Khu vực Đông Nam Á một lần nữa chìm trong lo ngại khi căng thẳng biên giới giữa Campuchia và Thái Lan bùng phát thành xung đột vũ trang nghiêm trọng. Sáng ngày 24 tháng 7, những tiếng súng đầu tiên đã vang lên tại khu vực biên giới tranh chấp gần đền Ta Muen Thom, đánh dấu sự leo thang nguy hiểm của cuộc khủng hoảng ngoại giao kéo dài nhiều năm giữa hai quốc gia láng giềng. Vụ đụng độ này không chỉ là một sự cố biên giới đơn thuần mà còn phản ánh những mâu thuẫn sâu xa về chủ quyền lãnh thổ, di sản văn hóa và lợi ích địa chính trị trong khu vực. Những diễn biến trong những ngày qua đã khiến cộng đồng quốc tế và các nước ASEAN phải lên tiếng kêu gọi kiềm chế, đồng thời đặt ra câu hỏi về khả năng duy trì hòa bình và ổn định tại một trong những khu vực chiến lược nhất thế giới.
Diễn biến vụ đụng độ
Tình hình căng thẳng giữa Campuchia và Thái Lan đã tích tụ trong một thời gian dài, nhưng sự việc trực tiếp dẫn đến vụ đụng độ bắt nguồn từ một vụ tai nạn đáng tiếc. Một binh sĩ Thái Lan đã bị thương nặng sau khi giẫm phải một quả mìn chưa nổ trong khu vực biên giới tranh chấp. Sự cố này ngay lập tức trở thành tâm điểm của cuộc tranh cãi gay gắt giữa hai bên.
Phía Thái Lan cáo buộc rằng quả mìn được đặt bởi lực lượng Campuchia như một hành động khiêu khích có chủ đích, vi phạm nghiêm trọng các thỏa thuận biên giới hiện có. Trong khi đó, Campuchia phủ nhận mọi trách nhiệm và cho rằng đây là hậu quả của những vật liệu nổ còn sót lại từ các cuộc xung đột trong quá khứ, đồng thời cáo buộc Thái Lan đã có những hành động vi phạm chủ quyền lãnh thổ của mình.
Tình hình trở nên phức tạp hơn khi cả hai bên đều khẳng định rằng đối phương đã “nổ súng trước” và vi phạm các nguyên tắc cơ bản về việc giải quyết tranh chấp biên giới. Những cáo buộc qua lại này đã tạo ra một vòng luẩn quẩn của sự nghi ngờ và thù địch, khiến cho việc tìm kiếm giải pháp hòa bình trở nên khó khăn hơn bao giờ hết.
Xung đột leo thang nhanh chóng vào sáng sớm ngày 24 tháng 7 khi Campuchia đưa ra cáo buộc nghiêm trọng rằng lực lượng Thái Lan đã phong tỏa bất hợp pháp lối vào đền Ta Muen Thom – một di tích có giá trị lịch sử và tôn giáo quan trọng. Theo tuyên bố của phía Campuchia, không chỉ dừng lại ở việc phong tỏa, lực lượng Thái Lan còn đã “nổ súng trước” nhằm ngăn cản việc tiếp cận khu vực này.
Đáp lại những cáo buộc từ Campuchia, Thái Lan đã nhanh chóng triển khai một lực lượng đáng kể đến khu vực tranh chấp. Điều đặc biệt đáng chú ý là việc sử dụng máy bay không người lái để trinh sát và giám sát tình hình, cùng với việc điều động các đơn vị binh sĩ được trang bị vũ khí hiện đại. Động thái này của Thái Lan được Campuchia coi là một hành động khiêu khích và gia tăng căng thẳng một cách không cần thiết.
