Diễn đàn Kinh tế Quốc tế Saint Petersburg đã khẳng định vị thế là một diễn đàn kinh tế và chính trị quan trọng, trở thành nền tảng đối thoại đa cực và chủ quyền kinh tế của Nga. Diễn đàn đã chuyển đổi thành trung tâm thu hút đổi mới, thảo luận về các chủ đề kinh tế, sinh thái, AI, Bắc Cực và tài chính kỹ thuật số. Diễn đàn cũng là nơi trưng bày thành tựu thay thế nhập khẩu của Nga, giữ vai trò là trung tâm đổi mới sáng tạo trong kinh doanh, giúp Nga củng cố vai trò trong nền kinh tế toàn cầu, bất chấp các hạn chế trừng phạt. Năm nay, diễn đàn tiếp tục thu hút được một số lượng lớn các quốc gia đối tác tham gia, trong đó có Việt Nam.
Tổng quan về Diễn đàn Kinh tế Quốc tế Saint Petersburg 2025
Diễn đàn Kinh tế Quốc tế Saint Petersburg (SPIEF) 2025 lần thứ 28 đã được tổ chức từ ngày 18 đến ngày 21 tháng 6 tại thành phố Saint Petersburg, tại Trung tâm Hội nghị và Triển lãm ExpoForum. Sự kiện thường niên này, do Quỹ Roscongress tổ chức với sự hỗ trợ của Chính phủ Liên bang Nga, đã quy tụ hơn 20.000 người tham gia từ hơn 140 quốc gia và vùng lãnh thổ, nhiều hơn 5% so với năm trước.
Năm 2025, chủ đề chính của Diễn đàn là “Những giá trị chung – Cơ sở cho tăng trưởng trong thế giới đa cực”. Chủ đề này phản ánh mong muốn tạo ra một hệ thống quan hệ quốc tế mới dựa trên các nguyên tắc về chủ quyền, bình đẳng và tôn trọng lẫn nhau. Trong bối cảnh những thay đổi toàn cầu và áp lực trừng phạt, diễn đàn đã trở thành một nền tảng quan trọng để tăng cường quan hệ kinh tế với các quốc gia thân thiện.
Tổng thống Nga Vladimir Putin đã tham gia phát biểu bên lề Diễn đàn[1]. Các đại diện Chính phủ từ khoảng 50 quốc gia cũng đã tham gia Diễn đàn, bao gồm các đại diện đến từ Indonesia, Nam Phi, Trung Quốc, Iraq, Việt Nam và Lào. Khách mời của diễn đàn sẽ bao gồm Tổng thống Indonesia Prabowo Subianto, Tổng thống Abkhazia Badra Gunba, Tổng thống Cộng hòa Srpska Milorad Dodik, Chủ tịch Chính phủ Cộng hòa Nam Ossetia Konstantin Dzhussoyev, Phó Tổng thống Yemen Tariq Saleh, Phó Tổng thống Nam Phi Paul Mashatile, Phó Thủ tướng Thường trực Quốc vụ viện Trung Quốc Đinh Tiết Tường, cũng như Phó Thủ tướng Azerbaijan, Armenia, Bosnia và Herzegovina, Việt Nam, Iraq, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Lào, Myanmar, Tanzania, Turkmenistan và Uzbekistan[2].
Chương trình hoạt động của Diễn đàn bao gồm hơn 150 phiên họp, tập trung vào bốn lĩnh vực chính: Nền kinh tế thế giới: Nền tảng mới cho tăng trưởng toàn cầu, Công nghệ: Phấn đấu trở thành người lãnh đạo, Môi trường sống, Con người trong thế giới mới. Các vấn đề về đa dạng hóa kinh tế, số hóa, phát triển bền vững, công nghệ tiên tiến và chuyển đổi xã hội cũng đã được thảo luận[3]. Trong khuôn khổ Diễn đàn, 15 cuộc đối thoại kinh doanh song phương đã được tổ chức với các đối tác từ Armenia, Châu Phi, Bahrain, Việt Nam, EU, Ấn Độ, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Trung Quốc, Châu Mỹ Latinh, Moldova, Mông Cổ, Thái Lan, Uzbekistan và EAEU – ASEAN.
Các đoàn đại biểu từ hơn 140 quốc gia và vùng lãnh thổ, bao gồm đại diện của doanh nghiệp Hoa Kỳ, đã tham gia diễn đàn. Mặc dù sự hiện diện của các công ty Hoa Kỳ tại Diễn đàn hàng năm đã giảm sau năm 2021, một số công ty Hoa Kỳ đã cử đại diện của họ vào năm 2025. Điều này khẳng định sự quan tâm liên tục đối với đối thoại và tương tác giữa các quốc gia[4].
