Liên minh châu Âu (EU) đang trải qua một sự điều chỉnh chiến lược sâu rộng, được thúc đẩy bởi bối cảnh địa chính trị toàn cầu thay đổi nhanh chóng. Sự kết thúc của “cổ tức hòa bình” sau Chiến tranh Lạnh và sự trở lại của cạnh tranh cường quốc, đặc biệt là mối đe dọa từ Nga và sự trỗi dậy của Trung Quốc, đã buộc EU phải tái định vị vai trò của mình trên trường quốc tế.¹ Sự bất định từ Mỹ, cùng với các yếu tố thúc đẩy nội bộ như mong muốn tự chủ và sự phân hóa chiến lược giữa các quốc gia thành viên, đã làm tăng thêm tính cấp bách cho sự thay đổi này.¹ Mục tiêu tổng thể của EU là bảo vệ công dân, giá trị và lợi ích của mình, trở thành một nhà cung cấp an ninh mạnh mẽ hơn, đóng góp vào hòa bình và an ninh quốc tế thông qua khái niệm “tự chủ chiến lược mở”.⁵

Chủ trương chiến lược của EU được thể hiện rõ nét nhất trong La bàn Chiến lược 2022, một kế hoạch hành động cụ thể nhằm tăng cường chính sách an ninh và quốc phòng của EU đến năm 2030.⁶ Kế hoạch này tập trung vào bốn trụ cột chính: Hành động (Act) thông qua Năng lực Triển khai Nhanh (RDC) 5.000 quân, Đầu tư (Invest) vào năng lực quốc phòng cao cấp, Đối tác (Partner) với các tổ chức và quốc gia cùng chí hướng, và Bảo đảm (Secure) an ninh nội bộ và khả năng ứng phó khủng hoảng.⁵

Về triển khai, EU đã chứng kiến sự gia tăng đáng kể trong chi tiêu quốc phòng, từ 218 tỷ EUR năm 2021 lên 326 tỷ EUR năm 2024, với các sáng kiến tài chính như Kế hoạch ReArm Europe/Readiness 2030 nhằm huy động 800 tỷ EUR chi tiêu quốc phòng đến năm 2029.⁹ Năng lực Triển khai Nhanh của EU đã chính thức đi vào hoạt động vào tháng 5 năm 2025, và các cuộc diễn tập quân sự thường xuyên đang được tiến hành để nâng cao khả năng sẵn sàng và tương tác.¹²

Phản ứng quốc tế đối với sự điều chỉnh chiến lược của EU là đa chiều. Nga xem EU là mối đe dọa trực tiếp và đang tăng cường quân sự của mình.¹⁴ Trung Quốc vừa tìm kiếm hợp tác kinh tế vừa cảnh giác với nỗ lực của EU nhằm giảm sự phụ thuộc và tăng cường vai trò an ninh ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.¹⁶ Hoa Kỳ đã chuyển từ thái độ phản đối sang chấp nhận (thậm chí khuyến khích ngầm) tự chủ chiến lược của EU, ưu tiên chia sẻ gánh nặng và tập trung vào Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.¹⁸ Các khu vực như Tây Balkan, Liên minh Châu Phi, ASEAN và Trung Đông cũng có những phản ứng khác nhau, chủ yếu dựa trên “sức mạnh mềm” của EU nhưng vẫn hoài nghi về “sức mạnh cứng” của khối.²⁰

Sự điều chỉnh chiến lược của EU có tác động đáng kể đến cục diện an ninh toàn cầu và khu vực. Ở Eo biển Đài Loan và Biển Đông, sự hiện diện của EU, dù chủ yếu mang tính kinh tế và chuẩn mực, có thể góp phần ổn định trong bối cảnh cạnh tranh cường quốc.²³ Xung đột Nga-Ukraine đã biến EU thành một tác nhân an ninh tích cực hơn trên lục địa của mình, trong khi vai trò của EU ở Trung Đông vẫn bị hạn chế.²² Đối với Việt Nam, sự điều chỉnh này mang lại cả cơ hội kinh tế (từ EVFTA và đa dạng hóa chuỗi cung ứng) và thách thức (từ CBAM và yêu cầu nâng cấp năng lực quốc phòng), đòi hỏi một chiến lược toàn diện và linh hoạt để duy trì tự chủ và phát triển.²⁶

Bối cảnh, nguyên nhân và mục đích điều chỉnh chiến lược của EU

Bối cảnh địa chính trị và kinh tế toàn cầu thay đổi

Sau Chiến tranh Lạnh, châu Âu đã tận hưởng một giai đoạn được gọi là “cổ tức hòa bình”, cho phép các quốc gia thành viên giảm đáng kể chi tiêu quốc phòng. Năm 2014, chi tiêu quốc phòng của EU27 đã chạm mức thấp nhất là 1,1% GDP.² Tuy nhiên, bối cảnh toàn cầu đã thay đổi cơ bản. Thế giới năm 2025 đang được định hình bởi sự bất định gia tăng, nơi quyền lực dịch chuyển nhanh hơn các liên minh có thể hình thành, khuếch đại sự không chắc chắn mang tính hệ thống.¹ Sự phân mảnh của các trật tự toàn cầu và khu vực đã thúc đẩy EU phải suy nghĩ và hành động chiến lược hơn, tự chủ hơn để đáp lại các áp lực bên ngoài và bên trong.²⁹ Điều này bao gồm cả áp lực từ Hoa Kỳ về việc tách rời kinh tế khỏi các cường quốc đối địch, một yêu cầu trái ngược với mong muốn của châu Âu về duy trì các mối quan hệ kinh tế đa dạng với các nước Nam bán cầu.¹

Sự chuyển dịch từ “cổ tức hòa bình” sang tăng cường chi tiêu quốc phòng không chỉ là phản ứng trước các mối đe dọa cụ thể mà còn là sự thừa nhận sâu sắc về sự thay đổi cơ bản trong bản chất của trật tự toàn cầu. Kỷ nguyên “cổ tức hòa bình” đã cho phép EU tập trung vào hội nhập kinh tế và phát triển “sức mạnh mềm”.³⁰ Tuy nhiên, môi trường hiện tại đòi hỏi một chiều kích “sức mạnh cứng” mạnh mẽ hơn để bảo vệ lợi ích của khối, khi các giả định truyền thống về ổn định toàn cầu và chủ nghĩa đa phương đang bị thách thức nghiêm trọng.⁴ Điều này cho thấy EU nhận ra rằng sự thịnh vượng kinh tế và các giá trị của mình không thể được duy trì nếu không có một nền tảng an ninh đáng tin cậy.⁴

Các mối đe dọa từ Nga và sự trỗi dậy của Trung Quốc là những yếu tố chính thúc đẩy sự điều chỉnh này. Cuộc tấn công toàn diện của Nga vào Ukraine năm 2022 được xem là một “hồi chuông cảnh tỉnh” đối với vai trò của EU trong an ninh châu Âu và tham vọng tự chủ chiến lược của khối.³ Nga hiện được coi là mối đe dọa cơ bản đối với an ninh châu Âu trong tương lai gần, với việc mở rộng sản xuất công nghiệp quân sự và bố trí lực lượng ở biên giới phía Tây của mình.³² Đồng thời, Trung Quốc, mặc dù là đối tác thương mại quan trọng, cũng được coi là đối thủ cạnh tranh và đối thủ hệ thống.¹⁶ Sự gia tăng chi tiêu quốc phòng của Trung Quốc và thiếu minh bạch xung quanh việc tăng cường quân sự của họ là một mối lo ngại đáng kể đối với EU.¹⁶

Các yếu tố thúc đẩy nội bộ và bên ngoài

Sự bất định từ Mỹ đã trở thành một mối lo ngại lớn đối với EU. Đặc biệt, sau cuộc bầu cử của Donald Trump, sự thay đổi vai trò của Hoa Kỳ đã gây ra những lo lắng.¹ Sự dao động của Trump giữa can dự đơn phương với Moscow và tạm thời rút khỏi Kyiv đã nhấn mạnh sự thay đổi rõ ràng so với các cam kết an ninh dựa trên liên minh đã có.¹ Sự không đáng tin cậy của Mỹ đã buộc EU phải đẩy nhanh quá trình quân sự hóa, vừa để trấn an Washington (bằng cách thể hiện sự chia sẻ gánh nặng) vừa để tìm kiếm sự tự chủ chiến lược trong bối cảnh một đối tác Mỹ có khả năng không đáng tin cậy.¹ Điều này tạo ra một động lực phức tạp, gần như nghịch lý, cho việc tăng cường quốc phòng của EU: nó vừa vì sự tự lực vừa để duy trì mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương.

