Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) năm 2025 diễn ra trong bối cảnh trật tự khu vực Á - Âu đứng trước nhiều dịch chuyển chiến lược, từ xung đột Nga - Ukraine, cạnh tranh Mỹ - Trung cho đến những bất ổn ở Trung Á. Hội nghị lần này không chỉ phản ánh sự mở rộng ảnh hưởng và điều chỉnh vai trò của SCO trong quản trị khu vực, mà còn đặt ra câu hỏi về mức độ gắn kết và khả năng định hình cấu trúc an ninh - kinh tế mới. Các thỏa thuận và định hướng được đưa ra vì thế mang tính chỉ báo quan trọng cho tương lai hợp tác Á - Âu.
Trong bối cảnh trật tự quốc tế đang dịch chuyển nhanh chóng, các tổ chức khu vực thường được xem như công cụ bổ trợ cho những cấu trúc toàn cầu do các siêu cường định hình. Các cơ chế hợp tác khu vực vốn lâu nay bị coi là thứ yếu so với Liên Hợp Quốc, NATO hay G7 đang dần khẳng định bản sắc riêng và thể hiện tham vọng kiến tạo các quy tắc thay thế. Trong tiến trình đó, Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) nổi lên như một trường hợp tiêu biểu. Khởi nguồn từ một diễn đàn an ninh giữa Trung Quốc, Nga và các nước Trung Á năm 2001, SCO đã mở rộng đáng kể về thành viên cũng như phạm vi hợp tác, trở thành một trong những tổ chức khu vực có tầm phủ sóng rộng lớn nhất tại không gian Á – Âu.
Hội nghị Thượng đỉnh SCO 2025 tại Thiên Tân mang ý nghĩa đặc biệt, vừa là cột mốc 25 năm hình thành, vừa là lời khẳng định về một trật tự quốc tế đa trung tâm nhưng phi phương Tây. Trái ngược với các kỳ họp trước thiên về tuyên bố biểu tượng, lần này SCO gửi đi thông điệp chính trị rõ ràng, trong khi phương Tây gia tăng củng cố NATO, QUAD hay AUKUS, thì SCO lựa chọn một con đường khác không đối đầu trực diện nhưng cũng vượt ra ngoài trung lập.
Dấu ấn của Thiên Tân 2025 trước hết nằm ở quy mô và tầm ảnh hưởng. Lần đầu tiên, hội nghị quy tụ hơn 20 quốc gia, trong đó có các lãnh đạo từ Nam Á, Đông Nam Á, Trung Đông và Trung Á[1]. Từ một từ một diễn đàn hợp tác an ninh khu vực, SCO đã trở thành diễn đàn chính trị chiến lược toàn cầu, nơi giao thoa lợi ích giữa nhiều trung tâm quyền lực. Sự đa dạng này không chỉ phản ánh sức hút ngày càng tăng của SCO, mà còn gợi mở khả năng tái định hình cán cân quốc tế, khi nhiều quốc gia mong muốn một lựa chọn hợp tác ngoài quỹ đạo phương Tây.
Trong bối cảnh đó, vai trò chủ nhà của Trung Quốc đặc biệt đáng chú ý. Với tư cách Chủ tịch luân phiên, Bắc Kinh đã biến hội nghị thành minh chứng cho sức mạnh ngoại giao của một thiết chế mà họ đồng sáng lập và hậu thuẫn. Trung Quốc vừa nhấn mạnh tính bao trùm, đối thoại, vừa thúc đẩy SCO như một trụ cột mới trong kiến trúc đa cực đang hình thành. Nói cách khác, Thiên Tân 2025 phản ánh sự giao thoa giữa lợi ích quốc gia của Trung Quốc và mục tiêu tập thể của SCO, đưa hội nghị trở thành một sự kiện kỷ lục lịch sử.
Điều quan trọng hơn quy mô chính là hàm ý chiến lược, liệu một cơ chế xuất phát từ khuôn khổ an ninh khu vực có thể trở thành thể chế toàn cầu? Sự mở rộng thành viên không chỉ thể hiện uy tín tăng lên, mà còn cho thấy nhu cầu về một không gian hợp tác thay thế, nơi các quốc gia bảo vệ lợi ích mà không bị ràng buộc bởi luật chơi của phương Tây. Với các nước đang phát triển, đây là cơ hội hiếm có để vừa hội nhập, vừa duy trì chủ quyền chính trị.