Tình hình nhanh chóng vượt khỏi tầm kiểm soát khi giao tranh thực sự bùng phát với cường độ đáng báo động. Không còn chỉ là những tiếng súng lẻ tẻ, cuộc xung đột đã leo thang thành một cuộc giao tranh sử dụng vũ khí hạng nặng. Cả hai bên đều sử dụng pháo binh để tấn công các vị trí của đối phương, trong khi hệ thống pháo phản lực BM-21 của Campuchia cũng được đưa vào sử dụng, tạo ra những tiếng nổ lớn có thể nghe thấy từ xa hàng kilômét.
Đỉnh điểm của sự leo thang là việc Thái Lan quyết định sử dụng không quân trong cuộc xung đột. Các chiến đấu cơ F-16 của Không quân Thái Lan đã được điều động để thực hiện các cuộc không kích nhằm vào các vị trí quân sự được cho là của lực lượng Campuchia. Việc sử dụng máy bay chiến đấu trong một cuộc xung đột biên giới đã đánh dấu một bước leo thang nghiêm trọng, biến đây từ một vụ đụng độ địa phương thành một cuộc xung đột quân sự toàn diện.
Hậu quả và phản ứng của các nước lớn
Cuộc xung đột đã để lại những hậu quả đặc biệt nghiêm trọng về mặt nhân mạng và vật chất. Theo các báo cáo sơ bộ từ cả hai phía, ít nhất 38 người đã thiệt mạng trong các cuộc giao tranh, bao gồm cả binh sĩ và dân thường bị vạ lây. Con số thương vong còn cao hơn với hơn 200 người bị thương, nhiều người trong số đó đang trong tình trạng nguy kịch tại các bệnh viện địa phương. Hơn 300.000 người phải rời bỏ nhà cửa, nhiều khu dân cư bị phá hủy, chi phí thiệt hại lớn (ví dụ tổng thiệt hại Thái Lan ước tính hơn 10 tỷ baht).
Tác động đối với dân thường còn nghiêm trọng hơn khi hàng chục ngôi làng trong khu vực biên giới phải được sơ tán khẩn cấp. Tiếng pháo kích và máy bay chiến đấu đã khiến hàng trăm nghìn người dân phải rời bỏ nhà cửa, tìm nơi tạm trú an toàn. Nhiều gia đình đã mất đi tài sản tích lũy cả đời, trong khi trẻ em phải chứng kiến những cảnh tượng kinh hoàng mà không ai có thể lường trước.
Vụ đụng độ đã tạo ra một cuộc khủng hoảng ngoại giao chưa từng có giữa Campuchia và Thái Lan. Quan hệ song phương giữa hai nước đã xuống mức thấp nhất trong lịch sử, với việc cả hai bên đều có những động thái cực đoan trong việc cắt đứt các kênh ngoại giao chính thức.
Campuchia đã có quyết định mạnh mẽ khi triệu hồi toàn bộ nhân viên ngoại giao từ Thái Lan, bao gồm cả đại sứ và các nhân viên lãnh sự. Động thái này được coi là một tín hiệu rõ ràng về việc Campuchia coi vụ việc là một hành động xâm lược không thể chấp nhận được. Không chỉ dừng lại ở đó, Campuchia còn tuyên bố đóng cửa tất cả các cửa khẩu biên giới với Thái Lan, gây ra những tác động nghiêm trọng đến thương mại và di chuyển của người dân hai nước.
Đáp lại, Thái Lan cũng không kém phần quyết liệt khi quyết định trục xuất đại sứ Campuchia và toàn bộ đoàn ngoại giao. Chính phủ Thái Lan còn áp đặt các biện pháp trừng phạt kinh tế, bao gồm việc tạm dừng tất cả các dự án hợp tác song phương và hạn chế các hoạt động thương mại qua biên giới.
Thái độ của Trung Quốc
Trung Quốc, với tư cách là một siêu cường khu vực và đối tác chiến lược quan trọng của cả Campuchia lẫn Thái Lan, đã có phản ứng thận trọng nhưng rõ ràng. Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã lên tiếng kêu gọi “tất cả các bên liên quan cần kiềm chế tối đa và tránh những hành động có thể làm leo thang tình hình”. Bắc Kinh nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giải quyết tranh chấp thông qua đối thoại và thương lượng hòa bình.