Ngoài ra, EU cũng đối mặt với áp lực nội bộ và sự phân hóa. Mặc dù có sự đồng thuận rộng rãi trong các thể chế EU và hầu hết các quốc gia thành viên rằng cần hội nhập hơn nữa các chiến lược, chính sách, lực lượng và năng lực quốc phòng quốc gia ³³, vẫn tồn tại sự phân hóa chiến lược đáng kể trong nội bộ EU.¹ Các quốc gia Đông Âu, do gần gũi về địa lý, coi Nga là mối đe dọa hiện hữu cần răn đe tối đa, trong khi các thủ đô Tây Âu duy trì cách tiếp cận thận trọng hơn, đôi khi còn mơ hồ.¹ Những sự phân hóa nội bộ này, dù là thách thức, cũng buộc một cuộc tranh luận sâu sắc hơn và cuối cùng là sự đồng thuận về ý nghĩa và cách thức đạt được “tự chủ chiến lược”, biến nó từ một khái niệm trừu tượng thành một yêu cầu chính sách cụ thể.⁴

Mục tiêu chiến lược tổng thể của EU

Mục tiêu chính của EU là bảo vệ công dân, giá trị và lợi ích của mình. Điều này bao gồm việc đảm bảo công dân châu Âu an toàn và an ninh hơn, và châu Âu có phương tiện để duy trì hòa bình thông qua răn đe đáng tin cậy.⁵ EU đặt tham vọng trở thành một nhà cung cấp an ninh mạnh mẽ và có năng lực hơn trong khu vực lân cận và xa hơn.⁶ Điều này đòi hỏi khả năng phản ứng nhanh chóng, mạnh mẽ và hiệu quả với các xung đột và khủng hoảng bên ngoài biên giới của khối.⁶

Một EU mạnh mẽ, có năng lực hơn về an ninh và quốc phòng sẽ đóng góp tích cực vào an ninh toàn cầu và xuyên Đại Tây Dương, đồng thời tăng cường hỗ trợ cho trật tự quốc tế dựa trên luật lệ, với Liên Hợp Quốc là trọng tâm.⁷ Khái niệm “tự chủ chiến lược mở” là một mục tiêu quan trọng, nhằm tăng cường khả năng và quyền tự do hành động của EU, giảm sự phụ thuộc vào các tác nhân bên ngoài và làm cho EU ít bị tổn thương hơn trước các mối đe dọa bên ngoài.⁸

Mục tiêu “tự chủ chiến lược mở” của EU là một nỗ lực phức tạp nhằm tái định vị mình trong trật tự thế giới đa cực, không chỉ là một khối kinh tế mà là một tác nhân địa chính trị có khả năng định hình các chuẩn mực toàn cầu, ngay cả khi đối mặt với sự phân mảnh và cạnh tranh. Việc sử dụng từ “mở” trong “tự chủ chiến lược mở” rất quan trọng. Nó biểu thị rằng EU không hướng tới sự tự cung tự cấp cô lập, mà là một sự hội nhập linh hoạt hơn và ít bị tổn thương hơn vào hệ thống toàn cầu.⁸ Cách tiếp cận sắc thái này phản ánh bản sắc lịch sử của EU như một cường quốc chuẩn mực ³¹, tìm cách thúc đẩy chủ nghĩa đa phương và một trật tự dựa trên luật lệ, ngay cả khi phát triển các công cụ “sức mạnh cứng”.³⁰ Mục tiêu là tránh trở thành “sân chơi” cho các cường quốc toàn cầu ³⁰ bằng cách có khả năng hành động dứt khoát, đồng thời vẫn tương tác với các đối tác và duy trì các giá trị chung. Điều này cho thấy một sự chuyển đổi từ lập trường phản ứng sang một cách tiếp cận chủ động, mang tính dự đoán hơn ⁸ để định hình trật tự toàn cầu trong tương lai phù hợp với các giá trị của khối.

Chủ trương chiến lược của EU: Từ “tự chủ chiến lược” đến “la bàn chiến lược”

Khái niệm và sự phát triển của “Tự chủ Chiến lược Mở”

Thuật ngữ “tự chủ chiến lược” đã trải qua một quá trình phát triển nhanh chóng trong các chu trình chính sách của Liên minh châu Âu. Từ trọng tâm ban đầu vào quốc phòng, khái niệm này đã mở rộng để bao gồm một tập hợp rộng hơn nhiều các cân nhắc an ninh như kinh tế, y tế hoặc công nghệ.²⁹ Kể từ năm 2020, các cơ quan EU đã liên tục nhắc lại việc theo đuổi tự chủ chiến lược bằng cách thêm từ “mở”, đặc biệt chú ý đến các khía cạnh kinh tế.²⁹

Ý tưởng về tự chủ chiến lược đã định hình nỗ lực của EU để phát triển thành một tác nhân an ninh có chủ quyền kể từ Tuyên bố Saint-Malo năm 1998, vốn đã mở đường cho các chính sách an ninh và quốc phòng chung của EU.²⁹ Khái niệm này tiếp tục được thảo luận mà không xuất hiện trong các tài liệu chính thức của EU cho đến cuối năm 2013, khi EU hồi sinh nó cho mục đích tăng cường hợp tác an ninh và quốc phòng.²⁹ Sau đó, nó trở thành trọng tâm trong Chiến lược Toàn cầu EU (EUGS) năm 2016, nơi nó chủ yếu đề cập đến Chính sách An ninh và Quốc phòng Chung (CSDP).²⁹

Khái niệm này đã chạm đến nhiều tác nhân EU vì nó thể hiện sự hiểu biết chung rằng EU sẽ cần suy nghĩ và hành động chiến lược hơn (và do đó tự chủ hơn) để đáp lại các áp lực bên ngoài và bên trong như một phần của sự phân mảnh các trật tự toàn cầu và khu vực.²⁹ Sự mở rộng của “tự chủ chiến lược” từ quốc phòng sang các lĩnh vực phi quân sự như kinh tế, công nghệ, và y tế cho thấy EU nhận thức rằng an ninh hiện đại là đa chiều và không thể chỉ giải quyết bằng các công cụ quân sự truyền thống. Việc này cho thấy một sự thay đổi trong cách EU hiểu về “an ninh”. An ninh không còn chỉ là bảo vệ biên giới khỏi các mối đe dọa quân sự, mà là khả năng phục hồi toàn diện chống lại một phổ rộng hơn của “sự bất định leo thang” ¹ và các mối đe dọa lai.⁶ Việc bao gồm các khía cạnh kinh tế ⁴ củng cố nhận thức rằng sự phụ thuộc kinh tế có thể bị vũ khí hóa ³⁶ và rằng an ninh kinh tế là nền tảng cho tự chủ chiến lược tổng thể. Cách tiếp cận đa chiều này nhằm bảo vệ thị trường chung của EU, khả năng phục hồi chuỗi cung ứng và năng lực cạnh tranh trong các lĩnh vực quan trọng.⁴