Ở góc độ so sánh, nếu NATO biểu trưng cho sức mạnh cứng, Liên Hợp Quốc cho tính hợp pháp, thì SCO dần nổi bật như một thiết chế linh hoạt không ràng buộc cứng, không áp đặt giá trị, nhưng đủ khả năng tạo ra diễn đàn đối thoại và phối hợp. Hội nghị 2025, với quy mô lớn nhất từ trước đến nay, cho thấy SCO đã thoát khỏi giới hạn ban đầu, cạnh tranh vị thế trong một cấu trúc toàn cầu đa trung tâm.
Chính vì vậy, SCO 2025 không chỉ là một sự kiện ngoại giao thường niên mà còn là phép thử cho năng lực định hình trật tự quốc tế. Khi hơn 20 quốc gia hiện diện, trong đó có những cường quốc kinh tế và chiến lược ngoài Á – Âu, SCO khó có thể tiếp tục bị coi như một cơ chế khu vực thuần túy. Thay vào đó, nó đang dần trở thành một điểm hẹn chiến lược, nơi quy tụ các tiếng nói thúc đẩy trật tự đa cực, ít phụ thuộc vào sức ép phương Tây.
Trong bối cảnh cạnh tranh Mỹ – Trung, chiến sự Nga – Ukraine, bất ổn Trung Đông và thách thức phi truyền thống ngày càng phức tạp, sự mở rộng của SCO tại Thiên Tân là một bước ngoặt. Nó đặt ra câu hỏi học thuật và chính sách, liệu SCO có thể chuyển sức hút hiện tại thành năng lực thể chế bền vững, trở thành một “người chơi” toàn cầu thực thụ, hay sẽ dừng lại ở biểu tượng?
Từ nền tảng này, có thể khẳng định kỷ lục quy mô và ảnh hưởng của SCO 2025 không chỉ là con số, mà là minh chứng cho sự dịch chuyển quyền lực quốc tế đang diễn ra, mở đường cho những thảo luận sâu hơn về an ninh phi phương Tây, liên kết tài chính phi USD và chiến lược quyền lực đa cực.
Các vấn đề mang tính chiến lược
Hội nghị Thượng đỉnh SCO 2025 tại Thiên Tân trở thành cột mốc đặc biệt không chỉ bởi quy mô lớn nhất trong lịch sử hơn hai thập niên tồn tại, mà còn bởi chiều sâu chiến lược được phản ánh trong các văn kiện được thông qua. Với tổng cộng 24 văn kiện, trong đó nổi bật là Tuyên bố Thiên Tân và Chiến lược phát triển 2026 – 2035[2], hội nghị đã vượt qua tính biểu tượng, tiến một bước dài trong thể chế hóa, mở rộng từ hợp tác an ninh sang kinh tế, văn hóa – xã hội và công nghệ, đồng thời củng cố bộ máy nhằm nâng cao hiệu lực vận hành.
Tuyên bố Thiên Tân mang dấu ấn như một bước ngoặt tư duy. Nếu trước đây các tuyên bố tập trung vào chống khủng bố, xây dựng lòng tin chính trị và khuyến khích hợp tác kinh tế – văn hóa, thì lần này văn kiện khẳng định ba định hướng cốt lõi: (i) phản đối trừng phạt đơn phương, (ii) bảo vệ quyền tự quyết thể chế và (iii) ủng hộ đa dạng mô hình phát triển. Đây không chỉ là phản ứng với bối cảnh quốc tế nhiều biến động mà còn là một nỗ lực kiến tạo, nhằm xây dựng không gian hợp tác song song vừa không đối đầu trực diện, vừa không phụ thuộc vào phương Tây. Ở khía cạnh này, SCO đã dịch chuyển từ vai trò một diễn đàn khu vực sang vị thế chủ thể tham gia định hình diễn ngôn toàn cầu, phản ánh sự trưởng thành chính trị rõ nét.