Nội dung chính và kết quả của Diễn đàn Kinh tế Quốc tế Saint Petersburg 2025
Tại Diễn đàn, chương trình hoạt động bao gồm hơn 150 phiên họp và so với năm ngoái, chương trình đã mở rộng do có các khối chủ đề mới tập trung vào các hình thức việc làm trong tương lai và chủ quyền kỹ thuật số. Do đó, các phần về đồng rúp kỹ thuật số, quan hệ đối tác công tư trong không gian như một mô hình đào tạo chuyên gia từ xa đã được thêm vào.
Trong số các cuộc thảo luận chính có phiên họp toàn thể với sự tham gia của Tổng thống Nga Vladimir Putin. Tại phiên họp toàn thể, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã phác thảo các lĩnh vực chính của chiến lược nhà nước trong tương lai gần. Ông nhấn mạnh đến nhu cầu đổi mới công nghệ của ngành công nghiệp quốc phòng, xóa bỏ các rào cản khỏi thị trường chứng khoán và phát triển tích cực đồng rúp kỹ thuật số. Ngoài ra, các biện pháp hỗ trợ mới cho các khoản thế chấp gia đình ưu đãi – từ ngày 1 tháng 7 năm 2025, việc phân phối của nó bao gồm tất cả các khu vực, bao gồm các thị trấn nhỏ cho các gia đình có hai con với mức 6% mỗi năm.
Người đứng đầu Điện Kremlin cho rằng, thế giới đang chuyển sang mô hình đa cực với các trung tâm tăng trưởng mới và Moskva thích ứng linh hoạt với những thay đổi này, tăng cường sức mạnh và ổn định kinh tế. Trong bối cảnh bùng nổ công nghệ toàn cầu, chỉ các quốc gia có khả năng triển khai nhanh các giải pháp công nghệ mới mới có thể tận dụng tối đa lợi ích, và Nga đang hướng tới điều đó. Nga cũng sẵn sàng hợp tác toàn diện với các đối tác nước ngoài, từ công nghiệp, đào tạo nhân lực, đến dịch vụ kỹ thuật và bảo hiểm, nhằm phát triển chuỗi giá trị toàn diện và tăng cường quan hệ đối tác công nghệ. Kinh tế Nga đang tăng trưởng nhanh hơn mức trung bình toàn cầu, chủ yếu nhờ các ngành phi tài nguyên. Nga đã vượt qua Nhật Bản và Đức về quy mô nền kinh tế và đang đẩy mạnh xuất khẩu phi năng lượng, với mục tiêu tăng ít nhất 2/3 vào năm 2030 so với năm 2023. Xứ sở bạch dương cũng thể hiện sự sẵn sàng trong việc tiếp nhận và ứng dụng công nghệ mới trong các lĩnh vực tài chính, thương mại điện tử, giao thông, quản lý nhà nước và quốc phòng. Tới năm 2030, mục tiêu là số hóa tất cả các ngành then chốt với 80% doanh nghiệp sử dụng phần mềm nội địa. Nga không quên hướng về châu Á – trung tâm phát triển mới, đồng thời tập trung phát triển Bắc Cực và các khu vực như Siberia và Viễn Đông bằng cách xây dựng đại học, phát triển công nghệ và thu hút trí tuệ, không theo cách phân bổ đất như trong quá khứ.
Về tình hình chiến sự, Tổng thống Putin cho rằng chính quyền Ukraine đã mất tính hợp pháp, nhưng Nga vẫn sẵn sàng đàm phán dựa trên những thỏa thuận ban đầu tại Minsk và Istanbul. Mọi cuộc xung đột đều kết thúc bằng đàm phán – sau chiến thắng hoặc thất bại, và Nga đặt mục tiêu chiến thắng với kế hoạch rõ ràng từ Bộ Tổng tham mưu. Nga không phải là bên khơi mào đe dọa hạt nhân nhưng cảnh báo các bên cần nhìn nhận nghiêm túc. Hệ thống cảnh báo sớm tên lửa Nga và Mỹ là duy nhất trên thế giới, và Nga hy vọng sẽ không bao giờ cần đến chúng. Mục tiêu là đạt được điều kiện an ninh đáng tin cậy, không đối đầu với mọi quốc gia. Về quá trình phi USD hóa, ông Putin nêu ra rằng kinh tế Mỹ đang gặp vấn đề nghiêm trọng với nợ công và lạm phát. Chính sách tài chính của Mỹ khiến thế giới dần mất lòng tin vào đồng USD – yếu tố cốt lõi còn lại trong quyền lực của Mỹ – từ đó đẩy nhanh quá trình phi đô la hóa[5].