La bàn Chiến lược 2022: Bốn trụ cột hành động

La bàn Chiến lược cho An ninh và Quốc phòng của EU đã được Hội đồng chính thức phê duyệt vào tháng 3 năm 2022, chỉ vài tuần sau khi chiến tranh cường độ cao trở lại châu Âu.⁶ Tài liệu này cung cấp một kế hoạch hành động đầy tham vọng để tăng cường chính sách an ninh và quốc phòng của EU đến năm 2030.⁶ Mục tiêu chính là làm cho EU trở thành một nhà cung cấp an ninh mạnh mẽ và có năng lực hơn, có khả năng bảo vệ công dân và đóng góp vào hòa bình và an ninh quốc tế.⁷

Việc thông qua La bàn Chiến lược ngay sau cuộc tấn công vào Ukraine của Nga cho thấy một sự thay đổi đáng kể từ cách tiếp cận chiến lược mang tính khái niệm sang một kế hoạch hành động cụ thể, có thời gian biểu rõ ràng. Điều này đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong chính sách đối ngoại và an ninh của EU, từ chủ yếu là “sức mạnh mềm” và các chiến lược mang tính khát vọng (như Chiến lược Toàn cầu EU 2016, chủ yếu đề cập đến CSDP) ²⁹ sang một cách tiếp cận “chính trị thực dụng” hơn, bao gồm các công cụ “sức mạnh cứng” và năng lực quân sự hữu hình.³⁰ Sự cấp bách do chiến tranh tạo ra ⁶ đã buộc EU phải vượt qua các cuộc tranh luận trừu tượng ²⁹ và sự phân hóa nội bộ ¹ để đạt được một khuôn khổ thống nhất, có thể hành động, cho thấy một cấp độ mới về ý chí chính trị cho hội nhập quốc phòng.³⁰ Điều này hàm ý rằng “hòa bình thông qua sức mạnh” ³⁷ hiện là một thành phần cần thiết trong hành động đối ngoại của EU.

La bàn bao gồm tất cả các khía cạnh của chính sách an ninh và quốc phòng và được cấu trúc xung quanh bốn trụ cột chính:

1) Hành động (Act): Trụ cột này tập trung vào việc tăng cường khả năng của EU để hành động nhanh chóng và dứt khoát trong các cuộc khủng hoảng. Các biện pháp bao gồm thiết lập Năng lực Triển khai Nhanh (RDC) của EU lên tới 5.000 quân, sẵn sàng triển khai 200 chuyên gia sứ mệnh CSDP được trang bị đầy đủ trong vòng 30 ngày, và tăng cường khả năng di chuyển quân sự.⁷

2) Đầu tư (Invest): Trụ cột này nhằm mục đích củng cố năng lực quốc phòng của EU thông qua đầu tư. Nó giúp các quốc gia thành viên xây dựng lại, bổ sung và chuyển đổi lực lượng vũ trang quốc gia bằng cách đầu tư vào các năng lực cao cấp trong các lĩnh vực quan trọng như hải quân, bộ binh, không chiến, cảnh báo sớm dựa trên không gian và mạng.⁵

3) Đối tác (Partner): Trụ cột này nhấn mạnh tầm quan trọng của hợp tác quốc tế. EU sẽ tăng cường hợp tác với các đối tác chiến lược như NATO, Liên Hợp Quốc và các đối tác khu vực như OSCE, AU, và ASEAN. Ngoài ra, EU cũng sẽ phát triển các quan hệ đối tác song phương phù hợp hơn với các quốc gia cùng chí hướng như Hoa Kỳ, Canada, Na Uy, Vương quốc Anh và Nhật Bản.⁷

4) Bảo đảm (Secure): Trụ cột này tập trung vào việc tăng cường khả năng phục hồi của EU trước các mối đe dọa. Các biện pháp bao gồm chuẩn bị tốt hơn cho toàn xã hội trước các cuộc khủng hoảng, tăng cường khả năng dự báo và dự đoán, và giải quyết các mối đe dọa mới, đặc biệt là hóa học, sinh học, phóng xạ và hạt nhân (CBRN) và an ninh mạng.⁵

Một EU mạnh mẽ và có năng lực hơn về an ninh và quốc phòng sẽ đóng góp tích cực vào an ninh toàn cầu và xuyên Đại Tây Dương và bổ sung cho NATO, vốn vẫn là nền tảng phòng thủ tập thể cho các thành viên của nó.⁷

Các ưu tiên chính sách kinh tế, chính trị, ngoại giao, an ninh quốc phòng và quân sự

Các ưu tiên chính sách của EU trong bối cảnh điều chỉnh chiến lược bao gồm nhiều khía cạnh, từ kinh tế đến quân sự.

Về mặt kinh tế, EU đang nỗ lực xây dựng một thị trường chung cho các sản phẩm và dịch vụ quốc phòng, tăng cường nghiên cứu và phát triển quốc phòng, năng lực sản xuất và thúc đẩy mua sắm chung.⁵ Mục tiêu là giảm sự phụ thuộc chiến lược và giải quyết các khoảng trống năng lực quan trọng.³⁸ Sự nhấn mạnh vào việc xây dựng một thị trường quốc phòng chung và tăng cường năng lực sản xuất trong EU phản ánh một nỗ lực chiến lược nhằm giảm sự phụ thuộc vào các nhà cung cấp bên ngoài và tăng cường khả năng tự chủ công nghiệp. Việc 75% các đơn đặt hàng quốc phòng mới của EU từ tháng 2 năm 2022 đến giữa năm 2023 đến từ các nhà cung cấp ngoài châu Âu ³⁹ cho thấy một khoảng cách đáng kể giữa tham vọng và thực tế hiện tại. Nỗ lực thúc đẩy “sản xuất tại châu Âu” ¹¹ không chỉ vì mục tiêu sẵn sàng quân sự mà còn vì lợi ích kinh tế, tạo việc làm và tăng cường năng lực cạnh tranh của châu Âu.¹¹ Tuy nhiên, điều này cũng tạo ra căng thẳng nội bộ, vì lợi ích có thể tập trung ở các quốc gia thành viên có ngành công nghiệp quốc phòng tiên tiến, trong khi các quốc gia khác phải gánh chịu chi phí mà không có lợi ích kinh tế tương đương.¹ Điều này cho thấy việc đạt được tự chủ công nghiệp thực sự sẽ đòi hỏi vượt qua những trở ngại kinh tế và chính trị đáng kể, bao gồm đơn giản hóa quy định và khuyến khích mua sắm chung.⁴⁰

Trong lĩnh vực chính trị và ngoại giao, EU đặt trọng tâm vào việc tăng cường hợp tác với các đối tác chiến lược và khu vực, cũng như phát triển các quan hệ đối tác song phương phù hợp.⁷ Khối cũng cam kết thúc đẩy chủ nghĩa đa phương và trật tự dựa trên luật lệ quốc tế.⁷

Đối với an ninh nội bộ, EU đang xây dựng một chiến lược an ninh nội bộ châu Âu mới để đảm bảo an ninh được tích hợp vào luật pháp EU.³ Chiến lược này cũng nhằm giải quyết các mối đe dọa mới như CBRN và an ninh mạng.⁵

Về quốc phòng và quân sự, các ưu tiên bao gồm tăng cường khả năng răn đe đáng tin cậy và xây dựng một liên minh phòng thủ châu Âu.⁵ EU cũng tập trung vào việc tăng cường khả năng sẵn sàng và quản lý khủng hoảng, bao gồm cả việc chuẩn bị cho toàn xã hội trước các cuộc khủng hoảng.³

Biện pháp triển khai và dự báo

Tình hình triển khai hiện tại

Tăng cường chi tiêu quốc phòng và năng lực công nghiệp

Chi tiêu quốc phòng của EU đã chứng kiến một sự gia tăng đáng kể trong những năm gần đây. Ngân sách quốc phòng tập thể của EU đã tăng từ 218 tỷ EUR vào năm 2021 lên 326 tỷ EUR vào năm 2024, với mức tăng thêm ít nhất 100 tỷ EUR được dự kiến đến năm 2027.⁹ Đặc biệt, chi tiêu quốc phòng của 23 quốc gia EU cũng là thành viên NATO đạt 1,99% GDP vào năm 2024, và dự báo sẽ tăng lên 2,04% vào năm 2025.⁹

