Ngành công nghiệp quốc phòng Nga đang tích cực phát triển các loại vũ khí cho hàng không tiền tuyến và liên tục đưa ra những giải pháp đáng chú ý. Gần đây, thông tin về các phiên bản hiện đại hóa của UAV tấn công thế hệ mới mang tên S-71 đã được tiết lộ. Đây là những máy bay không người lái được phóng từ trên không, có tính năng tương tự như tên lửa hành trình.
Dự án bí mật được hé lộ
Ngày 1/8/2023, Tập đoàn Hàng không Thống nhất Nga đã nộp đơn xin bằng sáng chế cho phát minh “Máy bay không người lái khởi động từ trên không với đầu đạn và cách sử dụng”. Đến tháng 3/2024, họ đã nhận được bằng sáng chế số RU2816326C1.
Tài liệu này mô tả một loại máy bay không người lái độc đáo, có thể hoạt động như đạn tuần tra hoặc tên lửa hành trình. Nó trình bày thiết kế tổng thể, nguyên lý hoạt động và các phương án sử dụng trong chiến đấu. Đáng chú ý, trong các hình minh họa, máy bay tiêm kích Su-57 được mô tả là phương tiện mang theo.
Bằng sáng chế này thu hút sự quan tâm của giới chuyên môn và công chúng, tuy nhiên không gây ra nhiều xôn xao. Lý do là các tổ chức quốc phòng Nga thường xuyên đăng ký bằng sáng chế cho nhiều ý tưởng khác nhau, nhưng không phải tất cả đều được đưa vào sản xuất thực tế.
Sau đó, vào mùa hè 2024, cuốn sách “Văn phòng Thiết kế mang tên P.O. Sukhoi” của tác giả P. Plunsky được xuất bản nhân kỷ niệm 85 năm thành lập. Cuốn sách kể về lịch sử và các sản phẩm của văn phòng thiết kế hàng đầu này từ khi thành lập đến nay.
Một chương trong cuốn sách dành riêng cho dự án UAV bí mật mang tên S-71, lần đầu tiên tiết lộ thông tin về quá trình phát triển, mục tiêu và thành tựu đạt được. Quan trọng hơn, đây cũng là lần đầu các hình ảnh thử nghiệm thực tế được công bố.
Khác với bằng sáng chế khô khan, thông tin từ cuốn sách đã thu hút sự chú ý lớn trong và ngoài nước. Các chuyên gia bắt đầu phân tích và đánh giá dựa trên dữ liệu có sẵn. Đồng thời, một số thông tin từ nguồn không chính thức cũng xuất hiện, bổ sung thêm chi tiết nhưng cũng tạo ra nhiều câu hỏi.
Quá trình phát triển
Theo các tài liệu công khai, năm 2019 công ty Sukhoi bắt đầu nghiên cứu thiết kế cho loại UAV tấn công tương lai. Để dễ sử dụng và triển khai, họ quyết định thiết kế nó giống như tên lửa hành trình và có thể sử dụng trên các máy bay tiền tuyến, bao gồm cả tiêm kích Su-57 hiện đại nhất.
Sản phẩm tương lai được gọi là “mô-đun vũ khí tàng hình có điều khiển” và nhận mã hiệu S-71. Trong vài năm đầu, các kỹ sư đã hoàn thiện thiết kế tối ưu, xác định các bộ phận cần thiết và giải quyết những vấn đề kỹ thuật khác. Năm 2022, dự án S-71 được đẩy nhanh tiến độ vì nhà phát triển muốn sớm hoàn thành thiết kế và đưa sản phẩm vào trang bị.
Trong giai đoạn 2023-2024, dự án đã tiến tới thử nghiệm bay thành công. Năm ngoái đã có một loạt chuyến bay thử nghiệm với máy bay Su-57 làm phương tiện mang theo. Chính loại máy bay này xuất hiện trong các bức ảnh được công bố.
Hiện tại chưa có thông tin mới về tiến độ dự án S-71. Không rõ dự án đã phát triển thế nào trong năm qua và đạt được những thành quả gì. Dựa trên kết quả trước đó, có thể kỳ vọng rằng trong thời gian tới, UAV mới sẽ được thử nghiệm thực tế với quân đội và có thể được chính thức đưa vào trang bị của Không quân Nga.
Hai phiên bản khác nhau
Theo thông tin đã công bố, dự án S-71 đã tạo ra một nền tảng bay không người lái mới, và nó nhanh chóng được cải tiến phát triển với hai phiên bản khác nhau. Hai UAV này có cấu trúc cơ bản giống nhau, nhưng khác biệt về thiết bị, chức năng và khả năng thực tế trên chiến trường.