Cũng trong khuôn khổ Diễn đàn, hơn 15 cuộc đối thoại kinh doanh đã được tổ chức, trong đó các cuộc đối thoại chính là các phiên họp Nga – Hoa Kỳ và Nga – Pháp. Phiên họp đầu tiên cho phép các công ty Hoa Kỳ tham gia SPIEF bất chấp các hạn chế, và phiên họp thứ hai nhằm mục đích mở rộng hợp tác nhân đạo và đầu tư với Pháp[6].
Cũng tại Diễn đàn, 1.060 thỏa thuận trị giá tổng cộng 6,3 nghìn tỷ rúp đã được ký kết. Dữ liệu này được cố vấn của Tổng thống Nga, thư ký điều hành của Ủy ban Tổ chức Diễn đàn Anton Kobyakov công bố. Các thỏa thuận bao gồm nhiều lĩnh vực khác nhau, bao gồm phát triển kinh tế xã hội của các khu vực, công nghiệp, xây dựng và công nghệ cao. Đặc biệt chú ý đến các dự án nhằm tạo ra việc làm mới và phát triển cơ sở hạ tầng[7].
Ý nghĩa và tác động của Diễn đàn Kinh tế Quốc tế Saint Petersburg 2025
Diễn đàn đã khẳng định vị thế là một trong những diễn đàn kinh tế và chính trị quan trọng trên thế giới, trở thành nền tảng cho đối thoại đa cực và chủ quyền kinh tế của Nga. Các chuyên gia lưu ý rằng diễn đàn đã chuyển đổi từ một vườn ươm doanh nghiệp thành một trung tâm thu hút đổi mới, nơi không chỉ thảo luận về các chủ đề kinh tế cổ điển mà còn cả các hướng đi trong tương lai – sinh thái học, AI, Bắc Cực và tài chính kỹ thuật số.
Diễn đàn cũng đã đóng vai trò là nơi trưng bày những thành tựu của việc thay thế nhập khẩu của Nga, Alexander Rodionov, Tiến sĩ Kinh tế và Phó giáo sư tại Đại học Kinh tế Nhà nước St. Petersburg tin rằng, trong ba năm qua, các công ty trong nước đã chứng minh rằng họ có thể tái cấu trúc chuỗi sản xuất và hậu cần và tạo ra các sản phẩm không thua kém gì hàng nhập khẩu. Ông cũng lưu ý rằng về mặt lịch sử, Diễn đàn thường là nơi diễn ra các thỏa thuận quan trọng nhất, bao gồm cả thỏa thuận với các nhà đầu tư nước ngoài và các đoàn đại biểu chính phủ. “Thành phố và toàn bộ đất nước luôn theo dõi Diễn đàn trong những ngày diễn ra, vì người dân Nga chủ yếu nói chuyện ở đó. Các quyết định được đưa ra ở đó ảnh hưởng đến cả chính trị và nền kinh tế của đất nước Nga”, nhà kinh tế lưu ý. Ông Dmitry Solonnikov – Giám đốc Viện Phát triển Nhà nước Đương đại nói thêm rằng Diễn đàn không chỉ đặt ra một chương trình nghị sự kinh tế mà còn cả chính trị. “Những luận đề quan trọng đối với toàn thế giới được nêu ra ở đây. Điều này xảy ra cả tại phiên họp toàn thể và trong các cuộc họp của các phái đoàn từ các quốc gia khác nhau.”
Ý nghĩa kinh tế và địa chính trị
Theo ông Leonid Slutsky – Chủ tịch Đảng Dân chủ Tự do Nga, Diễn đàn đóng vai trò là trung tâm của phong trào đổi mới sáng tạo tích cực trong kinh doanh, cho phép Nga củng cố vai trò của mình trong nền kinh tế toàn cầu, bất chấp các hạn chế trừng phạt. Ông nhấn mạnh rằng Diễn đàn đã trở thành động lực mạnh mẽ cho sự xuất hiện của sản xuất và đầu tư chung, như một “lò ấp doanh nghiệp” công nghiệp với các nguồn lực và ý tưởng[8]. Giám đốc Viện Phát triển Nhà nước Đương đại Dmitry Solonnikov lưu ý sự tham gia của hơn 140 quốc gia, sự gia tăng của các phái đoàn là tín hiệu rõ ràng cho cộng đồng quốc tế về nhu cầu đối với Nga như một đối tác, đặc biệt là trong bối cảnh kiến trúc mới của trật tự toàn cầu[9].