Đặc biệt, Trung Quốc đã đề xuất sẵn sàng đóng vai trò trung gian hòa giải nếu cả hai bên có nguyện vọng. Với quan hệ đặc biệt với Campuchia thông qua Sáng kiến Vành đai và Con đường, cũng như mối quan hệ kinh tế mật thiết với Thái Lan, Bắc Kinh có lợi thế độc đáo trong việc tác động đến cả hai bên để hướng về giải pháp hòa bình.
Lập trường của Mỹ
Dưới sự lãnh đạo của Tổng thống Donald Trump, Mỹ đã có một cách tiếp cận khác biệt. Ngay sau khi xung đột bùng phát, Nhà Trắng đã lên tiếng bày tỏ “quan ngại sâu sắc” về tình hình và kêu gọi ngừng bắn ngay lập tức. Đặc biệt, Tổng thống Trump đã trực tiếp liên lạc với các nhà lãnh đạo của cả hai nước để thúc đẩy đối thoại.
Washington đã đề xuất các biện pháp hỗ trợ nhân đạo khẩn cấp cho các nạn nhân của xung đột và sẵn sàng cung cấp hỗ trợ logistics cho các hoạt động cứu hộ. Mỹ cũng nhấn mạnh vai trò của ASEAN trong việc duy trì hòa bình và ổn định khu vực, đồng thời cam kết hỗ trợ mọi nỗ lực hòa giải do tổ chức này dẫn dắt.
Vai trò của ASEAN
ASEAN, với tư cách là tổ chức khu vực mà cả Campuchia và Thái Lan đều là thành viên, đã đối mặt với một thử thách lớn về khả năng duy trì đoàn kết và ổn định nội khối. Tổng Thư ký ASEAN đã khẩn cấp triệu tập cuộc họp của Ủy ban Điều phối ASEAN để thảo luận về tình hình.
Trong tuyên bố chung, ASEAN nhấn mạnh các nguyên tắc cơ bản của tổ chức, bao gồm việc không can thiệp vào công việc nội bộ và giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình. Tổ chức này cũng kêu gọi cả hai bên tuân thủ các cam kết trong Hiến chương ASEAN.
Thỏa thuận ngừng bắn giữa hai nước
Trước sức ép ngày càng tăng từ cộng đồng quốc tế và nhận thức được hậu quả nghiêm trọng của xung đột, cả Campuchia và Thái Lan đã bắt đầu thể hiện sự sẵn sàng đối thoại. Vai trò trung gian của Tổng thống Mỹ Donald Trump đã được chứng minh là có hiệu quả khi ông thực hiện các cuộc điện đàm riêng biệt với các nhà lãnh đạo của cả Campuchia và Thái Lan.
Trong những cuộc điện đàm này, Tổng thống Trump đã sử dụng cả sự thuyết phục và áp lực nhẹ nhàng, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì ổn định khu vực đối với lợi ích kinh tế và an ninh chung. Ông cũng đã cam kết hỗ trợ tái thiết sau xung đột nếu cả hai bên có thể đạt được thỏa thuận ngừng bắn bền vững.
Bên cạnh đó, sự can thiệp của Trung Quốc thông qua các kênh ngoại giao đặc biệt cũng đóng vai trò quan trọng. Đặc phái viên của Trung Quốc đã có các cuộc gặp kín với cả hai bên để thảo luận về các điều kiện ngừng bắn và cam kết hỗ trợ kinh tế cho quá trình tái thiết.
