Tóm tắt: Bài nghiên cứu này tập trung vào việc ứng dụng chiến thuật dùng súng săn để chống máy bay không người lái (UAV) trong xung đột Nga - Ukraine. Phân tích một cách có hệ thống bối cảnh xuất hiện, nguyên lý kỹ thuật, hiệu quả chiến đấu và những bài học rút ra cho huấn luyện quân sự trong tương lai. Thông qua phân tích thực nghiệm trên chiến trường, bài viết làm sáng tỏ logic kỹ thuật và giá trị tác chiến của chiến thuật này, đánh giá ưu nhược điểm, đồng thời cung cấp tham khảo cho phát triển chiến thuật phòng không cá nhân. Phương pháp nghiên cứu dựa trên các báo cáo chiến trường được công bố rộng rãi từ cả hai phía Nga và Ukraine, phân tích của chuyên gia quân sự cùng ghi chép huấn luyện tại đơn vị, kết hợp các thông số kỹ thuật và các trường hợp chiến đấu thực tế để tiến hành phân tích đa chiều. Kết quả cho thấy, nhờ tính phân tán của đạn và chi phí cực kỳ thấp, súng săn thể hiện tỉ lệ trúng mục tiêu trong đánh chặn cự ly gần ở mức 30%–40%, đồng thời tạo ra hiệu ứng răn đe tâm lý khá rõ. Tuy nhiên, chiến thuật này bị hạn chế bởi tầm bắn, khả năng thích ứng với môi trường và hiệu quả trước các đợt tấn công theo nhóm. Để nâng cao hiệu quả cần tiến hành cải tiến vũ khí và đạn dược, tích hợp các hệ thống ngắm thông minh và xây dựng hệ thống phòng thủ phân lớp. Chiến thuật này phản ánh tư duy “đối kháng bất đối xứng”. Do đó, quân đội cần tăng cường huấn luyện phòng không cho từng binh sĩ, tối ưu hóa biên chế trang bị và khuyến khích ứng dụng sáng tạo các vũ khí truyền thống nhằm đối phó hiệu quả với mối đe dọa của chiến tranh công nghệ cao.
Tháng 2/2022, Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine, hai bên lập tức rơi vào một cuộc chiến cường độ cao kéo dài. Xung đột Nga-Ukraine đã đưa các UAV siêu nhỏ giá rẻ với số lượng lớn lên vị trí chiếm ưu thế, đặc biệt trong giai đoạn 2024-2025, các phương tiện UAV tự sát (còn gọi là “đạn tuần tra”) đã trở thành mắt xích then chốt trong chuỗi sát thương trên chiến trường của cả hai bên với quy mô sử dụng tăng theo cấp số nhân. Theo các báo cáo công khai, chỉ riêng năm 2024, tổng số UAV cỡ nhỏ được cả hai bên mua sắm đã vượt hơn 1 triệu chiếc, đồng nghĩa với việc trung bình mỗi binh sĩ trên tiền tuyến có khoảng 2 UAV trên đầu, luôn sẵn sàng tấn công bất cứ lúc nào. Chiến thuật “tấn công bão hòa bằng UAV” đã hoàn toàn làm đảo lộn mô hình tác chiến mặt đất truyền thống, buộc các bên phải liên tục tìm kiếm các biện pháp đối phó hiệu quả và kinh tế. Sự nổi lên của chiến thuật dùng súng săn chống UAV phản ánh một xu hướng quan trọng trong chiến tranh hiện đại: sự tích hợp giữa công nghệ cao và giải pháp chi phí thấp, hay còn gọi là “đối kháng bất đối xứng”. Nhiều trường hợp thực tế cho thấy binh sĩ Nga đã dùng súng săn chặn đứng UAV tự sát của Ukraine, cho thấy chiến thuật này dù khởi phát từ nhu cầu ứng phó khẩn cấp, nhưng đã trở thành một phần quan trọng của hệ thống phòng không cá nhân ở cả môi trường đô thị lẫn tác chiến trên chiến trường.
