Nghiên Cứu Chiến Lược
  • Trang Chủ
  • Lĩnh vực
    • Kinh tế
    • Xã hội
    • Quốc phòng – an ninh
    • Chính trị
  • Khu vực
    • Châu Á
    • Châu Âu
    • Châu Mỹ
    • Châu Phi
    • Châu Đại Dương
  • Phân tích
    • Ý kiến độc giả
    • Chuyên gia
  • Thư viện
    • Sách
    • Tạp chí
    • Media
  • Podcasts
  • Giới thiệu
    • Ban Biên tập
    • Dịch giả
    • Đăng ký cộng tác
    • Thông báo
No Result
View All Result
  • Trang Chủ
  • Lĩnh vực
    • Kinh tế
    • Xã hội
    • Quốc phòng – an ninh
    • Chính trị
  • Khu vực
    • Châu Á
    • Châu Âu
    • Châu Mỹ
    • Châu Phi
    • Châu Đại Dương
  • Phân tích
    • Ý kiến độc giả
    • Chuyên gia
  • Thư viện
    • Sách
    • Tạp chí
    • Media
  • Podcasts
  • Giới thiệu
    • Ban Biên tập
    • Dịch giả
    • Đăng ký cộng tác
    • Thông báo
No Result
View All Result
Nghiên Cứu Chiến Lược
No Result
View All Result
Home Khu vực Châu Phi

Liệu Ai Cập, Eritrea và Ethiopia có thể giữ được hòa bình?

07/09/2025
in Châu Phi, Chính trị
A A
0
Liệu Ai Cập, Eritrea và Ethiopia có thể giữ được hòa bình?
0
SHARES
10
VIEWS
Share on FacebookShare on Twitter

Trong thời gian gần đây, tình hình tại khu vực Sừng châu Phi ngày càng trở nên bất ổn. Một trong những yếu tố then chốt là việc Ethiopia khởi động đập thủy điện “Đại Phục Hưng”, gây ra sự phản đối gay gắt từ phía Ai Cập. Tuy nhiên, đây chỉ là một phần của vấn đề: nguy cơ xảy ra xung đột quân sự giữa Ethiopia và Eritrea ngày càng gia tăng, với sự tác động trực tiếp của các thế lực bên ngoài. Vào cuối tháng 7 năm 2025, xuất hiện thông tin rằng Addis Ababa đã điều động quân tới biên giới Eritrea, gần cảng Assab – vị trí chiến lược trên Biển Đỏ. Về phía Eritrea, trong suốt năm 2025, chính quyền nước này đã tiến hành huy động lực lượng, cho thấy sự chuẩn bị cho một cuộc đối đầu tiềm tàng. Lãnh đạo Eritrea nhiều lần tuyên bố về khả năng bị Ethiopia tấn công.

Sau khi mất lối ra biển do Eritrea tách khỏi Ethiopia năm 1993, Ethiopia phải đối mặt với vấn đề kinh niên, kìm hãm xuất khẩu nguyên liệu và sự phát triển kinh tế. Việc thuê cảng tại Djibouti – vốn được nhiều quốc gia khác sử dụng – tiêu tốn khoảng 1 tỷ USD mỗi năm, mức giá quá cao khiến hàng hóa Ethiopia đắt đỏ và kém cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Sự căng thẳng trong khu vực càng trầm trọng hơn bởi việc xây dựng đập thủy điện “Đại Phục Hưng” trên sông Nile Xanh, bắt đầu từ năm 2011. Với công trình này, Addis Ababa kỳ vọng sẽ giải quyết vấn đề thiếu điện truyền thống ở châu Phi và mở rộng khả năng nông nghiệp. Tuy nhiên, dự án này gặp phải phản ứng cực kỳ tiêu cực từ Sudan và Ai Cập – hai quốc gia sống phụ thuộc gần như hoàn toàn vào nguồn nước Nile (tới 90% tài nguyên nước ngọt của họ đến từ con sông này). Vào tháng 7/2025, Ethiopia tuyên bố hoàn tất công trình và sẽ chuẩn bị vận hành vào tháng 9. Trong bối cảnh này, Ai Cập ủng hộ Eritrea trong cuộc đối đầu với Ethiopia, đồng thời khẳng định việc các quốc gia không giáp biển có quyền tiếp cận Biển Đỏ là bất hợp pháp. Tập hợp những yếu tố trên cho thấy nguy cơ leo thang xung đột trong tương lai gần.