Trong số các quốc gia thành viên, Đức là nước chi tiêu hàng đầu ở châu Âu về mặt tuyệt đối, với 90.6 tỷ EUR (2,12% GDP) vào năm 2024. Pháp cũng tiếp tục tăng chi tiêu quốc phòng lên 59,6 tỷ EUR (2,06% GDP) vào năm 2024. Ba Lan có mức tăng chi tiêu cao nhất kể từ năm 2022, đạt 4,12% GDP vào năm 2024, trở thành nước chi tiêu quốc phòng hàng đầu của NATO theo tỷ lệ GDP.⁹

Để hỗ trợ việc tăng chi tiêu này, EU đã đưa ra nhiều sáng kiến tài chính. Kế hoạch ReArm Europe/Readiness 2030 của Ủy ban châu Âu nhằm huy động 800 tỷ EUR chi tiêu quốc phòng đến năm 2029, bao gồm 150 tỷ EUR khoản vay được EU bảo lãnh thông qua công cụ Hành động An ninh cho Châu Âu (SAFE) mới.¹⁰ Ủy ban cũng đề xuất kích hoạt điều khoản thoát hiểm quốc gia (National Escape Clause) theo Hiệp ước Ổn định và Tăng trưởng (SGP) để cho phép tăng chi tiêu quốc phòng.³

Về năng lực công nghiệp, Ủy ban châu Âu đang nỗ lực xây dựng một liên minh phòng thủ châu Âu bằng cách giúp các quốc gia thành viên xây dựng lại, bổ sung và chuyển đổi lực lượng vũ trang quốc gia, đầu tư vào các năng lực cao cấp trong các lĩnh vực quan trọng như hải quân, bộ binh, không chiến, cảnh báo sớm dựa trên không gian và mạng.⁵ Các biện pháp bao gồm đơn giản hóa quy định, hợp lý hóa các chương trình công nghiệp, và thúc đẩy mua sắm chung.⁴⁰ Quỹ Quốc phòng Châu Âu (EDF), với ngân sách 8 tỷ EUR cho giai đoạn 2021-2027, hỗ trợ hợp tác xuyên biên giới giữa các công ty, startup và tổ chức nghiên cứu châu Âu để giảm sự phụ thuộc vào các nhà cung cấp quốc phòng ngoài EU.⁴² Các dự án EDF bao gồm phát triển máy bay không người lái thế hệ mới (GARUDA), hệ thống mặt đất tự hành (iMUGS2), và phòng thủ chống tên lửa siêu thanh.⁴³

Mặc dù có sự gia tăng đáng kể về chi tiêu quốc phòng và các sáng kiến tài chính mới, vẫn còn những thách thức đáng kể trong việc chuyển đổi ngân sách thành năng lực quân sự hiệu quả và giảm sự phụ thuộc vào các nhà cung cấp bên ngoài EU. Sự chênh lệch giữa việc tăng chi tiêu và việc tiếp tục phụ thuộc vào các nhà cung cấp bên ngoài ³⁹ cho thấy sự phân mảnh và kém hiệu quả sâu sắc trong cơ sở công nghiệp quốc phòng châu Âu.³⁹ Chỉ chi tiêu “nhiều hơn” là không đủ; EU cần chi tiêu “tốt hơn” và “cùng nhau”.¹¹ Tác động kinh tế của chi tiêu quốc phòng cũng đang được tranh luận, với một số chuyên gia cảnh báo rằng nó có thể làm giảm tăng trưởng kinh tế dài hạn và lấn át đầu tư vào chuyển đổi xanh.³⁹ Điều này cho thấy rằng mặc dù ý chí chính trị để tăng cường quốc phòng là rõ ràng, việc triển khai thực tế phải đối mặt với những trở ngại đáng kể liên quan đến năng lực công nghiệp, các nút thắt chuỗi cung ứng ², và nhu cầu về một thị trường quốc phòng thực sự thống nhất.⁴¹ Việc tập trung vào “sản xuất tại châu Âu” ¹¹ là một yêu cầu chiến lược để giải quyết những lỗ hổng này và đảm bảo rằng lợi ích kinh tế từ việc tăng chi tiêu vẫn nằm trong Liên minh.

Phát triển năng lực triển khai nhanh và diễn tập quân sự

Năng lực Triển khai Nhanh (EU RDC) của EU hiện đã đi vào hoạt động, đánh dấu một bước tiến đáng kể trong khả năng của EU để phản ứng nhanh chóng và dứt khoát khi một cuộc khủng hoảng bùng nổ. EU RDC cung cấp một công cụ quân sự mạnh mẽ, linh hoạt và có khả năng mở rộng lên tới 5.000 quân có thể được triển khai nhanh chóng, cho phép EU ứng phó với các kịch bản khủng hoảng khác nhau.¹² RDC được thiết kế cho nhiều nhiệm vụ như ổn định; cứu hộ và sơ tán; hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thiên tai; thực thi hòa bình; cũng như ngăn ngừa xung đột và xây dựng năng lực.¹²

EU đã và đang tiến hành các cuộc diễn tập quân sự thường xuyên (MILEX) để kiểm tra hiệu quả của cấu trúc và quy trình chỉ huy quân sự trong các cuộc diễn tập quản lý khủng hoảng.¹³ MILEX 23 (tháng 10 năm 2023) là cuộc diễn tập quân sự trực tiếp đầu tiên của EU, với 2.800 quân nhân từ các quốc gia thành viên tham gia.¹³ Các cuộc diễn tập MILEX 24 và MILEX 25 tiếp tục kiểm tra khả năng sẵn sàng và triển khai lực lượng, với MILEX 25 là một cuộc diễn tập hai phần bao gồm một cuộc diễn tập chỉ huy (CPX) và một cuộc diễn tập trực tiếp (LIVEX) mô phỏng việc triển khai lực lượng.¹³

Năng lực Lập kế hoạch và Chỉ huy Quân sự (MPCC) là cấu trúc chỉ huy và kiểm soát ưu tiên của EU cho RDC, và việc tăng cường cấu trúc này đang được tiến hành để phục vụ hiệu quả vai trò này.¹² Các cuộc diễn tập quân sự trực tiếp thường xuyên liên quan đến các Nhóm tác chiến EU và các lực lượng bổ sung của các quốc gia thành viên đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao khả năng sẵn sàng, cải thiện khả năng tương tác và thử nghiệm năng lực trong các kịch bản thực tế.¹²

Việc EU RDC đi vào hoạt động và các cuộc diễn tập quân sự trực tiếp là những bước tiến quan trọng, nhưng khả năng triển khai thực tế của EU vẫn đối mặt với những hạn chế về năng lực chiến lược và sự đồng thuận chính trị. Mặc dù việc vận hành RDC là một cột mốc mang tính biểu tượng và thực tiễn, những khoảng trống được xác định trong các “yếu tố hỗ trợ chiến lược” như tình báo, vận tải chiến lược và tiếp nhiên liệu trên không ⁴⁶ cho thấy khả năng của EU trong việc triển khai sức mạnh một cách tự chủ trong các kịch bản cường độ cao, phức tạp vẫn còn hạn chế. Yêu cầu về “quyết định nhất trí của các quốc gia thành viên EU” để triển khai RDC ¹² cũng cho thấy rào cản chính trị kéo dài đối với hành động nhanh chóng và dứt khoát, bất chấp tham vọng đã nêu về việc ra quyết định nhanh hơn, linh hoạt hơn.⁷ Điều này hàm ý rằng hiệu quả của RDC sẽ không chỉ phụ thuộc vào phần cứng quân sự mà còn phụ thuộc vào ý chí chính trị bền vững và khả năng vượt qua những khác biệt nội bộ, đặc biệt khi tốc độ là yếu tố cốt yếu.⁴⁶