Chiến lược phát triển SCO giai đoạn 2026 – 2035 đóng vai trò như một “bản đồ đường” cho tiến trình hội nhập dài hạn. Văn kiện này xác định mở rộng khái niệm an ninh sang lĩnh vực mạng, dữ liệu và quản lý khủng hoảng, cùng lúc thúc đẩy liên kết kinh tế – tài chính thông qua thương mại nội khối và thanh toán bằng đồng nội tệ hướng tới thành lập Ngân hàng Phát triển SCO, tăng cường hợp tác văn hóa – xã hội đặc biệt trong giáo dục và công nghệ mới và xây dựng thể chế linh hoạt sẵn sàng mở rộng quan hệ đối tác. Khác với các kế hoạch mang tính định hướng trước đây, lần này các mục tiêu được cụ thể hóa bằng việc thành lập các nhóm công tác kỹ thuật, thể hiện quyết tâm biến tầm nhìn thành hành động. Đây là bước khắc phục hạn chế cố hữu của SCO, vốn thường bị phê phán vì thiếu công cụ thể chế đủ mạnh để triển khai cam kết.
Hội nghị còn ghi dấu bằng những điều chỉnh thể chế quan trọng. Việc công nhận Lào là Đối tác đối thoại mở rộng ảnh hưởng SCO sang Đông Nam Á khu vực chiến lược kết nối Á – Âu với Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương[3]. Đồng thời, Kyrgyzstan đảm nhận chức Chủ tịch luân phiên 2025 – 2026, cho thấy sự cân bằng quyền lực nội khối và vai trò trung tâm của các quốc gia Trung Á trong duy trì tính bao trùm, tránh tập trung quyền lãnh đạo vào các cường quốc sáng lập. Những động thái này củng cố hình ảnh SCO như một thiết chế có khả năng dung nạp lợi ích đa dạng, đồng thời tạo điều kiện để các nước vừa và nhỏ tham gia định hình nghị sự chung.
Từ góc nhìn học thuật, Hội nghị SCO 2025 tại Thiên Tân có thể được xem như một bước ngoặt trong tiến trình thể chế hóa của tổ chức. SCO đã vượt ra khỏi hình hài của một liên minh lỏng lẻo để định hình như một thiết chế với nền tảng tư tưởng và kế hoạch hành động rõ ràng. Sự đa dạng hóa phạm vi hợp tác, từ an ninh, kinh tế đến xã hội, không chỉ củng cố bản sắc nội khối mà còn gia tăng sức hút đối với các quốc gia bên ngoài, vốn tìm kiếm không gian hợp tác linh hoạt hơn so với các cơ chế cứng nhắc hiện hữu. Ở cấp độ biểu tượng, Tuyên bố Thiên Tân cho thấy SCO tự định vị như một chủ thể kiến tạo nguyên tắc trong trật tự quốc tế, ở cấp độ vận hành, Chiến lược 2026 – 2035 cung cấp một khung dài hạn để gắn kết tự chủ quốc gia với lợi ích chung khu vực. Đây có thể coi là đề cương phát triển cho một dạng hợp tác đa chiều, phi ràng buộc, nhưng ngày càng hấp dẫn trong bối cảnh trật tự toàn cầu đang tái cấu trúc.
Điểm xoáy của cấu trúc quyền lực
Hội nghị SCO 2025 tại Thiên Tân không chỉ đánh dấu bước tiến thể chế với loạt văn kiện chiến lược, mà còn phản ánh một điểm xoay quan trọng trong cấu trúc quyền lực toàn cầu. Nếu trong nhiều năm SCO được xem như một diễn đàn hợp tác khu vực thiên về an ninh – kinh tế, thì lần này sự xuất hiện thân mật và đồng thuận hiếm thấy giữa lãnh đạo Nga, Trung Quốc và Ấn Độ đã gửi đi tín hiệu mới về khả năng hình thành một tam giác quyền lực có thể định hình lại trật tự quốc tế. Đây không đơn thuần là hình ảnh biểu tượng ngoại giao, mà còn gợi mở viễn cảnh chuyển dịch từ hợp tác chức năng sang liên kết quyền lực mang tính đối trọng.