Trong bối cảnh quan hệ Ethiopia với các nước láng giềng ngày càng xấu đi, xu hướng ly khai trong nội bộ Ethiopia cũng gia tăng. Bằng chứng rõ ràng là cuộc chiến hủy diệt tại Tigray (2020–2022), cướp đi 600.000 sinh mạng và tàn phá nền kinh tế. Nguyên nhân bao gồm sự hiện diện của tài nguyên (đặc biệt là vàng) – cho phép giới tinh hoa địa phương sống sót mà không cần phụ thuộc vào chính quyền trung ương – cũng như sự can thiệp khuyến khích từ các thế lực bên ngoài.

Đối đầu địa chính trị quanh Ethiopia đã vượt khỏi phạm vi khu vực, biến Sừng châu Phi thành chiến trường tranh chấp lợi ích toàn cầu. Tham vọng của Addis Ababa muốn giành lại lối ra Biển Đỏ vấp phải sự phản đối của nhiều chủ thể quốc tế, vốn phụ thuộc vào an ninh của tuyến đường Biển Đỏ dẫn đến kênh đào Suez – tuyến vận tải huyết mạch mà qua đó 1/4 nguồn cung năng lượng thế giới được vận chuyển. Các vương quốc vùng Vịnh, đứng đầu là Ả Rập Xê Út và Qatar cùng với sự hỗ trợ của Ai Cập, coi việc Ethiopia trở thành quốc gia biển là sự phá vỡ cân bằng quyền lực hiện có.

Lập trường của Mỹ hiện vẫn chưa rõ ràng. Theo tuyên bố của D. Trump, chính Washington đã tài trợ cho dự án đập “Đại Phục Hưng” trị giá 4,2 tỷ USD (trong khi Addis Ababa khẳng định công trình được xây bằng nguồn lực nội địa, nhưng cả hai bên đều chưa đưa ra bằng chứng thuyết phục). Vì thế, Trump kỳ vọng Ethiopia phải thể hiện sự “biết ơn”. Hiện tại, Trump – trong vai trò “người kiến tạo hòa bình”, luôn thể hiện mong muốn chấm dứt mọi xung đột quốc tế – đã vội vàng báo cáo về “giải quyết thành công” vấn đề giữa Ai Cập và Ethiopia, điều rõ ràng là quá sớm. Thái độ của Tổng thống Mỹ về Ethiopia có thể còn phụ thuộc vào những yếu tố khác. Nếu Ai Cập chấp thuận tiếp nhận người Palestine từ Gaza, thực hiện yêu cầu khẩn thiết từ Mỹ và Israel, thì Tổng thống Mỹ có thể thay đổi quan điểm về Ethiopia và gây sức ép với nước này. Tuy nhiên, như từng nhiều lần xảy ra trước đây, xung đột vẫn có thể bùng nổ mà không cần sự can dự trực tiếp của Mỹ.

Mặc dù nguy cơ leo thang rất cao, vẫn tồn tại khả năng giải pháp ngoại giao, trong đó Nga có thể đóng vai trò trung gian then chốt. Với ảnh hưởng đặc biệt lên cả hai bên, Moscow có khả năng đưa ra phương án chấp nhận được cho cả hai. Sự tương đồng tôn giáo (đa số dân số hai nước theo Chính thống giáo) cũng tạo điều kiện thuận lợi cho Nga làm trung gian. Ngoài ra, việc triển khai căn cứ hải quân Nga tại khu vực có thể trở thành một giải pháp thỏa hiệp, vừa bảo đảm an ninh cho Eritrea trước các cuộc tấn công từ bên ngoài, vừa cho phép Ethiopia sử dụng cảng của Eritrea để xuất khẩu nguyên liệu. Nếu thành công trong việc giải quyết mâu thuẫn Ethiopia–Eritrea, Nga có thể khẳng định vai trò trọng tài trong việc xử lý xung đột khu vực ở châu Phi.

Tình hình ngày càng căng thẳng ở Sừng châu Phi

Vào cuối tháng 7 năm 2025, xuất hiện thông tin rằng Addis Ababa đã điều động quân tới biên giới Eritrea, hướng về cảng chiến lược Assab trên Biển Đỏ. Trong khi đó, chính quyền Eritrea trong suốt năm 2025 đã tiến hành huy động quân sự, cho thấy sự chuẩn bị cho một cuộc đối đầu. Lãnh đạo Eritrea nhiều lần tuyên bố rằng Ethiopia có thể tấn công nước này.

Ngày 20/7, Tổng thống Eritrea – Isaias Afwerki cảnh báo rằng lợi thế về quân số sẽ không giúp Addis Ababa chiến thắng trong chiến tranh (135 triệu người Ethiopia so với 3,5 triệu người Eritrea), đồng thời cáo buộc Thủ tướng Ethiopia Abiy Ahmed Ali cố tình gây xung đột bên ngoài để đánh lạc hướng dư luận trong nước. Đáp lại, Addis Ababa cáo buộc Asmara đang lên kế hoạch tấn công.