Các sáng kiến an ninh nội bộ và quản lý khủng hoảng

Để đối phó với các mối đe dọa an ninh đang phát triển, Ủy ban châu Âu đã soạn thảo một Chiến lược An ninh Nội bộ Châu Âu (ProtectEU). Chiến lược này nhằm giải quyết các mối đe dọa như khủng bố, tội phạm có tổ chức và tấn công mạng, thông qua một kế hoạch làm việc toàn diện bao gồm các công cụ pháp lý hiệu quả hơn, chia sẻ thông tin tình báo được cải thiện và tăng cường hợp tác.³

Song song đó, Ủy ban cũng đã giới thiệu Chiến lược Liên minh sẵn sàng của EU nhằm tăng cường khả năng của các quốc gia thành viên để ngăn chặn và ứng phó với các mối đe dọa mới nổi. Các mối đe dọa này bao gồm căng thẳng địa chính trị, mối đe dọa mạng, biến đổi khí hậu và thiên tai.³ Chiến lược này bao gồm 30 hành động chính, như thành lập một Trung tâm Khủng hoảng EU mới, thúc đẩy hợp tác dân sự-quân sự, và thiết lập một Lực lượng đặc nhiệm sẵn sàng công-tư.³ Việc tích hợp an ninh nội bộ và quản lý khủng hoảng vào chiến lược quốc phòng rộng lớn hơn của EU cho thấy một cách tiếp cận toàn diện đối với an ninh, vượt ra ngoài các mối đe dọa quân sự truyền thống. Cách tiếp cận “toàn xã hội” này đối với an ninh, tích hợp nó vào tất cả các luật pháp của EU và thúc đẩy đầu tư công và tư, cho thấy nhận thức rằng các mối đe dọa hiện đại ngày càng mang tính lai và vượt qua ranh giới quân sự-dân sự truyền thống. Việc đưa biến đổi khí hậu và thiên tai vào khuôn khổ an ninh ³ cho thấy EU hiểu về “an ninh con người” ⁴⁷ và cam kết của khối đối với “chuyển đổi xanh”.³⁴ Cách tiếp cận toàn diện này nhằm xây dựng khả năng phục hồi xã hội chống lại một loạt các cú sốc, củng cố khái niệm “tự chủ chiến lược mở” như một nỗ lực đa diện vượt ra ngoài quốc phòng thông thường.⁸

Dự báo tiếp tục triển khai trong thời gian tới

Kế hoạch tài chính và đầu tư quốc phòng đến 2030

Trong thời gian tới, EU dự kiến sẽ tiếp tục tăng cường đáng kể chi tiêu quốc phòng. Các quốc gia thành viên NATO (trong đó có 23 quốc gia EU) dự kiến sẽ đạt mục tiêu chi tiêu 2% GDP vào năm 2025, với mức trung bình là 2.04%.⁹ Một số nghiên cứu thậm chí còn cho rằng chi tiêu quốc phòng có thể cần tăng từ 2% lên 3.5% GDP trong ngắn hạn để răn đe Nga mà không cần sự hỗ trợ của Hoa Kỳ.¹⁰

Kế hoạch Readiness 2030 của Ủy ban châu Âu là một sáng kiến tài chính đầy tham vọng, nhằm huy động 800 tỷ EUR chi tiêu quốc phòng đến năm 2029.¹⁰ Kế hoạch này bao gồm việc kích hoạt điều khoản thoát hiểm quốc gia của Hiệp ước Ổn định và Tăng trưởng, cho phép tăng chi tiêu quốc phòng thêm 1,5% GDP so với năm cơ sở trong bốn năm (2025-2028).² Ngoài ra, EU cũng đề xuất một công cụ cho vay mới trị giá 150 tỷ EUR (SAFE), được EU bảo lãnh, để giúp các quốc gia thành viên đầu tư vào các lĩnh vực quốc phòng quan trọng như phòng thủ tên lửa, máy bay không người lái và an ninh mạng.¹¹

Mặc dù có các kế hoạch tài chính đầy tham vọng, khả năng thực hiện mục tiêu chi tiêu quốc phòng cao của EU vẫn phụ thuộc vào việc giải quyết các hạn chế về tài khóa, năng lực sản xuất và sự đồng thuận chính trị giữa các quốc gia thành viên. Việc tăng chi tiêu quốc phòng được đề xuất, dù đáng kể, phải đối mặt với những hạn chế tài khóa đáng kể và các cuộc tranh luận nội bộ.³⁹ Tác động kinh tế “mờ nhạt” ² và nguy cơ lấn át đầu tư vào chuyển đổi xanh ³⁹ cho thấy cách tiếp cận tài chính hoàn toàn bằng nợ có thể không bền vững hoặc tối ưu về kinh tế trong dài hạn. Thành công của kế hoạch “Readiness 2030” ¹¹ sẽ phụ thuộc vào khả năng của EU không chỉ huy động vốn mà còn đảm bảo rằng các khoản đầu tư này được chuyển hóa thành năng lực hữu hình một cách hiệu quả, vượt qua các nút thắt trong năng lực sản xuất và thiếu hụt lao động.² Điều này cho thấy cần có một “cách tiếp cận toàn chính phủ, được hỗ trợ bởi các quy tắc tài khóa cải cách, nợ chung mới của EU, thuế tài sản mới của EU và sự ủng hộ hoàn toàn của Ngân hàng Trung ương châu Âu” ³⁹ để thực sự mở khóa các khoản đầu tư cần thiết.

Phát triển công nghệ quốc phòng và chuỗi cung ứng

Trong tương lai, Quỹ Quốc phòng Châu Âu (EDF) sẽ tiếp tục tập trung vào việc tăng cường các năng lực quốc phòng chính, cải thiện hệ thống phòng không và tên lửa, và đầu tư đáng kể vào các hệ thống mạng và công nghệ tác chiến điện tử.⁴² Các lĩnh vực công nghệ ưu tiên khác bao gồm trí tuệ nhân tạo (AI), điện toán lượng tử, hệ thống tự hành và công nghệ lưỡng dụng (có cả ứng dụng quân sự và dân sự).⁴²

Để đẩy nhanh đầu tư và sản xuất quốc phòng, Ủy ban đã đề xuất các biện pháp thông qua Đạo luật Sẵn sàng Quốc phòng (Defence Readiness Omnibus). Đạo luật này nhằm giảm bớt thủ tục hành chính, tạo điều kiện đầu tư và tăng cường khả năng dự đoán cho ngành công nghiệp.⁴⁰ Đồng thời, EU đang tích cực điều chỉnh chuỗi cung ứng của mình để giảm thiểu rủi ro và phù hợp với các chính sách thương mại và công nghiệp đang phát triển. Điều này dẫn đến sự dịch chuyển nhập khẩu vào nội bộ EU và các đối tác có thỏa thuận thương mại với khối.³⁶

Mặc dù EU đang nỗ lực phát triển công nghệ quốc phòng và củng cố chuỗi cung ứng, việc đạt được “tự chủ công nghệ” thực sự đòi hỏi vượt qua sự phân mảnh công nghiệp, đảm bảo nguồn cung nguyên liệu thô quan trọng và khuyến khích đổi mới sáng tạo trong nước. Nỗ lực dẫn đầu về công nghệ quốc phòng ⁴² gắn liền một cách nội tại với an ninh kinh tế rộng lớn hơn và khả năng phục hồi chuỗi cung ứng.⁴ “Đạo luật Sẵn sàng Quốc phòng” ⁴⁰ nhằm giải quyết các rào cản hành chính, nhưng thách thức sâu xa hơn nằm ở việc thúc đẩy một hệ sinh thái công nghiệp quốc phòng châu Âu thực sự tích hợp ⁴¹ có thể cạnh tranh toàn cầu và giảm sự phụ thuộc vào các nhà cung cấp ngoài EU.³⁹ Điều này đòi hỏi không chỉ các ưu đãi tài chính mà còn là một cách tiếp cận chiến lược đối với các nguyên liệu thô quan trọng và công nghệ lưỡng dụng, đảm bảo rằng đổi mới được chuyển hóa thành sản xuất quy mô lớn trong EU, thay vì chỉ đơn thuần nhập khẩu các thành phần tiên tiến.³⁶ Việc tập trung vào các startup và các công ty công nghệ lưỡng dụng ⁴² cho thấy sự cần thiết phải đổi mới linh hoạt và thu hẹp khoảng cách giữa lĩnh vực dân sự và quân sự.