Sau bốn ngày đàm phán căng thẳng thông qua các kênh ngoại giao khác nhau, ngày 28 tháng 7, cả Campuchia và Thái Lan đã chính thức thông báo đồng ý thực hiện lệnh ngừng bắn “ngay lập tức và vô điều kiện”. Thỏa thuận này có hiệu lực từ 00:00 ngày 29 tháng 7 (giờ địa phương) và bao gồm các điều khoản cơ bản sau:
Thứ nhất, cả hai bên cam kết ngừng ngay tất cả các hoạt động quân sự tại khu vực tranh chấp và rút các lực lượng vũ trang về các vị trí ban đầu trước khi xung đột bùng phát.
Thứ hai, thiết lập một vùng phi quân sự tạm thời rộng 5km dọc theo khu vực biên giới tranh chấp, trong đó không bên nào được triển khai lực lượng vũ trang.
Thứ ba, cho phép các tổ chức nhân đạo quốc tế tiếp cận khu vực để cung cấp hỗ trợ y tế và nhân đạo cho các nạn nhân.
Thứ tư, cam kết không sử dụng phương tiện truyền thông để tuyên truyền chống lại nhau và tránh các hành động có thể kích động dư luận.
Tuy nhiên, niềm hy vọng về một giải pháp lâu dài đã nhanh chóng bị lung lay khi chỉ vài giờ sau khi thỏa thuận có hiệu lực, Thái Lan đã cáo buộc Campuchia vi phạm các điều khoản đã thống nhất. Cụ thể, phía Thái Lan tuyên bố đã phát hiện các binh sĩ Campuchia di chuyển trong vùng phi quân sự và có những hoạt động được cho là trinh sát quân sự.
Campuchia đã mạnh mẽ bác bỏ những cáo buộc này, khẳng định rằng họ đã tuân thủ nghiêm ngặt mọi điều khoản của thỏa thuận ngừng bắn. Phnom Penh cáo buộc ngược lại rằng Thái Lan đang cố tình tạo ra các cáo buộc sai sự thật nhằm biện minh cho việc có thể tái khởi động các hoạt động quân sự.
Tình hình trở nên phức tạp hơn khi các quan sát viên quốc tế chưa thể xác nhận được sự thật về những cáo buộc này do việc tiếp cận khu vực vẫn còn hạn chế. Điều này đã tạo ra một bầu không khí nghi ngờ và mất lòng tin, đe dọa nghiêm trọng đến tính bền vững của thỏa thuận ngừng bắn vừa đạt được.
Bài học về giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình
Vụ đụng độ biên giới Campuchia-Thái Lan một lần nữa nhấn mạnh tầm quan trọng cực kỳ quan trọng của việc giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình và thương lượng. Những hậu quả thảm khốc về nhân mạng và tài sản đã chứng minh rằng bạo lực không bao giờ là giải pháp để giải quyết các mâu thuẫn lãnh thổ, dù phức tạp đến đâu.
Xung đột này cũng cho thấy tính dễ vỡ của hòa bình khu vực và cách một sự cố nhỏ có thể nhanh chóng leo thang thành một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng nếu thiếu sự kiềm chế và trí tuệ chính trị. Việc sử dụng vũ khí hạng nặng và không quân đã biến một tranh chấp biên giới thành một cuộc xung đột quân sự toàn diện, gây ra những tổn thất không thể bù đắp.
Thỏa thuận ngừng bắn, mặc dù chưa hoàn hảo và đã có những vi phạm bị cáo buộc, vẫn thể hiện khả năng của ngoại giao trong việc ngăn chặn sự leo thang tiếp theo. Điều này khẳng định rằng đối thoại, dù khó khăn, vẫn luôn là con đường duy nhất để tìm kiếm giải pháp bền vững cho các tranh chấp quốc tế.
Vai trò then chốt của cộng đồng quốc tế
Cuộc khủng hoảng này đã minh chứng vai trò không thể thiếu của cộng đồng quốc tế trong việc ngăn chặn và giải quyết các xung đột khu vực. Sự can thiệp kịp thời của các cường quốc như Mỹ và Trung Quốc, cùng với vai trò điều phối của ASEAN, đã tạo ra áp lực cần thiết để đưa các bên xung đột trở lại bàn đàm phán.