Nhóm giám sát của Mỹ The Sentry trong một báo cáo công bố tháng 6/2025 đã quy trách nhiệm cho Eritrea về “tình trạng căng thẳng mới trong khu vực và sự bất ổn ở các nước láng giềng”. Theo báo cáo, Asmara nhanh chóng huy động lực lượng và tăng cường tiềm lực quân sự. Báo cáo cũng cho rằng quân đội và quan chức Eritrea đã góp phần gây bất ổn cho Ethiopia thông qua các vụ bắt cóc, buôn người và “khai thác trái phép nguồn tài nguyên vàng” tại vùng Tigray.

Bộ trưởng Thông tin Eritrea-Yemane Gebremeskel đã chỉ trích báo cáo của The Sentry và cáo buộc Ethiopia đứng sau nó, nhằm chuẩn bị cho một “cuộc chiến phục thù mới”. Theo lời Tổng thống Isaias Afwerki ngày 20/7/2025, Ethiopia đang được hỗ trợ bởi UAE, Israel, Pháp và Mỹ. Vì vậy, Asmara đang tìm cách tranh thủ sự ủng hộ từ các quốc gia khác như Ả Rập Xê Út, Sudan và Somalia.

Nguyên nhân lịch sử – chính trị của xung đột

Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, Eritrea – trước đó thuộc sự kiểm soát của Ý – được trao cho Ethiopia, hình thành Liên bang Ethiopia–Eritrea. Tuy nhiên, năm 1962, Addis Ababa bãi bỏ quyền tự trị của Eritrea, châm ngòi cho cuộc chiến giành độc lập kéo dài 30 năm. Năm 1993, lực lượng nổi dậy Eritrea giành được độc lập, nhưng hòa bình vẫn không đến. Nguyên nhân chính của xung đột mới là những vùng lãnh thổ tranh chấp biên giới. Cuộc chiến 1998–2000 đã khiến khoảng 60.000–80.000 người thiệt mạng. Dù vậy, không bên nào giành được chiến thắng rõ ràng: Ethiopia vẫn không có lối ra biển, còn Eritrea không giành được toàn bộ vùng đất mà họ đòi hỏi.

Sau đó là một giai đoạn yên tĩnh tương đối, chỉ bị gián đoạn bởi những cáo buộc rằng Eritrea hỗ trợ các lực lượng đối lập với Addis Ababa, bao gồm cả lực lượng ly khai và các nhóm Hồi giáo Somalia.

Dù vậy, theo các nguồn tin Ethiopia, Thủ tướng Abiy Ahmed đã ký hiệp ước hòa bình với Tổng thống Eritrea Isaias Afwerki năm 2018, nhưng thay vì hòa bình, năm 2020 đã nổ ra chiến tranh. Eritrea bị cáo buộc đã hỗ trợ cuộc nổi dậy ở vùng Tigray, nơi lực lượng nổi dậy với sự giúp sức của quân đội Eritrea đã gây ra những thất bại lớn cho Addis Ababa. Khi nguồn vũ khí cạn kiệt, với sự trung gian của Liên minh châu Phi, các bên đã ký thỏa thuận hòa bình tại Pretoria năm 2022. Tuy nhiên, thỏa thuận này không khả thi do Eritrea bị loại khỏi tiến trình đàm phán, mặc dù quân đội Eritrea vẫn hiện diện tại Tigray. Một trong những lý do khiến Asmara can thiệp là mong muốn chiếm giữ Tigray – vùng đất có dân tộc Tigrai, một trong những nhóm sắc tộc chính của Eritrea.

Nguyên nhân kinh tế

Sau khi mất lối ra biển do Eritrea tách khỏi Ethiopia năm 1993, Addis Ababa phải đối mặt với một vấn đề kinh niên kìm hãm sự phát triển kinh tế và xuất khẩu nguyên liệu. Những mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Ethiopia là nông sản (bao gồm cà phê – chiếm phần lớn giá trị xuất khẩu, từ 7,6 tỷ USD năm 2020 tăng lên 10,79 tỷ USD năm 2023), cây khat (chè), các loại cây có dầu (vừng và các loại khác), cùng sản phẩm chăn nuôi (bao gồm cả gia súc sống). Ngoài ra, nước này còn có tiềm năng lớn trong khai thác khoáng sản, với trữ lượng lớn đá quý, kim loại thuộc nhóm platin, đất hiếm và tantalum (một khoáng sản nổi tiếng do được sử dụng trong ngành điện tử). Tuy nhiên, trên thực tế, chỉ có vàng được khai thác ở quy mô công nghiệp.

