Giới khoa học và công nghiệp Trung Quốc hiện đang tích cực theo đuổi lĩnh vực công nghệ siêu thanh, và tại triển lãm Airshow China 2024, các kết quả mới của những nỗ lực này đã được công bố. Một tổ chức khoa học của Trung Quốc lần đầu tiên công bố tài liệu về dự án máy bay không người lái (UAV) siêu thanh GDF-600. UAV này được thiết kế để mang theo nhiều loại thiết bị khác nhau phục vụ mục đích trinh sát và tấn công.
Ở mức độ ý tưởng
Một trong những đơn vị chính của chương trình siêu thanh của Trung Quốc là Viện Nghiên cứu Khí động học Quảng Đông (Guangdong Aerodynamic Research Academy — GARA). Viện này thường xuyên tham gia triển lãm hàng không tại Chu Hải và giới thiệu các dự án mới của mình. Năm nay, GARA lại một lần nữa mang đến các thiết kế đáng chú ý.
Tại gian hàng của mình, viện đã lần đầu tiên giới thiệu dự án UAV siêu thanh đa năng mang ký hiệu GDF-600 dưới dạng mô hình với lớp vỏ trong suốt, cho phép quan sát cấu trúc và bố trí bên trong. Ngoài ra, còn có một bảng mô tả các ý tưởng, công nghệ và đặc tính chính của UAV này. Các mô hình vũ khí dành cho UAV cũng được trưng bày.
Nhìn chung, đây là một nền tảng UAV siêu thanh phục vụ cho mục đích quân sự. Nó sẽ bay với tốc độ cao và mang theo các thiết bị khác nhau. Dự kiến, UAV này có thể vượt qua hệ thống phòng không của đối phương để thực hiện nhiệm vụ trinh sát hoặc tấn công, tất cả đều thông qua các thiết bị có thể tách rời.
GDF-600 được hình dung như một loại máy bay ném bom mang tên lửa. Trong các khoang chứa bên trong, nó có thể mang các loại tên lửa và UAV nhỏ gọn với thiết bị hoặc vũ khí cần thiết. Nhiệm vụ chính của nền tảng UAV này là tiếp cận các điểm phóng và triển khai các thiết bị mang theo của mình.
GARA đã công bố các đặc điểm mong muốn của UAV và cấu hình tác chiến được đề xuất. Thông tin này cho thấy rằng hệ thống UAV GDF-600 được thiết kế cho mục đích tác chiến chiến thuật. Tùy vào các thiết bị được sử dụng, tầm hoạt động của UAV sẽ trong khoảng từ vài trăm đến 1.000-1.500 km.
Tuy nhiên, hiện dự án GDF-600 vẫn đang trong giai đoạn tính toán và kế hoạch. Dự án còn ở giai đoạn rất sớm, điều này mang lại những hạn chế nhất định. Thời gian cần thiết để tiếp tục phát triển, sản xuất mẫu thử và thử nghiệm vẫn chưa được xác định. Hơn nữa, cũng không loại trừ khả năng dự án có thể chỉ dừng lại ở mức ý tưởng.
Máy bay ném bom siêu thanh
Các tài liệu chính thức từ GARA cho thấy cách UAV GDF-600 sẽ trông như thế nào, các đặc tính và nhiệm vụ mà nó có thể thực hiện. Cũng có những khía cạnh công nghệ và ý tưởng khác được tiết lộ, trong khi một phần dữ liệu vẫn chưa được công khai.
GDF-600 là một thiết bị bay lượn siêu thanh với kích thước và trọng lượng trung bình. Nó cần phải cất cánh và đạt tốc độ thông qua một phương tiện phóng riêng biệt, loại phương tiện này vẫn chưa được xác định. Nhiều khả năng UAV sẽ được phóng bằng tên lửa với các thông số phù hợp. Ngoài ra, việc sử dụng các nền tảng hàng không cũng được lưu ý.
Phương tiện phóng sẽ đưa UAV lên tốc độ khoảng 7 Mach, sau đó chuyến bay sẽ được thực hiện nhờ năng lượng tích lũy. Có thể thực hiện các thao tác tăng tốc bổ sung khi thay đổi độ cao. Tầm bay của UAV được xác định từ 200 đến 600 km tùy vào các yếu tố khác nhau.
Giống như các thiết bị bay lượn siêu thanh khác, UAV GDF-600 của Trung Quốc được thiết kế theo cấu trúc “thân nâng”. Nó có hình tam giác với bề mặt trên uốn cong và đáy hình chữ V. Kích thước của thiết bị chưa được xác định, nhưng trọng lượng cất cánh được công bố là khoảng 5 tấn.
GARA cho biết khi chế tạo thân máy bay sẽ sử dụng các vật liệu hiện đại và công nghệ mới. Kết cấu của UAV cần phải chịu được các điều kiện cơ học và nhiệt độ cao đặc trưng của chuyến bay siêu thanh. Đồng thời, UAV cần phải đơn giản và tiết kiệm chi phí.
Mô hình trưng bày cho thấy phần lớn không gian bên trong được dành cho các thiết bị tác chiến – là các loại tên lửa và UAV. Các nhà thiết kế đã nghiên cứu không chỉ cấu trúc của các khoang chứa bên trong mà còn hệ thống triển khai tác chiến trong tất cả các chế độ bay. Cách giải quyết vấn đề này vẫn chưa được tiết lộ.
Một hệ thống lái tự động hoàn chỉnh đang được phát triển cho UAV GDF-600. Nó sẽ theo dõi vị trí của UAV, điều khiển chuyến bay và đảm bảo triển khai các thiết bị tác chiến. Hệ thống định vị sẽ hoạt động ở tất cả các chế độ bay và UAV sẽ có khả năng thực hiện các nhiệm vụ chiến đấu trong mọi điều kiện.