Phát biểu của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình về một “trật tự đa cực mới”[4] nhấn mạnh định hướng chống lại cơ chế bá quyền và thúc đẩy sự đa dạng mô hình phát triển. Theo Bắc Kinh, đa cực không chỉ là phân bổ quyền lực giữa các cường quốc mà còn là thiết lập chuẩn mực quan hệ quốc tế dựa trên nguyên tắc tự quyết. Trong khung này, SCO trở thành nền tảng thử nghiệm cho việc hợp thức hóa tư tưởng đa dạng hóa phát triển như trụ cột hợp tác khu vực.
Đáng chú ý, tầm nhìn “One Earth, One Family, One Future” do Ấn Độ đề xuất đã được SCO thông qua[5]. Khác với giọng điệu đối kháng, đây là thông điệp mềm mại hơn nhưng cho thấy ảnh hưởng ngày càng lớn của New Delhi trong định hình ngôn ngữ chính trị của tổ chức. Ấn Độ vốn ở thế cân bằng giữa QUAD và hợp tác với Nga – Trung, nay khẳng định vai trò cầu nối khi đề xuất một khung tư tưởng dung hòa, vừa phổ quát vừa phản ánh nhu cầu ổn định của các thành viên. Tuy nhiên, ảnh hưởng ngày càng tăng của Ấn Độ cũng gây tranh cãi khi chính tại Hội nghị Azerbaijan cáo buộc New Delhi ngăn cản nước này gia nhập vì mâu thuẫn với Pakistan[6], qua đó lại cho thấy thêm một điểm nghẽn có tính đặc thù là khi một tổ chức càng hướng tới bao trùm thì càng dễ phát sinh va chạm lợi ích và cách xử lý chúng sẽ quyết định tính bền vững lâu dài.
Trong bức tranh này, khả năng hình thành một liên kết chiến lược Nga – Trung – Ấn trở thành điểm nhấn. Sau thời gian căng thẳng biên giới, Trung Quốc và Ấn Độ đã có tiếp xúc tích cực, cùng đồng thuận duy trì ổn định khu vực. Nga đóng vai trò trung gian khi vừa gắn bó chặt chẽ với Trung Quốc, vừa duy trì hợp tác quốc phòng và năng lượng với Ấn Độ. Mỗi bên đều có lý do riêng để xích lại gần nhau, Nga thì cần đối tác trong bối cảnh trừng phạt, Trung Quốc lại muốn củng cố vị thế toàn cầu, còn Ấn Độ đang tìm kiếm không gian cân bằng chiến lược để tránh đối đầu trực diện.
Đây là thách thức trực diện với chiến lược lâu nay của Mỹ, vốn dựa vào khai thác mâu thuẫn giữa Trung Quốc và Ấn Độ để duy trì vị thế. Trong bối cảnh Washington thúc đẩy QUAD và chiến lược Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, việc ba cường quốc cùng lên tiếng trong SCO khiến nguy cơ Mỹ mất dần công cụ “chia để trị” trở nên rõ rệt.
Điểm xoay ở Thiên Tân không phải là sự ra đời của một liên minh chính thức, mà là khả năng ba cường quốc lớn chấp nhận chung sống trong một không gian hợp tác linh hoạt. Đây là nghệ thuật cân bằng chiến lược, nơi hợp tác trong một số lĩnh vực được dùng để hạn chế đối đầu trong lĩnh vực khác. Liên kết quyền lực ở mức vừa đủ tạo ra hiệu ứng răn đe, nhưng không làm mất đi sự tự chủ trong chính sách đối ngoại.
SCO 2025 phản ánh sự dịch chuyển từ trật tự ổn định dựa trên bá quyền sang một cấu trúc đa trung tâm có tính thương lượng cao. SCO trở thành nơi thử nghiệm cho việc điều phối lợi ích ngoài khuôn khổ các thể chế toàn cầu do phương Tây dẫn dắt. Điều này không đồng nghĩa SCO thay thế các cơ chế hiện hữu, nhưng nó củng cố xu hướng các tổ chức khu vực trở thành hạt nhân trong đa dạng hóa trật tự quốc tế.