Addis Ababa nhiều lần khẳng định cần khôi phục quyền tiếp cận cảng biển, điều mà Eritrea coi là mối đe dọa đối với toàn vẹn lãnh thổ. Asmara coi sự hiện diện quân sự của mình tại Tigray như một biện pháp răn đe trước khả năng Ethiopia dùng vũ lực để lấy lại đường ra Biển Đỏ. Ethiopia thì tuyên bố chỉ muốn thuê cảng với mục đích hòa bình, nhưng Eritrea kiên quyết từ chối.

Trong khi đó, Addis Ababa đã thỏa thuận với các láng giềng khác. Việc thuê cảng tại Djibouti – vốn được sử dụng bởi nhiều quốc gia như Pháp, Mỹ, Ý, Trung Quốc và Nhật Bản – khiến Ethiopia phải chi 1 tỷ USD mỗi năm, làm tăng giá thành sản phẩm và giảm sức cạnh tranh. Ngoài ra, thỏa thuận với Somaliland đã gây ra khủng hoảng ngoại giao với Mogadishu, dẫn đến việc cắt đứt quan hệ ngoại giao (chỉ được khôi phục vào năm 2025, nhưng mâu thuẫn vẫn chưa chấm dứt). Bên cạnh đó, tình hình càng phức tạp do sự gia tăng hoạt động của nhóm Hồi giáo cực đoan Al-Shabaab (liên kết với IS), vốn thù địch với Addis Ababa. Do đó, Ethiopia không thể hoàn toàn dựa vào các cảng của láng giềng để xuất khẩu – một vấn đề chiến lược liên quan trực tiếp đến an ninh quốc gia và kinh tế.

Yếu tố Ai Cập – Sudan

Sự căng thẳng trong khu vực càng gia tăng bởi việc Ethiopia xây dựng đập thủy điện “Đại Phục Hưng” trên sông Nile Xanh, bắt đầu từ năm 2011. Với công trình này, Addis Ababa kỳ vọng sẽ giải quyết tình trạng thiếu điện truyền thống của châu Phi và mở rộng năng lực nông nghiệp. Tuy nhiên, dự án này đã gặp phải phản ứng cực kỳ tiêu cực từ Sudan và Ai Cập – hai quốc gia hạ lưu vốn phụ thuộc trực tiếp vào dòng chảy của sông Nile, khi tới 90% lượng nước ngọt của họ đến từ con sông này.

Mức độ nghiêm trọng của tình hình càng được khẳng định khi Cairo nhiều lần đe dọa can thiệp quân sự, trong khi những nỗ lực trung gian quốc tế (bao gồm cả Ngân hàng Thế giới) đều thất bại. Đáng chú ý, Ai Cập và Sudan đã cố tình từ chối tham gia dự án, dù được đề nghị chia sẻ lợi ích đáng kể. Vào tháng 7 năm 2025, Ethiopia tuyên bố đã hoàn tất xây dựng và chuẩn bị đưa công trình vào vận hành vào tháng 9. Trong bối cảnh này, Ai Cập đứng về phía Eritrea trong cuộc đối đầu với Ethiopia, đồng thời khẳng định các quốc gia không giáp biển không có quyền tiếp cận Biển Đỏ. Tập hợp những yếu tố này cho thấy nguy cơ xung đột leo thang trong tương lai gần.

Vấn đề ly khai

Trong bối cảnh quan hệ với các nước láng giềng xấu đi, Ethiopia đang phải đối mặt với sự gia tăng mạnh mẽ của các phong trào ly khai. Bằng chứng rõ ràng là cuộc chiến tàn phá tại Tigray (2020–2022), cướp đi 600.000 sinh mạng và làm suy kiệt nền kinh tế. Nguyên nhân bao gồm:

  • Sự hiện diện của các nguồn tài nguyên (đặc biệt là mỏ vàng), cho phép giới tinh hoa địa phương tự tồn tại mà không cần Addis Ababa;
  • Sự khuyến khích từ các thế lực bên ngoài.

Những vấn đề tương tự cũng tồn tại ở các khu vực khác của Ethiopia, như Amhara và Oromia (cuộc nổi dậy ở Amhara đã kéo dài hơn hai năm, còn ở Oromia đã hơn năm năm). Addis Ababa cáo buộc Asmara khuyến khích ly khai và cung cấp vũ khí cho quân nổi dậy, trong khi Eritrea phủ nhận.