Ý nghĩa sinh thái và phát triển bền vững
Diễn đàn đang phát triển theo hướng nền kinh tế xanh với các chủ đề về sinh thái, các nguồn năng lượng tái tạo và các dự án khí hậu là trọng tâm của các cuộc thảo luận. Diễn đàn đã đưa ra các quyết định về việc phát triển thị trường chứng chỉ “xanh” và hiện đại hóa các cơ sở năng lượng với lượng khí thải carbon tối thiểu. Rossiyskaya Gazeta lưu ý rằng diễn đàn đã trở thành sự kiện trung hòa carbon lớn nhất ở Nga, bù đắp 5.300 tấn CO₂ tương đương thông qua các dự án khí hậu.
Ý nghĩa công nghệ và AI
Một phiên họp đặc biệt về sự phát triển của trí tuệ nhân tạo đã được dành riêng cho diễn đàn. Alexander Yakovenko – chuyên gia từ Russia Today bày tỏ lo ngại rằng Nga không nên tụt hậu so với Hoa Kỳ và Trung Quốc trong lĩnh vực AI và AGI, đặc biệt là khi giá trị dữ liệu ngày càng tăng, và kêu gọi hợp tác sâu rộng giữa các nhà phát triển và nắm giữ dữ liệu. Do đó, AI đang trở thành một nhiệm vụ chiến lược ở cấp quốc gia và Diễn đàn đóng vai trò là nền tảng để hình thành các chính sách và cơ chế trong lĩnh vực này.
Sự tham gia của Việt Nam tại Diễn đàn Kinh tế Quốc tế Saint Petersburg 2025
Ngày 19/6, tại Saint Petersburg, Phó Thủ tướng Lê Thành Long và đoàn Việt Nam tham dự phiên khai mạc Diễn đàn. Phó Thủ tướng Lê Thành Long, Phó Thủ tướng Nga Alexander Novak, Hoàng tử Abdulaziz bin Salman Al Saud – Bộ trưởng Năng lượng Ả-rập Xê-út, Chủ tịch Ngân hàng Phát triển mới Dilma Rousseff và Tổng Thư ký Tổ chức Hợp tác kinh tế Biển Đen Lazar Comanescu là diễn giả chính của phiên khai mạc.
Phó Thủ tướng nhấn mạnh rằng, để vượt qua những thách thức toàn cầu và hướng tới phát triển bền vững, các quốc gia cần đề cao những giá trị cốt, thúc đẩy hợp tác có trách nhiệm trên cơ sở tôn trọng luật pháp quốc tế và lấy người dân làm trung tâm của mọi chính sách. Phó Thủ tướng đề xuất tăng cường chia sẻ thành tựu khoa học – công nghệ, đẩy mạnh đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số giữa các quốc gia. Đồng thời, ông kêu gọi đẩy nhanh quá trình cải cách các thiết chế quản trị toàn cầu nhằm bảo đảm tính công bằng và hiệu quả trong ứng phó với những vấn đề chung. Nhân dịp này, ông đánh giá cao sáng kiến “Đối tác Đại Á – Âu” của Tổng thống Nga Vladimir Putin và khẳng định Việt Nam sẵn sàng đóng vai trò cầu nối giữa Liên minh Kinh tế Á – Âu và ASEAN.
Liên quan đến các vấn đề toàn cầu như chính sách thuế quan và xung đột vũ trang, Phó Thủ tướng khẳng định lập trường nhất quán của Việt Nam là phản đối các biện pháp thuế quan mang tính trả đũa, vốn đang tác động tiêu cực đến thương mại và tăng trưởng kinh tế toàn cầu. Với một nền kinh tế có độ mở cao, Việt Nam đang chịu ảnh hưởng rõ rệt từ những biến động này và đã chủ động triển khai nhiều giải pháp như đa dạng hóa thị trường, hỗ trợ doanh nghiệp và tái cơ cấu nền kinh tế. Về vấn đề xung đột, Việt Nam kêu gọi các bên liên quan đối thoại hòa bình, phản đối chiến tranh và cam kết sẵn sàng đóng góp tích cực vào nỗ lực chung vì hòa bình và ổn định trên toàn thế giới[10].