Các lựa chọn cấu hình tác chiến
Với trọng lượng tối đa 5 tấn, UAV siêu thanh mới của Trung Quốc có thể mang đến 1,2 tấn tải trọng. Để chứa tải trọng này, các khoang chứa bên trong có kích thước lớn được thiết kế. GDF-600 không có động cơ, hệ thống nhiên liệu, v.v., điều này cho phép tối đa hóa không gian dành cho các thiết bị tác chiến mang theo.
Dự án GDF-600 hiện tại bao gồm sáu lựa chọn cấu hình tác chiến. Đầu tiên, là các loại tên lửa không đối đất. Chúng sẽ được thả từ UAV và tự bay đến mục tiêu được xác định.
Vũ khí có tầm bắn xa nhất trên UAV GDF-600 là một loại tên lửa siêu thanh mới, hiện chưa có tên. Nó có thể đạt tốc độ từ 2.400 đến 6.000 km/h và có tầm bắn lên đến 500 km. Ngoài ra, còn có tên lửa cận âm và tên lửa hành trình với tầm bắn 100 và 80 km tương ứng. Để tấn công mục tiêu trong phạm vi 70 km, có thể sử dụng bom lượn có điều khiển.
Trên UAV GDF-600 cũng có thể trang bị một số UAV nhỏ hơn thuộc loại máy bay có cánh gấp, được thiết kế cho mục đích trinh sát. UAV lớn sẽ thả các UAV này khi cần thiết để thực hiện trinh sát khu vực. Tốc độ bay của các UAV nhỏ này sẽ vượt quá 700 km/h và tầm bay không quá 15 km.
Giải pháp mới
Dự án UAV đa năng siêu thanh GDF-600 vẫn đang trong giai đoạn phát triển và còn xa mới đạt đến giai đoạn thử nghiệm, sản xuất và đưa vào hoạt động trong quân đội. Tuy nhiên, ngay ở giai đoạn hiện tại, dự án này đã mang lại sự quan tâm – cần xem xét ý tưởng chính và cách thực hiện của nó.
Hiện nay trên thế giới, có nhiều dự án phát triển các hệ thống chiến đấu siêu thanh sử dụng thiết bị bay lượn. Tuy nhiên, trong hầu hết các dự án này, thiết bị bay lượn đóng vai trò là một loại đạn và được sử dụng để đưa đầu đạn đến mục tiêu, đó là một phần của cấu trúc của nó.
Dự án GDF-600 đề xuất tạo ra một loại máy bay ném bom mang tên lửa độc đáo. UAV này sẽ không trực tiếp tấn công mục tiêu, nhiệm vụ này sẽ do các vũ khí được triển khai từ nó đảm nhiệm. Cách thức thực hiện trinh sát cũng tương tự.
UAV này có một số ưu điểm quan trọng. Đầu tiên là khả năng bay cao, cho phép UAV nhanh chóng tiếp cận điểm phóng vũ khí và xuyên thủng hệ thống phòng không của đối phương. Trên thực tế, hệ thống phòng không của các quốc gia có thể đối đầu với Trung Quốc không thể đối phó với các mục tiêu bay siêu thanh.
Năm cấu hình tác chiến hiện có trong dự án GDF-600 giúp UAV này linh hoạt và có khả năng thực hiện nhiều nhiệm vụ. UAV có thể sử dụng khả năng bay để thực hiện nhiệm vụ trinh sát hoặc tấn công các mục tiêu ở nhiều độ sâu phòng thủ khác nhau của đối phương.
Hiện tại, có ba loại tên lửa, một loại bom lượn và một UAV trinh sát trong danh sách các cấu hình chiến đấu có thể lựa chọn. Có khả năng trong tương lai, các cấu hình tác chiến của GDF-600 sẽ được mở rộng nếu dự án này nhận được sự quan tâm từ các khách hàng tiềm năng và có sự phát triển tiếp theo. Về mặt này, UAV siêu thanh GDF-600 được kỳ vọng sẽ có một tương lai rộng mở.
Tiềm năng phát triển trong tương lai
Dự án tổ hợp UAV siêu thanh đa năng chiến thuật GDF-600 của Viện Nghiên cứu Khí động học Quảng Đông (GARA) hiện vẫn đang ở giai đoạn phát triển, tuy nhiên nó đã được giới thiệu công khai đến công chúng. Tương lai của dự án này vẫn còn là một ẩn số. Có khả năng dự án có thể không vượt qua giai đoạn phát triển ban đầu.
Tuy nhiên, dự án GDF-600 đã đem lại nhiều lợi ích cho ngành khoa học và công nghiệp Trung Quốc. Thông qua dự án này, Trung Quốc đã có thể xây dựng và nghiên cứu một khái niệm mới trong lĩnh vực hệ thống siêu thanh, đồng thời xác định các điểm mạnh và điểm yếu của khái niệm này. Việc kinh nghiệm thu được từ dự án này sẽ được ứng dụng như thế nào trong tương lai vẫn còn là một câu hỏi lớn. Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, điều quan trọng là đã có được những bước tiến đáng kể trong nghiên cứu và phát triển công nghệ siêu thanh./.
Biên dịch: Như Quỳnh
Tác giả: Ryabov Kirill / Topwar.
Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả, không nhất thiết phản ánh quan điểm của Nghiên cứu Chiến lược. Mọi trao đổi học thuật và các vấn đề khác, quý độc giả có thể liên hệ với ban biên tập qua địa chỉ mail: [email protected]