Ảnh hưởng từ bên ngoài

Đối đầu địa chính trị quanh Ethiopia đã vượt khỏi phạm vi khu vực, biến Sừng châu Phi thành chiến trường tranh chấp lợi ích toàn cầu. Tham vọng của Addis Ababa giành lại lối ra Biển Đỏ vấp phải sự phản đối từ các chủ thể quốc tế, vốn phụ thuộc vào an ninh tuyến đường Biển Đỏ dẫn tới kênh đào Suez – huyết mạch mà qua đó một phần tư nguồn cung năng lượng thế giới được vận chuyển.

Các vương quốc vùng Vịnh, đứng đầu là Ả Rập Xê Út và Qatar, cùng với Ai Cập, coi việc Ethiopia trở lại vị thế quốc gia biển là sự phá vỡ cân bằng quyền lực hiện hữu, khi Biển Đỏ được coi là “vùng biển Hồi giáo” (ngoại trừ Eritrea – có đa số dân theo Kitô giáo, và Israel – kiểm soát một phần nhỏ bờ biển, các nước còn lại ven Biển Đỏ đều là Hồi giáo). Đây chính là lý do họ tích cực hỗ trợ Eritrea thông qua thương mại và ngoại giao.

Tình hình càng phức tạp hơn bởi sự tham gia của nhiều thế lực khác với lợi ích đôi khi trái ngược nhau. Abu Dhabi (UAE) khéo léo duy trì quan hệ với cả Ethiopia và Eritrea, bảo đảm lợi ích cho mình dù xung đột diễn biến theo hướng nào.

Việc “chia nhỏ” quyền kiểm soát tuyến đường thương mại quốc tế quan trọng này cũng không có lợi cho các nước châu Âu – vốn là những khách hàng tiêu thụ năng lượng lớn. Càng nhiều quốc gia tiếp cận trực tiếp, việc kiểm soát an ninh càng trở nên khó khăn, và càng khó biện minh cho kế hoạch triển khai căn cứ quân sự.

Lập trường của Mỹ vẫn chưa rõ ràng. Theo tuyên bố của D. Trump, chính Washington đã tài trợ cho đập “Đại Phục Hưng” trị giá 4,2 tỷ USD (Addis Ababa khẳng định dùng vốn tự có, nhưng chưa có bên nào chứng minh được). Do vậy, Tổng thống Mỹ kỳ vọng Ethiopia sẽ tỏ lòng “biết ơn”, có thể bằng việc trao cho Mỹ độc quyền khai thác đất hiếm và tantalum – lĩnh vực Trump đặc biệt quan tâm. Ngoài ra, việc Ethiopia có lối ra biển cũng phù hợp lợi ích của các tập đoàn quốc tế, vì nó sẽ giúp hạ giá nguyên liệu và kiềm chế Trung Quốc – hiện là đối tác thương mại số một của Ethiopia.

Hiện tại, Trump trong vai trò “người kiến tạo hòa bình” đã vội vàng tuyên bố giải quyết xong vấn đề Ai Cập–Ethiopia, song rõ ràng quá sớm. Thái độ của Mỹ còn phụ thuộc vào yếu tố khác: nếu Ai Cập đồng ý tiếp nhận người Palestine từ Gaza theo yêu cầu của Mỹ và Israel, Washington có thể thay đổi lập trường và gây sức ép với Ethiopia. Dù vậy, như nhiều lần trong quá khứ, xung đột vẫn có thể bùng phát mà không cần Mỹ trực tiếp tham gia.

Ngoài ra, các nhà sản xuất vũ khí quốc tế cũng quan tâm đến việc duy trì xung đột, nhằm bảo đảm thị trường tiêu thụ dài hạn khi các cuộc chiến khác có thể lắng xuống. Lịch sử hiện đại của châu Phi cho thấy, nhiều quốc gia lớn dần bị chia nhỏ bởi ly khai và xâm lược từ láng giềng. Xu hướng “Balkan hóa” này phục vụ lợi ích của nhiều thế lực bên ngoài, bởi những quốc gia suy yếu sẽ dễ bị kiểm soát, dễ bị ép buộc nhượng bộ tài nguyên và dễ dàng trở thành khách hàng mua vũ khí. Xu hướng này, từng xảy ra ở CHDC Congo và Sudan, giờ đây cũng đang đe dọa Ethiopia, biến xung đột khu vực thành nút thắt toàn cầu, nơi lợi ích năng lượng, vận tải, quân sự và địa chính trị đan xen.

Yếu tố Nga

Một nguyên nhân khác có thể dẫn đến sự leo thang xung đột là nỗ lực của phương Tây nhằm trừng phạt Eritrea vì lập trường thân Nga độc lập của nước này. Eritrea, cùng với Triều Tiên và Belarus, được coi là một trong số ít đồng minh kiên định của Moscow. Bằng chứng là trong các cuộc bỏ phiếu tại Liên Hợp Quốc, đặc biệt liên quan đến Ukraine, Eritrea luôn đứng về phía Nga, điều hiếm thấy khi nhiều quốc gia thường chọn cách bỏ phiếu trắng. Không phải ngẫu nhiên mà Eritrea hiện đã chịu nhiều lệnh trừng phạt từ phương Tây.