Bài viết này nhằm thông qua phân tích có hệ thống về việc ứng dụng chiến thuật dùng súng săn chống UAV trên chiến trường Nga–Ukraine để làm sáng tỏ nguyên lý kỹ thuật và logic chiến thuật đằng sau. Đánh giá hiệu quả tác chiến cũng như những hạn chế của nó, đồng thời thảo luận những gợi mở cho sự phát triển hệ thống phòng không cá nhân trong tương lai. Tư liệu nghiên cứu chủ yếu được thu thập từ các báo cáo chiến trường công khai của cả hai bên, phân tích của chuyên gia quân sự và các ghi chép huấn luyện liên quan của Quân Giải phóng, với nỗ lực khách quan nhằm trình bày toàn cảnh về chiến thuật mới nổi này và tác động của nó đối với tác chiến bộ binh hiện đại.
Phân tích tính khả thi của chiến thuật dùng súng săn chống UAV
Bối cảnh ra đời của chiến thuật súng săn chống UAV
Trong các cuộc đối đầu, mối đe dọa từ UAV đối với lực lượng binh lực đã có sự gia tăng đột biến, trở thành động lực trực tiếp dẫn tới sự ra đời của chiến thuật dùng súng săn chống UAV. Những “viên đạn thông minh trên không” có chi phí thấp nhưng độ chính xác cao này đã tạo thành mối đe dọa chết người cho xe bọc thép, công sự cố định và các tiểu đội lính bộ binh.
Đối mặt với mối đe dọa mới này, hệ thống phòng không truyền thống tỏ rõ sự thiếu khả năng thích ứng. Hệ thống phòng không kết hợp tên lửa và pháo “Pantsir-S1” và hệ thống tên lửa phòng không tầm ngắn “Tor” mà Quân đội Nga triển khai ban đầu tuy có thể ngăn chặn hiệu quả các mục tiêu ở tầm trung và tầm cao, nhưng lại có hiệu suất rất thấp trong việc phát hiện và bắn hạ các UAV cỡ nhỏ bay thấp, chậm. Hơn nữa chi phí phòng không tính trên mỗi đơn vị thời gian lại mất cân đối so với giá trị thực tế của UAV. Quân đội Ukraine cũng đối mặt với tình thế tương tự: Các hệ thống phòng không do phương Tây cung cấp như “Patriot” hay IRIS-T vốn được thiết kế chủ yếu để đối phó với máy bay và tên lửa, nên rất khó ứng phó với các đợt tấn công ồ ạt bằng UAV tự sát. Tình trạng “dùng pháo cao xạ bắn muỗi” với hiệu quả chi phí kém này đã buộc cả hai bên phải tìm kiếm các giải pháp thực dụng hơn, tiết kiệm hơn. Theo thông tin từ trang “sandboxx” của Mỹ, năm 2022 Quân đội Pháp đã dùng súng săn “Supernova” của của công ty Ý Benelli làm trang bị tiêu chuẩn. Còn theo tin tức từ trang “armyrecognition”, trước nhu cầu cấp bách ở tiền tuyến, Ukraine đã nhập khẩu súng săn BTS12 của Thổ Nhĩ Kỳ, loại có hộp tiếp đạn đặt sau cò súng, kết cấu gọn nhẹ, phù hợp để cất giữ bên trong xe tăng và xe bọc thép.
Khi các biện pháp kỹ thuật gặp khó khăn, nhu cầu cấp thiết từ thực tiễn chiến trường đã thúc đẩy việc triển khai phương án dùng súng săn chống UAV. Một đoạn video chiến trường nổi tiếng lan truyền đầu năm 2025 cho thấy chỉ với hai khẩu súng săn, binh sĩ Nga đã chặn thành công một chiếc UAV tự sát của Ukraine trong vòng vài giây, là minh chứng thuyết phục tính khả thi của chiến thuật. Nhờ đặc tính phân tán của đạn, súng săn có thể tạo ra một màn đạn dày đặc ở cự ly ngắn, làm tăng đáng kể xác suất tiêu diệt mục tiêu.