Điều chỉnh lực lượng và cơ cấu chỉ huy

Mục tiêu chính trong thời gian tới là đưa Năng lực Triển khai Nhanh (EU RDC) của EU hoàn toàn hoạt động vào năm 2025.¹² Các khu vực trọng tâm để đạt được mục tiêu này bao gồm đảm bảo các lực lượng, năng lực và yếu tố hỗ trợ chiến lược cần thiết; chuẩn bị các kịch bản hoạt động để nâng cao khả năng sẵn sàng và tạo điều kiện ra quyết định; và tiến hành các cuộc diễn tập trực tiếp thường xuyên để tăng cường khả năng tương tác và thử nghiệm năng lực trong các kịch bản thực tế.¹²

Năng lực Lập kế hoạch và Chỉ huy Quân sự (MPCC) đang được tăng cường để phục vụ như cấu trúc chỉ huy ưu tiên cho các hoạt động của EU RDC.¹² Điều này là một phần của nỗ lực lớn hơn nhằm xây dựng một năng lực quân sự gắn kết hơn. Các cuộc diễn tập quân sự trực tiếp thường xuyên liên quan đến các Nhóm tác chiến EU và các lực lượng bổ sung của các quốc gia thành viên sẽ tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao khả năng sẵn sàng, cải thiện khả năng tương tác và thử nghiệm năng lực trong các kịch bản thực tế.¹²

Việc tập trung vào điều chỉnh lực lượng và cơ cấu chỉ huy cho thấy một nỗ lực để chuyển đổi từ các sáng kiến phòng thủ rời rạc sang một năng lực quân sự gắn kết hơn, dù vẫn còn những thách thức về sự phối hợp và khả năng tương tác. Mặc dù việc thành lập RDC và tăng cường MPCC đại diện cho một sự thể chế hóa đáng kể các tham vọng quân sự của EU, thách thức nằm ở việc đảm bảo khả năng tương tác thực sự và sự gắn kết giữa các lực lượng và học thuyết quốc gia đa dạng.⁴⁴ Các dự án PESCO ⁵⁰ nhằm giải quyết các khoảng trống năng lực và thúc đẩy phát triển chung, nhưng thành công của chúng phụ thuộc vào việc vượt qua “sự hòa bình chắp vá” ⁵² của các kế hoạch quốc phòng quốc gia phân mảnh và đạt được một văn hóa chiến lược chung.⁷ Việc tích hợp với các mục tiêu năng lực của NATO ⁴⁹ là rất quan trọng để tránh trùng lặp và đảm bảo vai trò bổ sung, nhưng điều này cũng đòi hỏi phải điều hướng các căng thẳng tiềm ẩn giữa tự chủ chiến lược của EU và vị trí ưu tiên của NATO.³⁵ Việc xem xét chiến lược PESCO đang diễn ra ⁵⁰ nhằm đảm bảo các dự án giải quyết các khoảng trống quan trọng và phù hợp với các mục tiêu CSDP, cho thấy một nỗ lực liên tục để tinh chỉnh và tối ưu hóa việc điều chỉnh lực lượng…

Còn tiếp

Tác giả: Đặng Phương Nam

Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả, không nhất thiết phản ánh quan điểm của Nghiên cứu Chiến lược. Mọi trao đổi học thuật và các vấn đề khác, quý độc giả có thể liên hệ với ban biên tập qua địa chỉ mail: [email protected]

Tài liệu tham khảo

[1] Fatsiadou, A. (2025, May 8). Europe in Flux: Militarization, Fragmentation, and the Limits of Unity. Geopolitical Monitor. https://www.geopoliticalmonitor.com/europe-in-flux-militarization-fragmentation-and-the-limits-of-unity/

[2] The economic impact of higher defence spending. (2025, May 19). Economy and Finance. https://economy-finance.ec.europa.eu/economic-forecast-and-surveys/economic-forecasts/spring-2025-economic-forecast-moderate-growth-amid-global-economic-uncertainty/economic-impact-higher-defence-spending_en

[3] Debost, G. (2025, April 14). How the EU is Rewriting the Rules of Security and Defence. FiscalNote. https://fiscalnote.com/blog/eu-rewriting-rules-security-defence

[4] Möller, A. (2025, January 17). A Changing Europe: Strategic Autonomy and Security in 2025 and Beyond. Social Europe. https://www.socialeurope.eu/a-changing-europe-strategic-autonomy-and-security-in-2025-and-beyond

[5] Security and defence – European Commission. (n.d.). European Commission. Retrieved June 1st, 2025, from https://commission.europa.eu/priorities-2024-2029/security-and-defence_en

[6] EU’s Strategic Compass for Security and Defence: COUNCIL AND EU INSTITUTIONS. (n.d.). LibGuides. Retrieved June 1st, 2025, from https://consilium-europa.libguides.com/strategic-compass/Council_EUinstitutions

[7] A Strategic Compass for Security and Defence. (n.d.). EEAS. Retrieved June 3rd, 2025, from https://www.eeas.europa.eu/eeas/strategic-compass-security-and-defence-1_en

[8] Strategic foresight. (n.d.). European Commission. Retrieved June 2nd, 2025, from https://commission.europa.eu/strategy-and-policy/strategic-foresight_en

[9] Clapp, S. (n.d.). EU Member States’ defence budgets. European Parliament. Retrieved June 1st, 2025, from https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/ATAG/2025/772846/EPRS_ATA(2025)772846_EN.pdf

[10] Clapp, S. (2025, May 7). EU Member States’ defence budgets. Epthinktank. Retrieved June 5th, 2025, from https://epthinktank.eu/2025/05/07/eu-member-states-defence-budgets/

[11] Future of European defence – European Commission. (n.d.). European Commission. Retrieved June 4th, 2025, from https://commission.europa.eu/topics/defence/future-european-defence_en

[12] Common Security and Defence Policy: EU Rapid Deployment Capacity becomes operational. (2025, May 20). EEAS. Retrieved June 4th, 2025, from https://www.eeas.europa.eu/eeas/common-security-and-defence-policy-eu-rapid-deployment-capacity-becomes-operational_en

[13] MILEX 25 | EEAS. (n.d.). EEAS. Retrieved June 4th, 2025, from https://www.eeas.europa.eu/eeas/milex-25_en

[14] Rough, P. (2025, June 18). NATO Summit 2025: An Assessment of Transatlantic Security Cooperation. Hudson Institute. Retrieved June 20th, 2025, from https://www.hudson.org/trade/nato-summit-2025-assessment-transatlantic-security-cooperation-peter-rough

[15] COOK, L. (2025, June 18). EU official says Russia planning for long-term aggression against Europe. AP News. https://apnews.com/article/europe-eu-russia-sabotage-threat-attack-nato-428d488080c17f6c322c9553a301b6dc

[16] den Haute, T. V. (2025, June 13th). From Partner to Rival, Europe Redraws Its Lines on China. CommonWealth Magazine. https://english.cw.com.tw/article/article.action?id=4169

[17] YJEA. (2024, November 27). The Chinese perception of the EU’s Indo-Pacific Strategy: US alignment or outreach for cooperation? YJEA. https://yjea.org/2024/11/27/the-chinese-perception-of-the-eus-indo-pacific-strategy-us-alignment-or-outreach-for-cooperation/

[18] Bergmann, M. (2024, November 8). The United States Now Wants European Strategic Autonomy. CSIS. https://www.csis.org/analysis/united-states-now-wants-european-strategic-autonomy