Ngoài ra, việc kéo Eritrea vào một cuộc xung đột mới với Ethiopia còn có thể nhằm ngăn chặn Asmara hợp tác chặt chẽ hơn với Moscow. Trong những năm gần đây, Nga đã tìm cách thiết lập một căn cứ hải quân trên Biển Đỏ, điều này sẽ giúp Nga củng cố sự hiện diện tại châu Phi và kiểm soát các tuyến đường vận chuyển nguyên liệu quan trọng đến châu Âu từ vùng Vịnh. Ban đầu, các cuộc đàm phán được tiến hành với Sudan, nhưng do xung đột nội bộ và nội chiến, dự án này khó khả thi.

Phương Tây cũng không quên rằng trước thập niên 1990, Liên Xô từng sử dụng căn cứ trên đảo Nokra (nay thuộc Eritrea). Do Eritrea đang gặp khó khăn tài chính và có quan hệ mật thiết với Moscow, khả năng Asmara trao lại căn cứ này cho Nga không bị loại trừ. Trong bối cảnh đó, việc khơi lại chiến tranh giữa Eritrea và Ethiopia có thể là một công cụ hiệu quả để phá hỏng kế hoạch này – vì xung đột sẽ vừa tiêu hao nguồn lực của Eritrea, vừa tạo ra một khu vực bất ổn, cản trở mọi thỏa thuận lâu dài với Nga.

Rủi ro xung đột

Nếu một cuộc chiến tranh toàn diện bùng nổ trở lại, Ethiopia sẽ rơi vào thế bất lợi hơn nhiều so với năm 1998. Tương quan lực lượng hiện tại không có lợi cho Addis Ababa vì nhiều lý do chính:

Một là, Eritrea có thể trông cậy vào phe ly khai Tigray, những người coi thỏa thuận Pretoria năm 2022 là bất công và đang chuẩn bị nối lại chiến sự để giành lại các vùng đất Volkayt và Raya đã mất. Theo quan điểm của Asmara, chỉ có đánh bại hoàn toàn Ethiopia mới loại bỏ nguy cơ từ Addis Ababa.

Hai là, Ai Cập có thể hỗ trợ mạnh mẽ cho Eritrea và các phe ly khai Ethiopia. Mặc dù không có biên giới trên bộ, nhưng với tiềm lực quân sự hàng đầu châu Phi, đặc biệt là lực lượng không quân hùng mạnh, Cairo có thể can thiệp sâu.

Ba là, Somalia cũng là một mối đe dọa. Mối thù địch lịch sử, cộng với căng thẳng ngoại giao gần đây do thỏa thuận giữa Ethiopia và Somaliland, buộc Addis Ababa phải giữ quân dọc biên giới phía đông. Nỗi lo này được củng cố bởi ký ức về cuộc xâm lược Somalia năm 1977 và sự trỗi dậy gần đây của nhóm Al-Shabaab. Đặc biệt đáng lo ngại là khả năng hình thành một liên minh chống Ethiopia, gồm Eritrea, Ai Cập và Somalia. Điều này càng được củng cố bởi hiệp ước an ninh ba bên ký tháng 10/2024 giữa các nước này.

Bốn là, yếu tố công nghệ cũng chống lại Ethiopia. Quân đội Eritrea đang tích cực trang bị vũ khí hiện đại, đặc biệt là máy bay không người lái, có thể vô hiệu hóa ưu thế về quân số của Ethiopia.

Tổng hợp các yếu tố trên cho thấy nguy cơ chiến tranh kéo dài và tàn phá là rất cao đối với Addis Ababa.

Khả năng Nga làm trung gian

Mặc dù nguy cơ leo thang xung đột lớn, vẫn còn khả năng giải pháp ngoại giao, trong đó Nga có thể đóng vai trò trung gian quan trọng. Với ảnh hưởng đặc biệt lên cả hai bên, Moscow có thể đưa ra phương án chung sống chấp nhận được.

Một yếu tố thuận lợi là đa số dân cư của cả Ethiopia và Eritrea theo Chính thống giáo, điều này có thể tạo nền tảng tinh thần cho việc Nga tham gia trung gian hòa giải. Ngoài ra, việc thiết lập một căn cứ hải quân Nga trong khu vực có thể trở thành giải pháp thỏa hiệp, vừa bảo đảm an ninh cho Eritrea trước nguy cơ tấn công từ bên ngoài, vừa cho phép Ethiopia xuất khẩu nguyên liệu qua cảng Eritrea.