Hội nghị chính là sự hội tụ của sự gắn kết biểu tượng Nga – Trung – Ấn, sự xuất hiện của các tầm nhìn chiến lược mới về đa cực và thách thức đối với vai trò điều phối của Mỹ. Dù chưa hình thành một liên minh chính thức, SCO đang phác thảo viễn cảnh một trật tự song song, nơi quyền lực phân bổ theo các cụm hợp tác linh hoạt và chính sự linh hoạt này mới là yếu tố quyết định sức sống của tổ chức.
Định hướng phi Phương Tây cả về an ninh và tài chính
Hội nghị SCO 2025 tại Thiên Tân cho thấy tổ chức này đang tái định hình khái niệm an ninh khu vực theo một mô hình phi phương Tây, nhấn mạnh hợp tác linh hoạt, kết nối chức năng và tôn trọng chủ quyền thay vì ràng buộc quân sự kiểu NATO. Thay vì một cơ chế phòng thủ tập thể, SCO hướng tới an ninh kết nối nơi thông tin, hạ tầng và cơ chế phối hợp mềm đóng vai trò trung tâm. Việc mở rộng chức năng của Cơ quan chống khủng bố khu vực (RATS) sang an ninh mạng, dữ liệu lớn hay truyền thông xuyên biên giới phản ánh sự dịch chuyển từ cách hiểu truyền thống về an ninh sang việc xử lý thách thức phi truyền thống như tin giả, tấn công mạng hay chiến tranh thông tin.
Đồng thời, các sáng kiến như mạng lưới cảnh báo sớm, trung tâm chống ma túy và chia sẻ hệ thống vệ tinh Bắc Đẩu (BeiDou) thay thế cho hệ thống GPS do Mỹ kiểm soát[7], điều này không chỉ tăng cường năng lực hợp tác mà còn giảm sự phụ thuộc vào hạ tầng chiến lược phương Tây. Đặc trưng của mô hình này nằm ở yếu tố linh hoạt chỉ tập trung vào thách thức chung thay vì xây dựng một khối đối kháng, đến phi can thiệp với việc không gắn kèm áp lực thể chế hay giá trị và sự thực dụng khi ưu tiên những lĩnh vực có tính khả thi cao. Nhìn từ góc độ học thuật, đây là một biến thể của an ninh toàn diện nhưng thích nghi với thực tế đa dạng của Á – Âu, nơi sự đồng thuận tối thiểu được đặt cao hơn áp đặt chuẩn mực chung. SCO 2025 vì thế không chỉ là một hội nghị, mà còn là tuyên bố về sự hình thành một mô hình an ninh thay thế không trực tiếp nhằm đối đầu phương Tây, nhưng cung cấp lựa chọn khác cho các quốc gia muốn duy trì tự chủ mà vẫn tìm kiếm hợp tác trong kỷ nguyên bất định.
Hội nghị 2025 còn đánh dấu bước ngoặt khi lần đầu tiên quá trình phi USD hóa nội khối được thể chế hóa bằng những cơ chế cụ thể. Việc thành lập nhóm công tác kỹ thuật triển khai các sáng kiến then chốt trong việc phát hành trái phiếu chung, mở rộng thanh toán bằng nội tệ và chuẩn bị thành lập Ngân hàng Phát triển SCO[8] cho thấy sự chuyển dịch từ tuyên bố sang hành động. Trái phiếu chung, do Nga khởi xướng, vừa là công cụ huy động vốn cho phát triển hạ tầng, vừa mang tính biểu tượng về khả năng xây dựng kênh tài chính độc lập với phương Tây. Thanh toán bằng nội tệ, nếu trước đây chủ yếu thử nghiệm song phương, nay được nâng lên thành nghị sự toàn khối, mở ra triển vọng hình thành mạng lưới thanh toán đa phương, giảm rủi ro tỷ giá và tránh lệ thuộc USD.