[19] Flanagan, S. J., & Retter, L. (2021, November 19). U.S. Support for European Strategic Autonomy Could Boost Transatlantic Solidarity and Security. RAND. https://www.rand.org/pubs/commentary/2021/11/us-support-for-european-strategic-autonomy-could-boost.html

[20] Sicilia, G., & Benson, E. (2024, March 5). Navigating Tides: The European Union’s Expanding Role in the Indo-Pacific. CSIS. https://www.csis.org/analysis/navigating-tides-european-unions-expanding-role-indo-pacific

[21] Liga, A., & Lovotti, C. (2024, October 16). GRC. Gulf Research Center | GRC. https://www.grc.net/single-commentary/195

[22] Max Bergmann: Does Europe Matter in the Middle East? (2025, February 27). CSIS. https://www.csis.org/analysis/max-bergmann-does-europe-matter-middle-east

[23] Taiwan + Indo-Pacific + EU China policy | Merics. (n.d.). Mercator Institute for China Studies (MERICS). https://merics.org/en/merics-briefs/taiwan-indo-pacific-eu-china-policy

[24] The EU’s South China Sea Challenge. (n.d.). Viet Studies. Retrieved June 10th, 2025, from https://viet-studies.net/kinhte/EUSouthSeaChallenge_Diplomat.pdf

[25] Bruno, B. (2025, April 28). European Peace Facility – For Ukraine, but not only | Think Tank | European. European Parliament. https://www.europarl.europa.eu/thinktank/en/document/EPRS_BRI(2025)772833

[26] EU-Vietnam Free Trade Agreement: business impacts and outlook under CBAM. (2024, October 3). Onyx Strategic Insights. https://www.onyxsi.com/vantage-point/eu-vietnam-free-trade-agreement-business-impacts-and-outlook-under-cbam/

[27] EU, Vietnam eye opportunity in US tariff shift, urge reforms to boost resilience. (2025, April 12). Hanoi Times. https://hanoitimes.vn/eu-vietnam-eye-opportunity-in-us-tariff-shift-urge-reforms-to-boost-resilience.669883.html

[28] Vietnam’s careful US–China balancing act. (2025, June 6). East Asia Forum. https://eastasiaforum.org/2025/06/06/vietnams-careful-us-china-balancing-act/

[29] Michaels, E., & Sus, M. (2024). (Not) Coming of age? Unpacking the European Union’s quest for strategic autonomy in security and defence. European Security. https://doi.org/10.1080/09662839.2024.2376603

[30] Anghel, S., Immenkamp, B., Lazarou, E., Saulnier, J. L., & Wilson, A. B. (2020, September). On the path to ‘strategic autonomy’. European Parliament Research Service. https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2020/652096/EPRS_STU(2020)652096_EN.pdf

[31] Lazarou, E. (n.d.). The future of multilateralism and strategic partnerships. European Parliament. Retrieved June 3rd, 2025, from https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/BRIE/2020/652071/EPRS_BRI(2020)652071_EN.pdf

[32] Kramer, F. D. (2025, June 5). Immediate steps that Europe can take to enhance its role in NATO defense. Atlantic Council. https://www.atlanticcouncil.org/in-depth-research-reports/issue-brief/immediate-steps-that-europe-can-take-to-enhance-its-role-in-nato-defense/

[33] European Strategic Autonomy in Defence: Transatlantic visions and implications for NATO, US and EU relations. (n.d.). RAND. Retrieved June 5th, 2025, from https://www.rand.org/content/dam/rand/pubs/research_reports/RRA1300/RRA1319-1/RAND_RRA1319-1.pdf

[34] EEAS. (2019, December 15). A Global Strategy for the European Union’s Foreign and Security Policy. European Union External Action. https://www.eeas.europa.eu/eeas/global-strategy-european-unions-foreign-and-security-policy_en

[35] Paire, M. (2025, June 19). Hague Summit Series: The EU-NATO Relationship. International Centre for Defence and Security. https://icds.ee/en/hague-summit-series-the-eu-nato-relationship/

[36] EU supply chain tectonics. (2025, April 3). CEPR. https://cepr.org/voxeu/columns/eu-supply-chain-tectonics

[37] Psaropoulos, J. T. (2025, June 20). EU squeezes Russia financially to reach ‘peace through strength’ in Ukraine. Al Jazeera. https://www.aljazeera.com/news/2025/6/20/eu-squeezes-russia-financially-to-reach-peace-through-strength-in-ukraine

[38] European Council. (2025, March 6). European Council conclusions on European defence, 6 March 2025. IEU Monitoring. https://ieu-monitoring.com/editorial/european-council-conclusions-on-european-defence-6-march-2025/546736?utm_source=ieu-portal

[39] Mang, S. (2025, June). European defence spending soars, but climate and care are still ​‘unaffordable’? New Economics Foundation. https://neweconomics.org/2025/06/european-defence-spending-soars-but-climate-and-care-are-still-unaffordable

[40] Commission proposes simplification to speed up defence investments in the EU. (2025, June 16). European Commission. https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/ip_25_1518

[41] Kubilius, A. (2025, June 20). “We Cannot Expect Putin to Wait Until We’re Ready”. Internationale Politik Quarterly. https://ip-quarterly.com/en/we-cannot-expect-putin-wait-until-were-ready

[42] Hieber, S. (2025, March 26). EDF 2025, Europe’s defense innovation potential. Acquinox Capital. https://acquinox.capital/blog/edf-2025-europe-s-defense-innovation-potential

[43] Buchar, J. (2025, April 30). European Defence Fund invests €1 billion in 62 projects. CZDEFENCE. https://www.czdefence.com/article/european-defence-fund-invests-eur1-billion-in-62-projects

[44] Miranzo, P., Cliffe, J., Coratella, T., Lons, C., & Varvelli, A. (2025, June 19). How to arm a pacifist: Lessons from Ukraine for the EU’s defence. European Council on Foreign Relations. https://ecfr.eu/publication/how-to-arm-a-pacifist-lessons-from-ukraine-for-the-eus-defence/

[45] Author, G. (2024, January 10). MILEX 23 and the Future of European Naval Ambitions. Center for International Maritime Security. https://cimsec.org/milex-23-and-the-future-of-european-naval-ambitions/

[46] Clapp, S. (2023). Towards a Rapid Deployment Capacity. European Parliament. Retrieved June 20th, 2025, from https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/ATAG/2023/747090/EPRS_ATA(2023)747090_EN.pdf

[47] EEAS. (2024, November 6). EU Indo-Pacific Strategy. European Union External Action. Retrieved June 18th, 2025, from https://www.eeas.europa.eu/eu-indo-pacific-strategy-topic_en

[48] European Council. (2021, September 8). EC published 2021 Strategic Foresight Report and JRC Foresight Report on the Future of the EU’s Open Strategic Autonomy. EARTO. https://www.earto.eu/ec-published-2021-strategic-foresight-report-and-jrc-foresight-report-on-the-future-of-the-eus-open-strategic-autonomy/

[49] Unite to prevent war | A capabilities-based European NATO as the best path to a European Defense Union. (2025, March 28). Volt Europa. https://volteuropa.org/news/unite-to-prevent-war-a-capabilities-based-european-nato-as-the-best-path-to-a-european-defense-union

[50] PESCO PROJECTS PROGRESS REPORT. (n.d.). Permanent Structured Cooperation (PESCO). Retrieved June 18th, 2025, from https://www.pesco.europa.eu/wp-content/uploads/2024/09/PESCO-Projects-Progress-Report_Public_Release_.pdf

[51] Murillo, B. (2023, June). Bring back the spirit of PESCO! Egmont Institute. https://www.egmontinstitute.be/app/uploads/2023/06/Beatriz-Cozar-Murillo_Policy_Brief_308.pdf?type=pdf