Nguyên lý kỹ thuật của việc sử dụng súng săn chống UAV
Nguyên lý kỹ thuật cốt lõi để súng săn chặn UAV dựa trên sự kết hợp tinh tế giữa đặc tính đạn đạo và điểm yếu của UAV. Đạn bắn ra từ súng săn sẽ tỏa theo hình nón, trong tầm bắn hiệu quả sẽ tạo thành màn đạn có đường kính khoảng 0,8–1,9 m. Theo tiêu chuẩn quân sự của súng săn, ở cự ly mục tiêu 50m, số viên đạn nằm trong vòng phân tán 80cm phải đạt ít nhất 70% (đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế GJB289A-2008), đường kính vòng phân tán không được nhỏ hơn 70cm. Ở cự ly 100m, số viên trong vòng phân tán 190cm cũng phải đạt ít nhất 70%. Diện tích phân tán này hoàn toàn có thể bao phủ một UAV, cho phép không cần ngắm bắn chính xác nhưng vẫn bao kín được hướng chung của mục tiêu. Từ đó nâng cao đáng kể xác suất trúng các mục tiêu nhỏ, di chuyển nhanh. Loại súng quân đội Nga chủ yếu sử dụng mang loại đạn 09, chứa hàng chục viên bi thép nhỏ. Chỉ một phát bắn trúng cũng có thể gây hư hại chí tử cho thân máy, cánh quay hoặc thiết bị điện tử của UAV. Thực tế chiến đấu cho thấy ngay cả UAV làm bằng chất liệu nhựa silicon, khi trúng nhiều viên bi thép cũng thường mất kiểm soát hoặc kích nổ đầu đạn. Mức độ sát thương tùy thuộc theo loại đạn. Đạn chì (động năng < 200 J) chỉ phá hỏng kết cấu nhẹ (như ống kính camera), đạn hợp kim vonfram (động năng > 400L) có thể xuyên thủng tấm thép dày 3 mm (mô phỏng khoang động cơ hoặc pin). Các thí nghiệm chỉ ra rằng khả năng gây sát thương cho hệ thống động lực của DJI Matrice 300 đạt 65%.
Triển khai chiến thuật dùng súng săn chống UAV
Dựa trên kinh nghiệm được đúc kết từ các đơn vị tiền tuyến quân đội Nga, chìa khóa thành công của chiến thuật này là nắm bắt thời điểm đánh chặn hiệu quả. Các cuộc tấn công bằng UAV thường được chia làm năm giai đoạn: giai đoạn phát hiện cảnh báo, giai đoạn theo dõi mục tiêu, giai đoạn tiếp cận tầm xa (trên 300 m), giai đoạn điều chỉnh cuối (100–300 m) và giai đoạn lao xuống cuối cùng (dưới 100 m). Thời điểm tối ưu để dùng súng săn chặn UAV là ở giai đoạn điều chỉnh cuối. Khi đó UAV bay chậm hơn (thường 15–25 m/s) và chưa bắt đầu thực hiện động tác lao xuống cuối cùng. Ở giai đoạn này, xạ thủ được huấn luyện bài bản có khoảng 3–5 giây để hoàn thành các động tác phát hiện, ngắm bắn và khai hỏa. Nếu bắn quá sớm sẽ khiến màn đạn phân tán quá rộng, giảm tính sát thương, ngược lại bắn quá muộn có thể không kịp ngăn chặn UAV hoàn thành cuộc tấn công.