Loại đầu tiên mang mã S-71K và tên gọi “Carpet”. Nó được thiết kế để tấn công các mục tiêu trên mặt đất hoặc mặt nước ở xa với tọa độ đã biết trước. Về bản chất, đây giống như một tên lửa hành trình phóng từ trên không theo kiểu truyền thống.
Loại thứ hai có mã S-71M và tên “Monochrome”. Đây là loại đạn tuần tra tự động có thể hoạt động độc lập. Nó phải tự bay tuần tra trong khu vực được chỉ định, tìm kiếm và nhận dạng mục tiêu. Sau đó tự quyết định tấn công và dẫn hướng vào đối tượng đã chọn.
Cả hai UAV đều có thiết kế khung máy bay chung và sử dụng cấu trúc khí động học thông thường. Thiết kế được tối ưu để giảm khả năng bị phát hiện và thu gọn kích thước khi vận chuyển. Kích thước và trọng lượng chính xác chưa được tiết lộ, nhưng có vẻ không khác nhiều so với các tên lửa hành trình hiện có.
Cần chú ý rằng trong tài liệu ảnh có một mẫu thử nghiệm với hình dáng khác. Nhìn vào hình dạng và màu sơn, đây có vẻ là mô hình thử nghiệm cho giai đoạn đầu. Sau đó thiết kế UAV đã được thay đổi.
S-71 có thân máy bay dài với mũi nhọn và mặt cắt ngang hình lục giác ở phần chính. Hai bên có cánh có thể mở ra khi bay. Đuôi máy có thể gập lại, thiết kế hình chữ V. UAV được treo ngược lên máy bay mang theo, nên có các điểm gắn phù hợp. Ngoài ra, ở phần mũi có cửa nhỏ để tiếp cận các đầu kết nối của máy bay.
“Carpet” và “Monochrome” được trang bị động cơ phản lực TRDD-50 hoặc loại tương tự. Nhờ động cơ này, UAV có thể đạt tốc độ cận âm. Tầm bay và thời gian hoạt động chưa được công bố, nhưng rõ ràng đủ khả năng cho việc tuần tra lâu dài ở khu vực mục tiêu.
UAV-tên lửa hành trình S-71K sẽ có hệ thống điều khiển đơn giản, đảm bảo bay đến tọa độ đã định. Còn S-71M cần có bộ thiết bị phức tạp hơn nhiều. Loại UAV này cần có thiết bị quan sát (quang học hoặc radar), máy tính phân tích dữ liệu, hệ thống tự động lái, v.v. Cũng cần có đài liên lạc với máy bay mang theo để truyền thông tin về mục tiêu và nhận lệnh tấn công. Tuy nhiên, thành phần chính xác của hệ thống điện tử và cách thức hoạt động vẫn chưa được tiết lộ.
Cả hai loại S-71 đều là vũ khí tấn công từ trên không, nhưng thông tin về sức mạnh chiến đấu chưa được công bố. Theo một số nguồn tin, “Carpet” có thể được trang bị đầu đạn phân tán, còn “Monochrome” sẽ mang theo đầu đạn nổ phá nguyên khối. Tuy nhiên, chưa thể xác nhận những thông tin này.
Trong các tài liệu đã công bố, chỉ có máy bay tiêm kích thế hệ 5 Su-57 được hiển thị là phương tiện mang theo UAV S-71. Việc treo được thực hiện bằng giá đỡ thanh kiểu mới nhất. Chưa rõ liệu UAV mới có tương thích với các loại máy bay Nga khác hay không.
Thế hệ vũ khí mới
Như vậy, một trong những tổ chức hàng không hàng đầu của Nga đã quyết định tận dụng kinh nghiệm của mình để chế tạo vũ khí tấn công từ trên không. Kết quả là sự ra đời của hai loại UAV tấn công, có hình dáng giống tên lửa hành trình và có thể thực hiện các nhiệm vụ khác nhau trong việc tấn công mục tiêu mặt đất.
Ngay từ năm ngoái, hai phiên bản UAV S-71 đã qua thử nghiệm và chứng minh được các thông số thiết kế. Có thể sau đó, việc phát triển hai dự án đã tiếp tục và đạt được những tiến bộ mới. Tình hình hiện tại của chương trình này vẫn chưa rõ, nhưng có nhiều lý do để lạc quan về triển vọng tương lai.
Sự có mặt của hai phiên bản S-71 mới có thể giúp chiến thuật tác chiến của Nga trên các mặt trận trở nên đa dạng hơn, tạo ra những thách thức mới đối với các đối thủ trong thời gian tới.
Biên dịch: Như Quỳnh
Tác giả: Ryabov Kirill/Topwar
Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả, không nhất thiết phản ánh quan điểm của Nghiên cứu Chiến lược. Mọi trao đổi học thuật và các vấn đề khác, quý độc giả có thể liên hệ với ban biên tập qua địa chỉ mail: [email protected]