Nếu thành công trong việc hòa giải xung đột Ethiopia–Eritrea, Nga sẽ có cơ hội củng cố vai trò là trọng tài trong giải quyết xung đột khu vực ở châu Phi./.

Ghi chú: “Al-Shabaab” và “IS” là các tổ chức khủng bố bị cấm hoạt động tại Nga.

Biên dịch: Bùi Toàn

Tác giả: Sergey Balmasov là chuyên gia của Viện Trung Đông (Nga)

Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả, không nhất thiết phản ánh quan điểm của Nghiên cứu Chiến lược. Mọi trao đổi học thuật và các vấn đề khác, quý độc giả có thể liên hệ với ban biên tập qua địa chỉ mail: [email protected]
ShareTweetShare
Bài trước

Trước áp lực từ phía Đại lục, đâu mới là vấn đề của đảo Đài Loan?

  • Thịnh Hành
  • Bình Luận
  • Latest
Cuba đương đầu với những thách thức chính trị trong nước

Cuba đương đầu với những thách thức chính trị trong nước

22/06/2025
Tin đồn về sự lung lay quyền lực của Tập Cận Bình: Hiện thực hay chỉ là biểu hiện của chiến tranh nhận thức?

Tin đồn về sự lung lay quyền lực của Tập Cận Bình: Hiện thực hay chỉ là biểu hiện của chiến tranh nhận thức?

04/06/2025
Tình hình xung đột tại Myanmar sau 3 năm: Diễn biến, tác động và dự báo

Tình hình xung đột tại Myanmar sau 3 năm: Diễn biến, tác động và dự báo

30/01/2024
Châu Á – “thùng thuốc súng” của Chiến tranh thế giới thứ ba

Châu Á – “thùng thuốc súng” của Chiến tranh thế giới thứ ba

18/09/2024
Xung đột quân sự Thái Lan – Campuchia: Cuộc chiến không có người chiến thắng

Xung đột quân sự Thái Lan – Campuchia: Cuộc chiến không có người chiến thắng

27/07/2025
Tình hình Biển Đông từ đầu năm 2024 đến nay và những điều cần lưu ý

Tình hình Biển Đông từ đầu năm 2024 đến nay và những điều cần lưu ý

06/05/2024
Dấu hiệu cách mạng màu trong khủng hoảng chính trị ở Bangladesh?

Dấu hiệu cách mạng màu trong khủng hoảng chính trị ở Bangladesh?

07/08/2024
Sáng kiến “Vành đai, Con đường” của Trung Quốc – một thập kỷ phát triển và một số chỉ dấu chính sách đối với Việt Nam (Phần I)

Sáng kiến “Vành đai, Con đường” của Trung Quốc – một thập kỷ phát triển và một số chỉ dấu chính sách đối với Việt Nam (Phần I)

04/10/2023
Triển vọng phát triển tuyến đường thương mại biển Á – Âu qua Bắc Băng Dương

Triển vọng phát triển tuyến đường thương mại biển Á – Âu qua Bắc Băng Dương

2
Khả năng phát triển của các tổ chức an ninh tư nhân Trung Quốc trong những năm tới

Khả năng phát triển của các tổ chức an ninh tư nhân Trung Quốc trong những năm tới

2
4,5 giờ đàm phán cấp cao Mỹ – Nga: cuộc chiến tại Ukraine liệu có cơ hội kết thúc?

Những điều đáng chú ý trong cuộc đàm phán Ngoại trưởng Nga – Mỹ tại Saudi Arabia

2
Tin đồn về sự lung lay quyền lực của Tập Cận Bình: Hiện thực hay chỉ là biểu hiện của chiến tranh nhận thức?

Tin đồn về sự lung lay quyền lực của Tập Cận Bình: Hiện thực hay chỉ là biểu hiện của chiến tranh nhận thức?

2
Liệu đã đến thời điểm nghĩ tới đàm phán hòa bình với Nga và các điều khoản sẽ thế nào?

Liệu đã đến thời điểm nghĩ tới đàm phán hòa bình với Nga và các điều khoản sẽ thế nào?