Các yếu tố ảnh hưởng đến việc triển khai chiến thuật chống UAV bằng súng săn
Kỹ thuật bắn và tổ chức chiến thuật
Kỹ thuật bắn và cách tổ chức đội hình tác chiến có ảnh hưởng lớn đến tỷ lệ thành công khi đánh chặn UAV. Trong thực tế, quân đội Nga phát triển hai mô hình ứng dụng chính. Một là đánh chặn độc lập bởi cá nhân binh lính, dựa vào kỹ năng và tốc độ phản ứng của xạ thủ. Hai là chiến thuật phối hợp hai người, trong đó một người đảm nhiệm quan sát, cảnh giới và chỉ huy, người kia tập trung vào việc bắn. Mô hình sau đặc biệt phù hợp với môi trường tác chiến phức tạp, giúp tăng đáng kể khả năng phát hiện mục tiêu sớm. Về phương pháp bắn, các binh sĩ tiền tuyến giàu kinh nghiệm đã đúc kết nguyên tắc “tăng gấp đôi khoảng dẫn”. Vì UAV di chuyển nhanh hơn so với bắn mục tiêu truyền thống, xạ thủ cần căn khoảng dẫn trước lớn hơn so với bắn thông thường, thường bằng khoảng 1/4–1/3 khoảng cách quan sát. Ngoài ra, việc áp dụng kỹ thuật bắn nhanh liên tục để tạo “màn chắn đạn” thay vì cố gắng bắn trúng bằng một phát đơn lẻ cũng là kỹ thuật quan trọng để nâng cao hiệu suất đánh chặn.
Yếu tố môi trường và phối hợp tác chiến
Yếu tố môi trường và sự phối hợp chiến thuật tác chiến có tác động đáng kể tới hiệu quả đánh chặn. Ở khu vực đô thị, các công trình kiến trúc có thể hạn chế hướng tấn công của UAV nhưng đồng thời cũng che khuất tầm nhìn của xạ thủ. Vì vậy các điểm đánh chặn bằng súng săn thường được bố trí trên các nóc nhà hoặc ở những khu vực thoáng đãng. Trong điều kiện tác chiến trên chiến trường, cần kết hợp với công sự phòng thủ, ví dụ triển khai xạ thủ súng săn tại các nút then chốt trong hệ thống chiến hào, hoặc dùng lưới chặn để tạo không gian phòng thủ hạn chế. Một số đơn vị Nga bắt đầu thử nghiệm tích hợp hệ thống phòng thủ bằng súng săn vào hệ thống phòng thủ nhiều lớp. Dùng thiết bị tác chiến điện tử gây nhiễu ở tầm xa, dùng hệ thống phóng lựu tự động đảm trách ở tầm trung, tầm gần thì do súng săn thực hiện nhiệm vụ cuối cùng. Tư duy “phòng thủ nhiều lớp” này đã nâng cao đáng kể hiệu quả phòng thủ tổng thể trước các đợt tấn công theo cụm bằng UAV.
Lựa chọn đạn dược và cải tiến vũ khí
Việc lựa chọn loại đạn và tiến hành cải tiến vũ khí cũng là khâu quan trọng trong triển khai chiến thuật. Quân đội Nga chủ yếu sử dụng ba loại đạn súng săn: đạn sát thương loại 09, đạn cao su loại 10 và đạn nhuộm màu kiểu 10. Trong đó chỉ có đạn sát thương loại 09 mới gây tổn hại đáng kể cho UAV. Để khắc phục tình trạng thiếu hụt số lượng đạn súng săn tiêu chuẩn, các đơn vị tiền tuyến Nga đã phát triển loại “đạn súng trường dạng súng săn” giản tiện, bằng cách thay đầu đạn 5,45 mm bằng nhiều viên bi thép bọc ống nhiệt dẻo. Loại đạn cải tiến này tuy làm tăng tốc độ mài mòn đường rãnh trong nòng súng, nhưng có thể tạo hiệu ứng giống đạn súng săn khi bắn từ súng trường tự động, mở rộng phạm vi hỏa lực chống UAV.
Ưu điểm và hạn chế của chiến thuật dùng súng săn chống UAV
Tỉ lệ đánh chặn thành công
Xạ thủ được huấn luyện bài bản có thể đạt tỉ lệ đánh chặn 30% – 40% với một mục tiêu UAV đơn lẻ. Mặc dù con số này thấp hơn so với các hệ thống phòng không chuyên dụng, nhưng xét đến chi phí triển khai cực kỳ thấp và khả năng ứng dụng rộng rãi, hiệu quả này đã đủ để thay đổi cục diện phòng thủ ở cấp tiểu đội. Xét về tốc độ phản ứng, toàn bộ quy trình từ lúc phát hiện mục tiêu đến khai hỏa bằng súng săn thường chỉ mất 3–5 giây, nhanh hơn đáng kể so với các hệ thống phòng không phức tạp cần thời gian khởi động và khóa mục tiêu. Đặc tính này khiến súng săn đặc biệt phù hợp để đối phó với các mối đe dọa xuất hiện bất ngờ ở cự ly gần.