Đặc biệt, kế hoạch Ngân hàng Phát triển SCO với cam kết khởi động từ Trung Quốc có thể trở thành “bảo hiểm tài chính” cho các nền kinh tế thành viên, nhất là trong bối cảnh biến động toàn cầu và nguy cơ trừng phạt. Quy mô ban đầu còn khiêm tốn, nhưng về mặt học thuật, đây là giai đoạn khởi tạo một hệ sinh thái kinh tế phòng thủ giúp củng cố không gian tự chủ tài chính của SCO. Dù chưa nhằm thay thế USD, tiến trình này đặt nền móng cho một trật tự tài chính Á – Âu đa trung tâm, gia tăng quyền thương lượng của các nước thành viên trong hệ thống toàn cầu.
Một vài nhận định tổng quan
Hội nghị SCO 2025 tại Thiên Tân, về tổng thể tuy chưa phải một cú hích chấn động tức thì trong trật tự quốc tế, nhưng đã vạch ra một lộ trình chiến lược cho một trật tự riêng không phải Phương Tây chi phối và có tính định hình lâu dài. Điểm đáng chú ý không nằm ở các tuyên bố đột phá, mà ở sự kết hợp của cơ chế hợp tác linh hoạt nhưng không ràng buộc cứng, cấu trúc an ninh dựa trên phối hợp thực dụng nhưng tôn trọng chủ quyền và một hệ giá trị mềm dẻo, đủ sức hình thành diễn ngôn thay thế. Chính nhờ tính linh hoạt này, SCO đã dịch chuyển từ một khối hợp tác khu vực sang một thiết chế có khả năng thu hút các quốc gia tìm kiếm không gian phát triển và đối thoại ngoài quỹ đạo phương Tây.
Khác với các kỳ trước, SCO 2025 mở rộng trọng tâm từ an ninh và kinh tế sang công nghệ và truyền thông hai lĩnh vực then chốt của quyền lực mềm. Việc triển khai robot AI phiên dịch toàn bộ phiên họp[9] vừa phản ánh năng lực công nghệ, vừa mang tính biểu tượng răng SCO đang dựng hạ tầng trao đổi tri thức độc lập, giảm lệ thuộc vào nền tảng phương Tây. Song song, Diễn đàn Truyền thông SCO+ phản ánh một chiến lược chủ động trong việc định hình không gian diễn ngôn khu vực, chuyển từ trạng thái phản ứng trước các luồng thông tin bên ngoài sang khả năng tự sản xuất và phổ biến tri thức của riêng các thành viên. Thông qua các sáng kiến hợp tác truyền thông nội khối, diễn đàn này đặt nền móng cho một cơ chế trao đổi thông tin độc lập, tăng cường khả năng kể câu chuyện của các quốc gia thành viên và giảm sự phụ thuộc vào các nền tảng và chuẩn mực truyền thông phương Tây. Đây có thể coi là minh chứng thực tế quan trọng khi SCO không còn chỉ phản ứng trước dư luận toàn cầu mà bắt đầu định hình câu chuyện của chính mình.
Không có mô hình liên minh quân sự kiểu NATO hay cộng đồng chính trị – kinh tế khép kín như EU, SCO vận hành bằng cơ chế linh hoạt, tôn trọng đa dạng lợi ích, song đồng thời thiết lập các chuẩn mực tối thiểu để bảo đảm lợi ích chung. Mô hình này đặc biệt hấp dẫn với các quốc gia đang phát triển, vốn thường e ngại sự ràng buộc quá chặt nhưng vẫn cần một diễn đàn hợp tác để ứng phó biến động toàn cầu. Có thể đánh giá rằng SCO đang tiến hành một quá trình chuyển hóa toàn diện, không chỉ tập trung vào an ninh truyền thống mà còn mở rộng sang các lĩnh vực phi truyền thống và kinh tế – truyền thông.
Hiện tại, SCO 2025 đang nổi lên như một diễn đàn hiếm hoi, nơi các quốc gia Nam bán cầu có thể tìm kiếm sự cân bằng và giảm phụ thuộc vào cấu trúc quốc tế do Mỹ và phương Tây chi phối, nhìn vào điểm này của SCO có thể thấy bóng dáng của BRICS với những cốt lõi có thể gọi là có tương đồng. Chúng không tái tạo mô hình đã có, mà xây dựng cấu trúc mới phù hợp với lợi ích và vị thế của các nước ngoài phương Tây.
