Tổng thống Mỹ Joe Biden ngày 9/8 đã ký ban hành đạo luật “Khoa học và Chip”, theo đó trợ cấp 280 tỷ USD (trong 10 năm) cho ngành sản xuất bán dẫn và nghiên cứu khoa học của Mỹ, đồng thời thúc đẩy các nỗ lực giúp Mỹ cạnh tranh tốt hơn trước các nỗ lực phát triển khoa học và công nghệ của Trung Quốc.
Trong một thông cáo, Nhà Trắng cho biết việc thông qua đạo luật thúc đẩy các ngành công nghệ cao tại Mỹ, trong đó có sản xuất chip, sẽ thúc đẩy các khoản đầu tư mới trong lĩnh vực sản xuất chip. Nhà Trắng ca ngợi các khoản đầu tư mà các công ty chip đang tiến hành. Tuy vậy, chưa rõ khi nào Bộ Thương mại Mỹ đưa ra các quy tắc để xem xét việc chi hỗ trợ và thời gian để bảo lãnh các dự án. Qualcomm hôm 8/8 đã đồng ý mua thêm 4,2 tỉ USD chip bán dẫn từ nhà máy GlobalFoundries ở New York, nâng tổng cam kết mua hàng lên 7,4 tỉ USD cho đến năm 2028. Ngoài ra, hãng Micron đã thông báo khoản đầu tư 40 tỉ USD vào sản xuất chip bộ nhớ, sẽ giúp thúc đẩy thị phần của Mỹ từ mức 2% lên 10%. Đây là một khoản đầu tư được lên kế hoạch với khoản tài trợ dự kiến từ Đạo luật “Khoa học và Chip”.
Phát biểu tại sự kiện ở bãi cỏ phía Nam Nhà Trắng, Tổng thống Biden mô tả luật mới là “khoản đầu tư chỉ có một lần trong đời vào chính nước Mỹ”. Ông nói: “Chúng tôi biết có những người tập trung nhiều vào việc tìm kiếm quyền lực hơn là đảm bảo cho tương lai, những người tìm kiếm sự chia rẽ thay vì sức mạnh và sự đoàn kết, những người thích phá hủy hơn là xây dựng. Hôm nay là ngày dành cho những người xây dựng. Hôm nay, nước Mỹ đang phân bổ các nguồn lực của mình. Tương lai sẽ được thực hiện ở Mỹ”. Biden lưu ý rằng “sản xuất là trụ cột của nền kinh tế Mỹ, và giờ nó đã bị rỗng. Chúng ta đã cho phép chuyển sản xuất chất bán dẫn ra nước ngoài, và kết quả là ngày nay chúng ta chỉ chiếm chưa đến 10% sản lượng chất bán dẫn toàn cầu, mặc dù chúng ta là quốc gia đi đầu trong lĩnh vực thiết kế cũng như nghiên cứu chip”.
Tổng thống Biden nói trước các lãnh đạo của các tập đoàn lớn tham dự lễ ký đạo luật như Micron, Intel, HP, Lockheed Martin và Advanced Micro Devices rằng các tập đoàn này “giải thích tại sao chúng ta có vị trí tốt hơn bất kỳ quốc gia nào trên thế giới để giành chiến thắng trong cuộc cạnh tranh kinh tế trong thế kỷ XXI”. Ông kết luận: “Chúng ta có thể phân bổ tất cả các nguồn lực của mình. Hơn hết, chúng ta có thể khơi dậy mọi tiềm lực và khả năng của tất cả mọi người cũng như thước đo hy vọng và cơ hội lớn hơn của họ cho quốc gia và cho thế giới. Để tạo ra việc làm tốt, trao quyền cho người lao động, phát triển nền kinh tế… không chỉ cho những người giàu mà còn cho tất cả mọi người”.
Đạo luật “Khoa học và Chip” sẽ trợ cấp cho ngành sản xuất chất bán dẫn trong nước và đầu tư hàng tỷ USD vào đổi mới khoa học và công nghệ, nhằm mục đích tăng cường khả năng cạnh tranh và khả năng tự lực của nước Mỹ, khắc phục tình trạng thiếu hụt chip dai dẳng vốn ảnh hưởng đến mọi lĩnh vực, từ điện thoại thông minh, trò chơi điện tử, máy giặt, tivi, cho đến ô tô, vũ khí…. Hơn 50 tỷ USD sẽ được phân bổ cho sản xuất và nghiên cứu chất bán dẫn, hàng chục tỷ USD sẽ dành cho việc phát triển các trung tâm công nghệ trong khu vực và hàng tỷ USD sẽ được phân bổ cho Quỹ Khoa học Quốc gia, Bộ Thương mại và Viện Tiêu chuẩn và Công nghệ Quốc gia. Quốc hội cần phải thông qua các dự luật phân bổ ngân sách riêng biệt để tài trợ các khoản đầu tư này. Là cú đột kích lớn hiếm hoi vào chính sách công nghiệp của Mỹ, đạo luật cũng bao gồm khoản hoàn thuế đầu tư 25% cho các nhà máy sản xuất chip, ước tính trị giá 24 tỷ USD.
Nhiều nhà lập pháp Mỹ cho biết thông thường họ sẽ không ủng hộ việc trợ cấp quá lớn cho các doanh nghiệp tư nhân, nhưng lưu ý rằng Trung Quốc và Liên minh châu Âu (EU) đã tung ra các gói trợ cấp hàng tỷ USD cho các công ty chip của họ. Các nghị sĩ Mỹ cũng viện dẫn những rủi ro an ninh quốc gia và các vấn đề lớn về chuỗi cung ứng toàn cầu vốn gây trở ngại cho hoạt động sản xuất trên toàn cầu. Trung Quốc đã vận động hành lang chống lại dự luật của Mỹ. Đại sứ quán Trung Quốc ở Washington cho biết Trung Quốc “kiên quyết phản đối”, cho rằng nó gợi nhớ đến “tâm lý Chiến tranh Lạnh”./.
Trang mạng nationalinterest.org/TNHK (Ngày 10/8)
Người dịch: Trần Vũ Nguyệt Ánh