Góc độ kinh tế
Giải pháp dùng súng săn chống UAV cho thấy lợi thế vượt trội về chi phí. Một chiếc UAV tự sát FPV có giá khoảng 500–1000 USD, trong khi một viên đạn súng săn quân sự chỉ có giá vài USD. Tỷ lệ chi phí-hiệu quả vượt trội này khiến dù tỉ lệ đánh chặn không cao, việc triển khai súng săn trên quy mô lớn vẫn có thể làm giảm đáng kể chi phí kinh tế từ các đợt tấn công bằng UAV của đối phương. Ngược lại, việc sử dụng các tên lửa phòng không di động có giá hàng chục nghìn USD để bắn hạ UAV rẻ tiền rõ ràng là hành động “dùng vàng đập ruồi” về mặt kinh tế.
Hiệu ứng tâm lý và răn đe
Việc được trang bị phương tiện phòng thủ chủ động trước mối đe dọa từ UAV đã làm giảm đáng kể cảm giác bất lực của binh sĩ tiền tuyến khi đối mặt với chúng. Một chỉ huy đơn vị quân đội Nga trong cuộc phỏng vấn từng nói: “Khi binh sĩ biết rằng họ có khả năng phản kích những chiếc UAV tử thần đang bay lượn trên đầu, ý chí chiến đấu và khả năng sinh tồn trên chiến trường của họ đều được nâng lên rõ rệt.” Hiệu ứng tăng cường năng lực trên phương diện tâm lý này có giá trị tác chiến đáng kể trong bối cảnh chiến tranh tiêu hao kéo dài.
Hạn chế
Đạn súng săn có tầm bắn hiệu quả thường không vượt quá 50–70m. Do đó, thời gian để đánh chặn mục tiêu di chuyển tốc độ nhanh rất ngắn. Khi đối mặt với cuộc tấn công bằng cụm UAV, mật độ hỏa lực của một khẩu súng săn là rõ ràng không đủ, cần nhiều khẩu cùng khai hỏa hoặc phải phối hợp với vũ khí khác. Hơn nữa, các UAV tự sát hiện đại đang phát triển theo hướng tăng khả năng chống chịu. Một số mẫu của Ukraine sử dụng vật liệu nhựa silicone, cho phép chúng duy trì một phần khả năng tác chiến ngay cả sau khi trúng nhiều viên bi thép. Những xu hướng phát triển này đặt ra thách thức mới cho chiến thuật đánh chặn bằng súng săn.
Trong điều kiện thời tiết xấu, hiệu suất đạn đạo của súng săn sẽ suy giảm đáng kể. Ban đêm hoặc trong môi trường tầm nhìn kém, xạ thủ rất khó phát hiện và theo dõi mục tiêu sớm. Để khắc phục, một số đơn vị tinh nhuệ của quân đội Nga bắt đầu gắn kính ngắm điểm đỏ và đèn chiến thuật cho súng săn, đồng thời phối hợp sử dụng thiết bị phát hiện bằng âm thanh để tăng cường cảnh báo sớm. Tuy những biện pháp cải tiến này dù không thể giải quyết cơ bản những hạn chế vật lý của súng săn, nhưng chúng giúp mở rộng phạm vi áp dụng chiến thuật trong một mức độ nhất định.