[52] Mogherini, F. (2016, December). The Mediterranean and the Global Strategy. MEDAC. https://www.um.edu.mt/library/oar/bitstream/123456789/46546/1/The_Mediterranean_and_the_global_strategy_2016.pdf

[53] Struck, J. (2025, June 23). NATO: Implications of Higher Defence Spending? Kyiv Post. https://www.kyivpost.com/post/54939

[54] Hopper, T. (2024, April 30). The EU in the Middle East: Challenges and Opportunities. Geopolitical Monitor. https://www.geopoliticalmonitor.com/the-eu-in-the-middle-east-challenges-and-opportunities/

[55] Mishra, R. (2021, August 4). The EU’s Indo-Pacific Strategy is Good News for ASEAN. RUSI. https://www.rusi.org/explore-our-research/publications/commentary/eus-indo-pacific-strategy-good-news-asean

[56] Comerma, L. (2025, February). A second-tier partner? Taiwan in the EU’s Indo-Pacific strategy. ResearchGate. https://www.researchgate.net/publication/388955411_A_second-tier_partner_Taiwan_in_the_EU’s_Indo-Pacific_strategy

[57] Wang, H., & Zakheim, B. (2025, May 22). China’s Lessons from the Russia-Ukraine War: Perceived New Strategic Opportunities and an Emerging Model of Hybrid Warfare. RAND. https://www.rand.org/pubs/research_reports/RRA3141-4.html

[58] Bieber, F. (2025, March 3). Security and Stability Scenarios for the Western Balkans. Clingendael Institute. https://www.clingendael.org/sites/default/files/2025-03/Clingendael_Security_and_Stability_Scenarios_for_the_Western_Balkans.pdf

[59] Zweers, W. (2025, March 5). Security and stability scenarios for the Western Balkans. Clingendael Institute. https://www.clingendael.org/publication/security-and-stability-scenarios-western-balkans

[60] Maza, D., Yorgancıoğlu, C., & Bulus, K. (2022, April). The Strategic Security Engagement between the African Union and the European Union in Conflict Management in Africa: The Challenges. ResearchGate. DOI: 10.17134/khosbd.1101701 

[61] A Larger Role from the EU in Southeast Asia: A Perspective from ASEAN < Sasakawa USA. (2022, May 28). Sasakawa Peace Foundation USA. https://spfusa.org/publications/a-larger-role-from-the-eu-in-southeast-asia-a-perspective-from-asean/

[62] McBride, J. (2025, April 12). Opinion – Europe’s Need for an Indo-Pacific Strategy. E-International Relations. https://www.e-ir.info/2025/04/12/opinion-europes-need-for-an-indo-pacific-strategy/

[63] Nguyen, H. T., & Vo, L. H. (2022). Role of Vietnam in Europe’s Indo-Pacific stragedy: present and perspective. The Russian Journal of Vietnamese Studies. https://vietnamjournal.ru/2618-9453/article/view/104796

[64] financial humanitarian and military support for Ukraine. (2025, April 10). Epthinktank. https://epthinktank.eu/2025/04/10/state-of-play-eu-support-to-ukraine-payments-reform-and-investment-use-of-immobilised-russian-assets/financial-humanitarian-and-military-support-for-ukraine/

[65] Karacsony, E. (2025, June 3). Strengthening EU Geopolitical Resilience Through Gulf Partnerships. ORF Middle East. https://orfme.org/research/eu-gulf-strategic-partnership-resilience/

[66] The EU and the Middle East Peace Process. (2024, May 2). EEAS. https://www.eeas.europa.eu/eeas/eu-and-middle-east-peace-process_en

[67 Nguyen, V. (2024, August 9). Four Years of the EVFTA: Key Advantages and Business Perceptions. Vietnam Briefing. https://www.vietnam-briefing.com/news/eu-vietnam-free-trade-agreement-key-provisions-and-implications-for-fdi.html/

[68] Supply Chain Diversification: Why Manufacturing in Vietnam. (2025, March 14). Pro QC International. https://proqc.com/blog/supply-chain-diversification-why-vietnam-quality-manufacturing/

[69] Sancia. (2024, October 16). Vietnam’s Supply Chain Evolution: A Diversification Analysis. JUSDA-EN. https://www.jusdaglobal.com/en/article/vietnam-supply-chain-evolution-diversification-analysis/

[70] Do, L. K. M. (2025, June). Trump’s tariff turbulence is reshaping Vietnam’s trade future. EASTASIAFORUM. https://eastasiaforum.org/2025/06/23/trumps-tariff-turbulence-is-reshaping-vietnams-trade-future/

[71] Bo-yu, L. (2025, June 13). Decarbonizing industry: How Vietnam’s steelmakers respond to EU’s CBAM. Reccessary. https://www.reccessary.com/en/news/decarbonizing-industry-hoa-phat-vn-steel

[72] The Carbon Border Adjustment Mechanism and its Legal Implications for Vietnamese Exporters. (2025, March 13). D’Andrea & Partners Legal Counsel. https://www.dandreapartners.com/the-carbon-border-adjustment-mechanism-and-its-legal-implications-for-vietnamese-exporters/

[73] Loi, N. H. (2025, April 15). Vietnam at a Crossroads: Responding to the 2025 U.S. Tariff Shock with Strategic Resilience. Modern Diplomacy. https://moderndiplomacy.eu/2025/04/15/vietnam-at-a-crossroads-responding-to-the-2025-u-s-tariff-shock-with-strategic-resilience/

[74] EU and Viet Nam step up security and defence cooperation with signature of a Framework Participation Agreement for participation in EU crisis management operations. (n.d.). EEAS. Retrieved June 17th, 2025, from https://www.eeas.europa.eu/eeas/eu-and-viet-nam-step-security-and-defence-cooperation-signature-framework-participation_en

[75] EU seeks stronger cooperation with Việt Nam to promote free trade amid global challenges: EC leader. (2025, April 30). Vietnam News. https://vietnamnews.vn/politics-laws/1716880/eu-seeks-stronger-cooperation-with-viet-nam-to-promote-free-trade-amid-global-challenges-ec-leader.html

[76] (n.d.). Vietnam’s Omnidirectional Military Diplomacy: Focusing on the South China Sea*. Retrieved June 3rd, 2025, from https://www.nids.mod.go.jp/english/publication/kiyo/pdf/2016/bulletin_e2016_4.pdf

[77] Tran, H. B., Nguyen, C. A., & Dinh, Y. N. T. (2024, September 26). Challenges for Vietnam in protecting South China Sea sovereignty and interests. Cogent Social Sciences, 10(1). https://doi.org/10.1080/23311886.2024.2401629

[78] Vietnam urged to develop strategic responses to US reciprocal tariffs. (2025, May 9). VnEconomy. https://vneconomy.vn/vietnam-urged-to-develop-strategic-responses-to-us-reciprocal-tariffs.htm

[79] VOV. (2025, June 9). EU and Vietnam vow to foster partnership to new heights. VOV. https://english.vov.vn/en/politics/diplomacy/eu-and-vietnam-vow-to-foster-partnership-to-new-heights-post1205831.vov

[80] Minh, Q. (2025, April 25). EU seeks to strengthen partnership with Vietnam in renewable energy, aerospace, telecom. The Investor. https://theinvestor.vn/eu-seeks-to-strengthen-partnership-with-vietnam-in-renewable-energy-aerospace-telecom-d15438.html

[81] Pham, H. Q. (2025, June 9). Vietnam and China Should Resist Being Pawns in the US Indo-Pacific Strategy. Modern Diplomacy. https://moderndiplomacy.eu/2025/06/09/vietnam-and-china-should-resist-being-pawns-in-the-us-indo-pacific-strategy/

[82] Hale, V. (2025, May 26). Vietnam’s Strategic Ascendancy: A Geopolitical Safeguard for EU Investors in Southeast Asia. AInvest. https://www.ainvest.com/news/vietnam-strategic-ascendancy-geopolitical-safeguard-eu-investors-southeast-asia-2505/