-mining
3. Có nên khai thác kim loại dưới đáy biển sâu? (2025, April 14). VnExpress. Retrieved April 17, 2025, from https://vnexpress.net/co-nen-khai-thac-kim-loai-duoi-day-bien-sau-4873477.html
4. Deep seabed mining is an avoidable environmental disaster. (2021, February 10). Panda.org. Retrieved April 17, 2025, from https://wwf.panda.org/wwf_news/?1416441%2FDeep-seabed-mining-is-an-avoidable-environmental-disaster
5. Deep-sea mining still profitable with low nickel prices, prospective miners say. (2024, March 25). S&P Global. https://www.spglobal.com/market-intelligence/en/news-insights/articles/2024/3/deep-sea-mining-still-profitable-with-low-nickel-prices-prospective-miners-say-80892143
6. Giàn khoan nước sâu của Trung Quốc ở Biển Đông bắt đầu hoạt động. (2019, April 16). VOA Tiếng Việt. https://www.voatiengviet.com/a/gi%C3%A0n-khoan-n%C6%B0%E1%BB%9Bc-s%C3%A2u-c%E1%BB%A7a-trung-qu%E1%BB%91c-%E1%BB%9F-bi%E1%BB%83n-%C4%91%C3%B4ng-b%E1%BA%AFt-%C4%91%E1%BA%A7u-ho%E1%BA%A1t-%C4%91%E1%BB%99ng/4876568.html
7. Johnston, P., Gago, J., Galgani, F., Maes, T., & Thompson, R. C. (2021, July 29). Challenging the Need for Deep Seabed Mining From the Perspective of Metal Demand, Biodiversity, Ecosystems Services, and Benefit Sharing. Frontiers. Retrieved April 17, 2025, from https://www.frontiersin.org/journals/marine-science/articles/10.3389/fmars.2021.706161/full
8. Khai khoáng biển sâu: Mỏ vàng mới hay thảm họa cho môi trường? (2023, July 17). Tin tức TTXVN. https://baotintuc.vn/the-gioi/khai-khoang-bien-sau-mo-vang-moi-hay-tham-hoa-cho-moi-truong-20230716220006825.htm
9. Lancaster, G. (2024, November 26). Geopolitical Tensions Rise Over Pacific Deep Sea Mining: Economic Opportunities vs. Ecological Risks. Baird Maritime. Retrieved April 17, 2025, from https://www.bairdmaritime.com/offshore/undersea-mining/opinion-conflicting-interests-and-geopolitical-competition-in-pacific-deep-sea-mining
10. Miếng bánh đất hiếm và lựa chọn của Việt Nam. (2023, November 01). Kinh tế Sài Gòn Online. https://thesaigontimes.vn/mieng-banh-dat-hiem-va-lua-chon-cua-viet-nam/
11. Mỹ sắp tích trữ kim loại biển sâu? (2025, April 13). Báo Thanh Niên. Retrieved April 17, 2025, from https://thanhnien.vn/my-sap-tich-tru-kim-loai-bien-sau-185250413103702479.htm
12. Năm kim loại quan trọng vừa bị Trung Quốc hạn chế xuất khẩu sang Mỹ. (2025, February 5). Tin nhanh chứng khoán. Retrieved April 17, 2025, from https://www.tinnhanhchungkhoan.vn/nam-kim-loai-quan-trong-vua-bi-trung-quoc-han-che-xuat-khau-sang-my-post362832.html
13. Ông Trump muốn xây dựng các cơ sở tinh luyện kim loại ở ngay căn cứ quân sự Mỹ. (2025, March 11). Xây dựng. https://baoxaydung.vn/ong-trump-muon-xay-dung-cac-co-so-tinh-luyen-kim-loai-o-ngay-can-cu-quan-su-my-192250311151536658.htm
14. Ông Trump sắp ban hành sắc lệnh đặc biệt về đáy biển Thái Bình Dương, Mỹ tức tốc chuẩn bị cho cuộc chiến tài nguyên với Trung Quốc? (2025, April 13). Người quan sát. Retrieved April 17, 2025, from https://nguoiquansat.vn/ong-trump-sap-ban-hanh-sac-lenh-dac-biet-ve-day-bien-thai-binh-duong-my-tuc-toc-chuan-bi-cho-cuoc-chien-tai-nguyen-voi-trung-quoc-211194.html
15. Thị trường kim loại thế giới diễn biến phân hóa. (2025, February 18). Nhân dân. https://nhandan.vn/thi-truong-kim-loai-the-gioi-dien-bien-phan-hoa-post860432.html
16. Tình hình Biển Đông năm 2023 và dự báo năm 2024. (2024, January 26). Nghiên cứu Biển đông. Retrieved April 17, 2025, from https://nghiencuubiendong.vn/tinh-hinh-bien-dong-nam-2023-va-du-bao-nam-2024.56515.anews
17. Trung Quốc hạn chế xuất khẩu, giá các kim loại hiếm tăng vọt. (2024, August 30). Vietnam+. https://www.vietnamplus.vn/trung-quoc-han-che-xuat-khau-gia-cac-kim-loai-hiem-tang-vot-post973444.vnp
18. Undersea geopolitics and international law: Deep-sea mining in the Indo-Pacific. (2024, August 31). ORF. https://www.orfonline.org/english/expert-speak/undersea-geopolitics-and-international-law-deep-sea-mining-in-the-indo-pacific
19. ‘Vũ khí bí mật’ giúp Trung Quốc tự tin trong cuộc chiến tranh thương mại với Mỹ. (2025, April 15). Báo Mới. Retrieved April 17, 2025, from https://baomoi.com/vu-khi-bi-mat-giup-trung-quoc-tu-tin-trong-cuoc-chien-tranh-thuong-mai-voi-my-c51978740.epi