Đặc biệt, mô hình hợp tác đa phương trong đó các nước lớn không cạnh tranh mà bổ sung cho nhau trong việc hòa giải xung đột đã chứng minh hiệu quả. Việc Mỹ tập trung vào ngoại giao cấp cao trong khi Trung Quốc sử dụng ảnh hưởng kinh tế, cùng với ASEAN đóng vai trò là diễn đàn khu vực, đã tạo ra một mạng lưới hỗ trợ toàn diện cho quá trình hòa bình.
Tuy nhiên, cuộc khủng hoảng cũng bộc lộ những hạn chế trong các cơ chế giải quyết tranh chấp hiện có. Việc thiếu một cơ chế giám sát quốc tế hiệu quả đã dẫn đến tình trạng cáo buộc qua lại về vi phạm thỏa thuận ngừng bắn, cho thấy cần phải có những cải cách trong cách thức quản lý và thực thi các thỏa thuận hòa bình.
Tác động đến ổn định khu vực ASEAN
Vụ đụng độ này đã đặt ra những thách thức nghiêm trọng đối với tiến trình hội nhập ASEAN và khái niệm “Cộng đồng ASEAN”. Việc hai thành viên sáng lập của tổ chức tham gia vào một cuộc xung đột vũ trang trực tiếp đã làm lung lay niềm tin vào hiệu quả của “Cách thức ASEAN” trong việc duy trì hòa bình và ổn định khu vực.
Cuộc khủng hoảng cũng làm nổi bật sự cần thiết phải tăng cường các cơ chế phòng ngừa và giải quyết tranh chấp trong khuôn khổ ASEAN. Các nguyên tắc truyền thống như không can thiệp và đồng thuận có thể cần được xem xét lại để đối phó hiệu quả hơn với những thách thức an ninh trong thế kỷ 21.
Về lâu dài, vụ việc này có thể trở thành một bước ngoặt quan trọng buộc ASEAN phải phát triển những công cụ mạnh mẽ hơn để ngăn chặn và giải quyết các xung đột nội khối, từ đó củng cố vị thế của tổ chức trong kiến trúc an ninh khu vực.
Những điểm đáng lưu ý về vai trò của Việt Nam
Ngoại giao cân bằng và thận trọng
Trong suốt cuộc khủng hoảng, Việt Nam đã thể hiện một đường lối ngoại giao cân bằng và thận trọng đáng chú ý. Thay vì thiên vị bất kỳ bên nào, Hà Nội đã duy trì một lập trường khách quan, kêu gọi cả hai bên kiềm chế và trở lại đối thoại. Điều này phản ánh sự hiểu biết sâu sắc của Việt Nam về tính phức tạp của các tranh chấp khu vực và tầm quan trọng của việc duy trì quan hệ tốt đẹp với tất cả các nước láng giềng.
Đặc biệt, cách tiếp cận của Việt Nam đã tránh được cả việc can thiệp quá sâu vào công việc nội bộ của các nước khác và thái độ thờ ơ không quan tâm. Thay vào đó, Việt Nam đã chọn con đường trung dung, sử dụng ảnh hưởng của mình một cách khôn ngoan để thúc đẩy hòa bình mà không làm tổn hại đến quan hệ với bất kỳ bên nào.
Vai trò lãnh đạo trong khuôn khổ ASEAN
Việt Nam đã chứng minh khả năng lãnh đạo trong việc điều phối phản ứng của ASEAN đối với cuộc khủng hoảng. Sáng kiến tổ chức hội nghị đặc biệt của các nước ASEAN không chỉ thể hiện tinh thần trách nhiệm mà còn cho thấy tầm nhìn chiến lược của Việt Nam về tương lai của tổ chức.
Việc Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn trực tiếp liên lạc với các đồng cấp đã tạo ra một kênh ngoại giao quan trọng, giúp duy trì đối thoại ngay cả trong những thời điểm căng thẳng nhất. Điều này phản ánh kinh nghiệm phong phú của Việt Nam trong việc xử lý các vấn đề ngoại giao phức tạp.