Những gợi mở cho huấn luyện phòng không cá nhân chống UAV
Tối ưu biên chế và hệ thống trang bị, xác định lại năng lực cá nhân binh sĩ
Kinh nghiệm từ quân đội Nga cho thấy, nếu trang bị súng săn như một vũ khí tiêu chuẩn được phân bổ hệ thống đến cấp trung đội, tiểu đội thay vì chỉ giới hạn cho các lực lượng đặc nhiệm hoặc nhiệm vụ cụ thể, có thể nâng cao đáng kể hiệu quả phòng thủ tổng thể của đơn vị. Đề xuất cần xem xét thành lập vị trí xạ thủ phòng không chuyên trách trong tổ hỏa lực của tiểu đội bộ binh, trang bị tiêu chuẩn súng săn cùng loại đạn chuyên dụng chống UAV, nhằm tạo dựng năng lực phòng không tầm ngắn có tổ chức. Đồng thời, nghiên cứu phát triển các hệ thống kết hợp như “súng trường – súng săn” tương tự như của Nga sẽ giúp tăng cường khả năng thích ứng đa nhiệm vụ của từng chiến sĩ. Biện pháp này không chỉ nâng cao năng lực phòng thủ chung của lực lượng, mà còn tăng cường sự tự tin và hiệu quả chiến đấu của người lính khi đối mặt với mối đe dọa từ UAV. Trong tương lai, chương trình huấn luyện bộ binh và hệ thống trang bị sẽ phảicó những thay đổi căn bản. Năng lực phòng không cá nhân sẽ trở thành kỹ năng chiến đấu nền tảng, bên cạnh các kỹ năng bắn súng và chiến đấu.
Xây dựng hệ thống huấn luyện chuyên nghiệp, kết hợp chiến thuật và kỹ thuật vào vòng xoáy tiến hóa
Hệ thống huấn luyện chuyên nghiệp là yếu tố then chốt để đảm bảo chiến thuật được triển khai hiệu quả. Đề xuất xây dựng một chương trình đào tạo chuyên biệt, khác với huấn luyện bắn súng thông thường. Bắn súng chống UAV đòi hỏi nắm vững các kỹ năng đặc thù như theo dõi mục tiêu trong không gian ba chiều, ước lượng khoảng dẫn nhanh chóng và tạo màn đạn che phủ. Trong giai đoạn huấn luyện cơ bản nên sử dụng máy bắn mục tiêu mô phỏng quỹ đạo bay của UAV, nhằm rèn luyện cho xạ thủ khả năng đánh giá nhanh về độ cao, tốc độ và phương hướng của mục tiêu. Ở giai đoạn nâng cao, bố trí các bối cảnh phức tạp và điều kiện gây nhiễu để huấn luyện kỹ năng nhận diện nhanh và đánh giá mối đe dọa. Ở mức cao cấp hơn, tiến hành diễn tập thực chiến kết hợp với các động tác chiến thuật khác, như bắn khi di chuyển, bắn luân chuyển giữa các vị trí ẩn nấp. Mục tiêu cuối cùng là hình thành chiến thuật phòng không cá nhân ở cấp tổ/đội. Một người phụ trách quan sát và cảnh báo sớm, người kia chuyên đảm nhiệm nhiệm vụ bắn đánh chặn. Cách thức phối hợp này có thể nâng cao đáng kể tỷ lệ chặn thành công. Trong huấn luyện quân đội, cần tăng cường diễn tập các bài phối hợp kiểu này và phát triển chúng thành quy trình tác chiến tiêu chuẩn.
Huấn luyện mô phỏng và ứng dụng công nghệ
Do chi phí huấn luyện đánh chặn bằng đạn thật cao và việc tổ chức phức tạp, cần đẩy mạnh phát triển các hệ thống mô phỏng. Công nghệ thực tế ảo (VR) có thể tái hiện chính xác các kịch bản tấn công bằng UAV, giúp xạ thủ lặp đi lặp lại việc rèn luyện khả năng phán đoán và kỹ năng khai hỏa trong môi trường an toàn. Nghiên cứu nước ngoài cho thấy, sau 20–30 giờ huấn luyện VR chuyên sâu, tỉ lệ bắn trúng mục tiêu di động của binh sĩ có thể tăng trên 40%. Mô hình huấn luyện “công nghệ + truyền thống” này phù hợp với định hướng phát triển chung của huấn luyện thực chiến trong quân đội, có thể nâng cao hiệu quả đào tạo một cách rõ rệt.