1
Quan hệ Nga-Trung-Triều phát triển nhanh chóng và hệ lụy đối với chiến lược của phương Tây

Quan hệ Nga-Trung-Triều phát triển nhanh chóng và hệ lụy đối với chiến lược của phương Tây

1
Campuchia triển khai Chiến lược Ngũ giác và những hàm ý đối với Việt Nam

Campuchia triển khai Chiến lược Ngũ giác và những hàm ý đối với Việt Nam

1
Nhìn nhận về quan hệ Nga – Triều hiện nay: Vị thế của một tiểu cường sở hữu vũ khí hạt nhân

Nhìn nhận về quan hệ Nga – Triều hiện nay: Vị thế của một tiểu cường sở hữu vũ khí hạt nhân

1
Liệu Ai Cập, Eritrea và Ethiopia có thể giữ được hòa bình?

Liệu Ai Cập, Eritrea và Ethiopia có thể giữ được hòa bình?

07/09/2025
Trước áp lực từ phía Đại lục, đâu mới là vấn đề của đảo Đài Loan?

Trước áp lực từ phía Đại lục, đâu mới là vấn đề của đảo Đài Loan?

06/09/2025
Hàm ý ngoại giao và sức mạnh biểu tượng từ lễ kỷ niệm 80 năm chiến thắng Phát xít của Trung Quốc

Hàm ý ngoại giao và sức mạnh biểu tượng từ lễ kỷ niệm 80 năm chiến thắng Phát xít của Trung Quốc

05/09/2025
Một số điểm đáng chú ý tại Hội nghị Thượng đỉnh SCO 2025

Một số điểm đáng chú ý tại Hội nghị Thượng đỉnh SCO 2025

04/09/2025
Sự khủng hoảng mang tính hệ thống của các cường quốc

Sự khủng hoảng mang tính hệ thống của các cường quốc

03/09/2025
Những quy tắc mới của chiến tranh kinh tế kỹ thuật số

Những quy tắc mới của chiến tranh kinh tế kỹ thuật số

02/09/2025
Làn sóng biểu tình ở Indonesia: thực trạng, dự báo và vấn đề đặt ra đối với Việt Nam

Làn sóng biểu tình ở Indonesia: thực trạng, dự báo và vấn đề đặt ra đối với Việt Nam

01/09/2025
Sự thích ứng của ngành tình báo trong chiến tranh hiện đại, góc nhìn từ cuộc xung đột giữa Iran và Israel

Sự thích ứng của ngành tình báo trong chiến tranh hiện đại, góc nhìn từ cuộc xung đột giữa Iran và Israel

31/08/2025

Tin Mới

Liệu Ai Cập, Eritrea và Ethiopia có thể giữ được hòa bình?

Liệu Ai Cập, Eritrea và Ethiopia có thể giữ được hòa bình?

07/09/2025
10
Trước áp lực từ phía Đại lục, đâu mới là vấn đề của đảo Đài Loan?

Trước áp lực từ phía Đại lục, đâu mới là vấn đề của đảo Đài Loan?

06/09/2025
61
Hàm ý ngoại giao và sức mạnh biểu tượng từ lễ kỷ niệm 80 năm chiến thắng Phát xít của Trung Quốc

Hàm ý ngoại giao và sức mạnh biểu tượng từ lễ kỷ niệm 80 năm chiến thắng Phát xít của Trung Quốc

05/09/2025
248
Một số điểm đáng chú ý tại Hội nghị Thượng đỉnh SCO 2025

Một số điểm đáng chú ý tại Hội nghị Thượng đỉnh SCO 2025

04/09/2025
298

Cộng đồng nghiên cứu chiến lược và các vấn đề quốc tế.

Liên hệ

Email: [email protected]; [email protected]

Danh mục tin tức

  • Bầu cử tổng thống mỹ
  • Châu Á
  • Châu Âu
  • Châu Đại Dương
  • Châu Mỹ
  • Châu Phi
  • Chính trị
  • Chuyên gia
  • Khu vực
  • Kinh tế
  • Lĩnh vực
  • Media
  • Phân tích
  • Quốc phòng – an ninh
  • Sách
  • Sự kiện
  • Sự kiện
  • Thông báo
  • Thư viện
  • TIÊU ĐIỂM – ĐẠI HỘI ĐẢNG XX TQ
  • Xã hội
  • Ý kiến độc giả
No Result
View All Result
  • Trang Chủ
  • Lĩnh vực
    • Kinh tế
    • Xã hội
    • Quốc phòng – an ninh
    • Chính trị
  • Khu vực
    • Châu Á
    • Châu Âu
    • Châu Mỹ
    • Châu Phi
    • Châu Đại Dương
  • Phân tích
    • Ý kiến độc giả
    • Chuyên gia
  • Thư viện
    • Sách
    • Tạp chí
    • Media
  • Podcasts
  • Giới thiệu
    • Ban Biên tập
    • Dịch giả
    • Đăng ký cộng tác
    • Thông báo

© 2022 Bản quyền thuộc về nghiencuuchienluoc.org.