Kế thừa truyền thống ngoại giao hòa bình
Chính sách ngoại giao của Việt Nam trong cuộc khủng hoảng này phản ánh truyền thống ngoại giao lâu đời của nước này, với việc ưu tiên các biện pháp hòa bình và đối thoại. Từ kinh nghiệm lịch sử trong việc giải quyết các tranh chấp biên giới với Trung Quốc và Lào, Việt Nam hiểu rõ tầm quan trọng của sự kiên nhẫn và kiên trì trong đàm phán.
Lập trường của Việt Nam cũng thể hiện sự nhất quán với các nguyên tắc cơ bản của chính sách đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ quốc tế. Việc không thiên vị bất kỳ bên nào trong xung đột cho thấy Việt Nam có thể đóng vai trò là một nhà hòa giải đáng tin cậy trong khu vực.
Tầm nhìn dài hạn về an ninh khu vực
Phản ứng của Việt Nam trong cuộc khủng hoảng này cũng phản ánh tầm nhìn dài hạn về an ninh và ổn định khu vực. Việt Nam nhận thức rõ rằng bất kỳ xung đột nào trong ASEAN đều có thể tạo ra những hậu quả tiêu cực cho toàn bộ quá trình hội nhập khu vực mà nước này đã đầu tư rất nhiều.
Sự quan tâm đặc biệt của Việt Nam đến việc sử dụng các cơ chế ASEAN hiện có để giải quyết tranh chấp cho thấy cam kết mạnh mẽ với chủ nghĩa đa phương và luật pháp quốc tế. Điều này không chỉ có lợi cho việc giải quyết cuộc khủng hoảng hiện tại mà còn tạo ra tiền lệ tích cực cho việc xử lý các thách thức tương tự trong tương lai.
Kêu gọi cộng đồng quốc tế tiếp tục hỗ trợ
Cuộc khủng hoảng Campuchia-Thái Lan đã chứng minh rằng hòa bình khu vực là một nhiệm vụ chung của toàn cộng đồng quốc tế. Cần có sự tiếp tục hỗ trợ từ các nước lớn, các tổ chức quốc tế và khu vực để đảm bảo rằng thỏa thuận ngừng bắn được duy trì và một giải pháp lâu dài có thể được tìm thấy.
Đặc biệt, vai trò của Việt Nam như một cầu nối trong ASEAN cần được tăng cường để giúp xây dựng lòng tin và thúc đẩy đối thoại giữa các bên. Kinh nghiệm và uy tín của Việt Nam trong việc giải quyết các tranh chấp quốc tế có thể đóng góp quan trọng vào việc tìm kiếm một giải pháp công bằng và bền vững cho cuộc khủng hoảng này.
Chỉ thông qua sự hợp tác chặt chẽ và cam kết dài hạn từ tất cả các bên liên quan, khu vực Đông Nam Á mới có thể vượt qua thách thức hiện tại và xây dựng một tương lai hòa bình, ổn định và thịnh vượng cho tất cả các dân tộc trong khu vực.
Trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa Campuchia và Thái Lan, vụ đụng độ biên giới đã trở thành một điểm nóng, dẫn đến những xung đột vũ trang nghiêm trọng. Sự leo thang này không chỉ gây ra thiệt hại về người và tài sản mà còn làm xói mòn niềm tin giữa hai quốc gia láng giềng. Các yếu tố lịch sử, chính trị và kinh tế đã góp phần làm phức tạp thêm tình hình, khiến cho việc giải quyết xung đột trở nên khó khăn hơn bao giờ hết.