Điều này không chỉ là một không gian trao đổi bình thường mà còn là tiền đề cho một chu trình xác lập quyền lực mới trong khu vực Á – Âu, nơi lợi ích chiến lược được định hình và thử thách các ưu thế truyền thống của phương Tây. Trung Quốc, với vai trò tiên phong, đang định hình SCO như một công cụ mở rộng ảnh hưởng chiến lược và kinh tế vốn có liên hệ chặt chẽ với sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI) nhằm xây dựng một trục quyền lực cạnh tranh trực tiếp với Mỹ. Thực tế này đặt ra một cảnh báo khi SCO phát triển từ diễn đàn hợp tác sang một thiết chế có khả năng định hình chuẩn mực và liên kết các quốc gia ngoài phương Tây, áp lực chiến lược đối với Mỹ và các đồng minh sẽ ngày càng rõ nét, đồng thời tạo ra một không gian quyền lực mà Trung Quốc có thể định hình theo lợi ích và tham vọng lâu dài của mình.
Tổng thể SCO 2025 không chỉ là sự kiện ngoại giao ngắn hạn mà là dấu mốc quan trọng cho xu thế định hình trật tự quốc tế bối cảnh mới. SCO, với tư cách diễn đàn đa cực, mềm dẻo, khéo léo đang nổi lên như một chủ thể kiến tạo quy tắc, nơi khả năng linh hoạt, kết nối đa chiều và sản xuất diễn ngôn thay thế trở thành nhân tố cốt lõi, định hình sức hút chiến lược bền vững./.
Tác giả: Trương Quốc Lượng
Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả, không nhất thiết phản ánh quan điểm của Nghiên cứu Chiến lược. Mọi trao đổi học thuật và các vấn đề khác, quý độc giả có thể liên hệ với ban biên tập qua địa chỉ mail: [email protected]
*Tài liệu tham khảo
[1] TV BRICS. (2025). SCO summit opens in China with leaders from over 20 countries attending. Daily News Egypt. https://www.dailynewsegypt.com/2025/08/31/sco-summit-opens-in-china-with-leaders-from-over-20-countries-attending/
[2] Urin (2025). Documents signed as outcome of 2025 Tianjin SCO summit. MONTSAME News Agency. https://montsame.mn/en/read/377125
[3]Xinhua. (2025). Laos accepted as SCO dialogue partner. https://english.news.cn/20250901/8014e051224a4c79bf18dae99224232d/c.html
[4] Anh Duy. (2025,). Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nêu tầm nhìn về trật tự toàn cầu mới. Công an Nhân dân. https://congan.com.vn/quoc-te/thoi-su-quoc-te/chu-tich-trung-quoc-tap-can-binh-neu-tam-nhin-ve-trat-tu-toan-cau-moi_182628.html
[5] The Economic Times. (2025). In China, SCO member states formally adopt India’s vision of “One Earth, One Family, One Future”. https://economictimes.indiatimes.com/news/india/in-china-sco-member-states-formally-adopt-indias-vision-of-one-earth-one-family-one-future/articleshow/123629169.cms?from=mdr
[6] The Times of India (2025). “Does not alter course”: Did India block Azerbaijan’s SCO bid? Baku points to Pakistan factor. https://timesofindia.indiatimes.com/india/does-not-alter-course-did-india-block-azerbaijans-sco-bid-baku-points-to-pakistan-factor/articleshow/123652029.cms
[7] Huizhong Wu & Kanis Leung. (2025). China’s Xi seeks expanded role for Shanghai Cooperation Organization at Tianjin summit. AP News. https://apnews.com/article/china-sco-putin-modi-xi-summit-95f1421de601960a9c569933862a09a0
[8] Caixin Global. (2025. Business Brief (Sep. 2): Xi calls for establishment of SCO development bank. Caixin Global. https://www.caixinglobal.com/2025-09-02/business-brief-sep-2-xi-calls-for-establishment-of-sco-development-bank-102358056.html
[9] Hindustan Times. (2025). SCO Summit 2025: Humanoid AI robot Xiao He to assist media personnel in Tianjin. https://www.hindustantimes.com/world-news/sco-summit-2025-humanoid-ai-robot-xiao-he-to-assist-media-personnel-in-tianjin-101756622120956.html