Chiến thuật chống UAV bằng súng săn như một biện pháp ứng phó hữu hiệu trước mối đe dọa hiện tại cần được quan tâm và đầu tư tương xứng. Việc xây dựng một hệ thống phòng thủ đa vũ khí kết hợp là xu hướng phát triển tất yếu trong tương lai. Có thể thí điểm mô hình phòng thủ ba lớp: tầm xa dùng thiết bị tác chiến điện tử gây nhiễu tín hiệu điều khiển UAV, tầm trung do hệ thống phóng lựu tự động hoặc súng máy tổ đội tạo màn đạn đánh chặn, tầm gần do súng săn đảm nhiệm tuyến phòng thủ cuối cùng. Đồng thời, trong khi duy trì huấn luyện mang tính thực hành, nên đẩy mạnh nghiên cứu các vũ khí khái niệm mới như thiết bị đánh chặn laser cỡ nhỏ, thiết bị xung điện từ (EMP) và đạn thông minh đánh chặn. Tư duy phát triển “kết hợp tầm xa – tầm gần” này sẽ giúp đảm bảo năng lực phòng không cá nhân của quân đội luôn đi trước các mối đe dọa đang ngày càng gia tăng.
Kết luận
Chiến thuật dùng súng săn chống UAV trên chiến trường Nga–Ukraine đã cung cấp một tài liệu tham khảo thực tiễn quý giá cho công tác huấn luyện phòng không cá nhân của quân đội. Thông qua việc điều chỉnh tổ chức một cách có hệ thống, tối ưu hóa trang bị, đổi mới phương pháp huấn luyện và cập nhật lý luận, chúng ta có thể nhanh chóng hình thành năng lực phòng không tầm gần mang đặc sắc của quân đội mình. Trong quá trình đó, vừa cần tiếp thu bài học từ thực chiến, vừa phải kết hợp với điều kiện thực tế để đổi mới phát triển, hướng tới xây dựng một hệ thống phòng không cá nhân thích ứng với môi trường chiến trường tương lai. Như cuộc xung đột Nga–Ukraine đã chứng minh, trong chiến tranh hiện đại, giải pháp hiệu quả nhất thường không phải là công nghệ tối tân nhất, mà là phương án đáp ứng đúng nhu cầu thực tế trên chiến trường. Nhận thức này cần luôn định hướng cho công tác huấn luyện và sẵn sàng chiến đấu trong quân đội./.
Biên dịch: Nguyễn Phượng
Tác giả Hàn Lôi thuộc Học viện Hải quân Đại Liên, Trung Quốc.
Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả, không nhất thiết phản ánh quan điểm của Nghiên cứu Chiến lược. Mọi trao đổi học thuật và các vấn đề khác, quý độc giả có thể liên hệ với ban biên tập qua địa chỉ mail: [email protected]
Tài liệu tham khảo:
[1] 陈 晓 文，杨 青，王 军 民 . 强 拒 止 条 件 下 的 无 人 机 系 统生 存 策 略 [J/OL].https://link.cnki.net/urlid/11.3019. TJ,20250409.1050.008，2025-04-09.
[2] 渠智，赵兵 . 美军非对称作战特点 [J]. 现代军事，2000（01）： 13-14.
[3] 徐同乐，刘方，肖玉杰，等 . 国外无人机蜂群作战典型战例及发展趋势 [J]. 中国电子科学研究院学报，2023，18（10）： 946-951.
[4] 闫家鼎 .“低慢小”无人机蜂群反制作战任务链建模与部署优化 [D]. 长沙：国防科技大学，2021.
[5] 杨近文 . 国外军用反无人机发展研究 [J]. 军事文摘，2022 （05）：46-51.
[6] 王书恒 . 国外反无人机系统的发展动态和未来趋势 [J]. 军事文摘，2022（03）：43-47.