Để ngăn chặn những hậu quả nghiêm trọng hơn, cả hai bên cần khẩn trương thiết lập các kênh đối thoại hiệu quả, đồng thời tìm kiếm các giải pháp hòa bình và bền vững. Sự can thiệp của cộng đồng quốc tế cũng là điều cần thiết để hỗ trợ quá trình hòa giải và xây dựng lại lòng tin giữa hai nước. Chỉ khi có sự hợp tác và thiện chí từ cả hai phía, tình hình mới có thể được cải thiện, đảm bảo an ninh và ổn định cho khu vực Đông Nam Á.
Tác giả: Như Quỳnh
Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả, không nhất thiết phản ánh quan điểm của Nghiên cứu Chiến lược. Mọi trao đổi học thuật và các vấn đề khác, quý độc giả có thể liên hệ với ban biên tập qua địa chỉ mail: [email protected]
Tài liệu tham khảo
1. Helen Regan, Kocha Olarn, Lex Harvey, Antoinette Radford and Laura Sharman (2025), Thailand launches airstrikes on Cambodian military targets as deadly border dispute escalates, https://edition.cnn.com/world/live-news/thailand-cambodia-border-dispute-07-24-25-intl-hnk
2. Sui-Lee Wee and Edward Wong (2025), Thailand and Cambodia Agree to Halt Fighting That Has Killed Dozens, https://www.nytimes.com/2025/07/28/world/asia/thailand-cambodia-ceasefire-talks.html
3. Shoon Naing, Chantha Lach and Artorn Pookasook (2025), Thailand and Cambodia to hold talks on deadly border conflict in Malaysia, https://www.reuters.com/world/asia-pacific/thailand-cambodia-hold-talks-deadly-border-conflict-malaysia-2025-07-27/
4. Security Council Report, Cambodia-Thailand Border Clashes: Urgent Private Meeting, https://www.securitycouncilreport.org/whatsinblue/2025/07/cambodia-thailand-border-clashes-urgent-private-meeting.php
5. Thùy Lâm (2025), Thách thức với Campuchia – Thái Lan sau lệnh ngừng bắn, https://vnexpress.net/thach-thuc-voi-campuchia-thai-lan-sau-lenh-ngung-ban-4920536.html
6. Bùi Đức, Nguyễn Thúy (2025), [Video] Thái Lan khẳng định mục tiêu mở lại các cửa khẩu với Campuchia, Báo Nhân dân, https://nhandan.vn/video-thai-lan-khang-dinh-muc-tieu-mo-lai-cac-cua-khau-voi-campuchia-post893467.html
7. TTXVN, Đụng độ tại biên giới giữa Campuchia và Thái Lan, https://vtv.vn/dung-do-tai-bien-gioi-giua-campuchia-va-thai-lan-100250724104526905.htm
8. TTXVN (2025), Campuchia và Thái Lan dự kiến họp Ủy ban Biên giới chung vào ngày 4/8, https://www.bienphong.com.vn/campuchia-va-thai-lan-du-kien-hop-uy-ban-bien-gioi-chung-vao-ngay-4-8-post492860.html
9. TTXVN (2025), Thái Lan và Campuchia đồng ý ngừng bắn vô điều kiện, https://www.qdnd.vn/quoc-te/tin-tuc/thai-lan-va-campuchia-dong-y-ngung-ban-vo-dieu-kien-839042
10. Hoài Linh (2025), Campuchia nêu điều kiện tái mở cửa biên giới với Thái Lan, https://vietnamnet.vn/campuchia-neu-dieu-kien-tai-mo-cua-bien-gioi-voi-thai-lan-2421553.html
11. Đài Hà Nội (2025), Xung đột Thái Lan – Campuchia: Súng nổ sau lệnh ngừng bắn?, https://hanoionline.vn/xung-dot-thai-lan-campuchia-sung-no-sau-lenh-ngung-ban-349686.htm
12. Minh Hạnh (2025), Thái Lan bất ngờ nới lỏng kiểm soát cửa khẩu, Campuchia lên tiếng, https://tienphong.vn/thai-lan-bat-ngo-noi-long-kiem-soat-cua-khau-campuchia-len-tieng-post1755791.tpo