Cũng trong ngày đầu tiên của Đại hội đồng Tổ chức các hãng thông tấn châu Á – Thái Bình Dương lần thứ 19 và các sự kiện liên quan tại thành phố Saint Petersburg và trước thềm Diễn đàn, Tổng thống LB Nga Vladimir Putin đã có cuộc gặp, trả lời phỏng vấn các Trưởng đoàn đại biểu các Hãng thông tấn OANA và đại diện các cơ quan truyền thông lớn trên thế giới.
Trả lời câu hỏi của Tổng Giám đốc TTXVN Vũ Việt Trang về những sáng kiến và tầm nhìn mà Nga đang theo đuổi liên quan đến khu vực châu Á, Đông Nam Á và mối quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Việt Nam – LB Nga, Tổng thống Putin khẳng định Nga coi Đông Nam Á là khu vực rất triển vọng về cả tỷ trọng trong nền kinh tế thế giới và tốc độ tăng trưởng nhanh. Hợp tác của Nga với Đông Nam Á đang phát triển với kim ngạch thương mại gia tăng.
Tổng thống Putin nhấn mạnh mối quan hệ đặc biệt tốt đẹp và đã vượt qua thử thách của thời gian. Ông khẳng định quan hệ giữa Nga và Việt Nam không hề bị tác động bởi những diễn biến nhanh chóng trên thế giới. Hợp tác giữa hai nước có nhiều điểm sáng như trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học, năng lượng. Tổng thống Nga cho biết sẵn sàng mở rộng hợp tác, bao gồm cả việc cung cấp cho “những người bạn Việt Nam” cơ hội làm việc tại LB Nga trong lĩnh vực hydrocarbon. Ông đặc biệt ghi nhận sự đầu tư thành công của các doanh nghiệp Việt Nam vào lĩnh vực nông nghiệp của Nga, cam kết sẽ tạo mọi điều kiện để các nhà đầu tư Việt Nam hoạt động thuận lợi./.
Tác giả: Nguyễn Như Việt Anh
Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả, không nhất thiết phản ánh quan điểm của Nghiên cứu Chiến lược. Mọi trao đổi học thuật và các vấn đề khác, quý độc giả có thể liên hệ với ban biên tập qua địa chỉ mail: [email protected]
Tài liệu tham khảo
[1]. RIA NOVOSTI (2025), Путин выступит на ПМЭФ в пятницу, https://ria.ru/20250616/putin-2023101834.html
[2]. RIA NOVOSTI (2025), На ПМЭФ приедут политические деятели из 50 стран мира, заявил Ушаков, https://ria.ru/20250617/pmef-2023371768.html
[3]. FORUMSPB (2025), Более 92 стран и территорий подтвердили участие в ПМЭФ-2025 к настоящему времени, https://forumspb.com/news/news/bolee-92-stran-i-territorij-podtverdili-uchastie-v-pmef-2025-k-nastojaschemu-vremeni/
[4]. RBC (2025), Участниками ПМЭФ-2025 будут 20 тыс. гостей, в том числе делегация из США, https://www.rbc.ru/rbcfreenews/68515fed9a7947c7e0a07d43
[5]. TASS (2025), Темпы СВО, глобальные вызовы и поддержка граждан. О чем Путин рассказал на ПМЭФ, https://tass.ru/politika/21042619
[6]. TASS (2025), Одним из ключевых мероприятий ПМЭФ-2025 станет бизнес-диалог “Россия – США”, https://tass.ru/ekonomika/24183535
[7]. RGRU (2025), В ходе ПМЭФ подписано более тысячи соглашений на сумму 6,3 трлн рублей, форум собрал представителей из 144 стран, https://rg.ru/2025/06/21/kobiakov-v-hode-pmef-podpisano-bolee-tysiachi-soglashenij-na-summu-63-trln-rublej.html
[8]. MEFORUM (2025), МЭФ-2025: III Пленарная дискуссия «Меняющийся мир. Стратегия России», https://me-forum.ru/media/events/mef-2025-iii-plenarnaya-diskussiya-menyayushchiysya/
[9]. FEDPRESS (2025), Что ПМЭФ грядущий нам готовит: каким будет главное экономическое событие России в 2025 году, https://fedpress.ru/article/3381493
[10]. NGƯỜI LAO ĐỘNG (2025), Quan điểm của Việt Nam tại Diễn đàn Kinh tế quốc tế Saint Petersburg, https://nld.com.vn/quan-diem-cua-viet-nam-tai-dien-dan-kinh-te-quoc-te-saint-petersburg-196250619235826656
