Nằm ở ngã tư đường giữa Đông và Tây Âu, Serbia đã phải đối mặt với nhiều thách thức trong suốt chiều dài lịch sử liên quan đến việc bảo tồn truyền thống, thực hiện cải cách và ảnh hưởng của các yếu tố địa chính trị. Trong những năm gần đây, đất nước này một lần nữa trở thành tâm điểm chú ý khi cố gắng cân bằng giữa chuyển đổi nội bộ với áp lực bên ngoài.
Tình hình của Serbia trong thời gian gần đây
Tình hình chính trị trong nước
Serbia hiện đại được điều hành bởi Đảng Tiến bộ Serbia (SPP), đảng đã thống trị đời sống chính trị của đất nước này kể từ năm 2012. Tổng thống Aleksandar Vucic, cựu thủ tướng, vẫn là nhân vật trung tâm trong nền chính trị Serbia. Mặc dù chính phủ tuyên bố cam kết thực hiện các giá trị dân chủ, đã xảy ra nhiều phong trào phản đối trong nước, đặc biệt là trong giới trẻ, đòi hỏi sự minh bạch trong quản lý và chống tham nhũng.
Trong những tháng gần đây, Serbia đã phải đối mặt với các cuộc biểu tình chống chính phủ lan rộng, bùng phát sau vụ sập mái che thảm khốc tại nhà ga xe lửa Novi Sad vào ngày 1 tháng 11 năm 2024, khiến 15 người thiệt mạng. Người dân cáo buộc chính quyền tham nhũng và tắc trách trong quá trình tái thiết nhà ga, đây chính là chất xúc tác cho các cuộc biểu tình rầm rộ. Các cuộc biểu tình bắt đầu ở Novi Sad và nhanh chóng lan sang các thành phố khác trong cả nước. Sinh viên đại học trở thành nòng cốt của phong trào, tổ chức các hoạt động mang tên “Serbia, dừng lại”. Vào lúc 11:52 sáng thứ sáu hàng tuần — thời điểm tán cây sụp đổ — những người tham gia sẽ tổ chức lễ cầu nguyện im lặng kéo dài 15 phút để tưởng nhớ những người đã khuất. Những hành động này thường đi kèm với việc phong tỏa đường bộ.
Vào tháng 12 năm 2024, sinh viên bắt đầu phong tỏa các cơ sở giáo dục để phản đối việc bắt giữ những người biểu tình. Những yêu cầu của họ bao gồm việc kêu gọi tăng kinh phí cho giáo dục đại học và điều tra các cuộc tấn công vào người biểu tình. Những hành động này nhận được sự ủng hộ rộng rãi của người dân, các nhà khoa học, nghệ sĩ cũng như giới truyền thông. Vào ngày 22 tháng 12 năm 2024, các cuộc biểu tình lớn đã diễn ra trên khắp Serbia. Hơn 100.000 người đã tập trung tại Quảng trường Slavija ở Belgrade, khiến đây trở thành cuộc biểu tình lớn nhất trong lịch sử đất nước. Ở những thành phố khác như Niš và Kragujevac, các cuộc biểu tình cũng thu hút hàng nghìn người tham gia[1].
Vào ngày 11 tháng 12, Tổng thống Aleksandar Vucic đã hứa sẽ đáp ứng các yêu cầu của người biểu tình và công bố các tài liệu liên quan đến việc tái thiết nhà ga xe lửa Novi Sad. Tuy nhiên, theo các phương tiện truyền thông đưa tin, các phần quan trọng của tài liệu chưa bao giờ được công khai, điều này làm gia tăng sự bất bình của công chúng. Các cuộc biểu tình và phong tỏa trường đại học vẫn tiếp diễn, bao gồm các cuộc biểu tình đêm giao thừa từ ngày 31 tháng 12 năm 2024 đến ngày 1 tháng 1 năm 2025. Ngày 28/1, Thủ tướng Serbia, ông Milos Vucevic đã tuyên bố từ chức, trở thành quan chức cấp cao nhất rời khỏi chức vụ kể từ khi các cuộc biểu tình chống tham nhũng lan rộng khắp cả nước. Đơn từ chức của ông Vucevic được đưa ra một ngày sau khi Tổng thống Aleksandar Vucic tuyên bố “một cuộc tái thiết chính phủ khẩn cấp và toàn diện” đang được tiến hành để đáp ứng các yêu cầu của dân chúng ở Serbia[2].
Vào tháng 3 năm 2025, những người biểu tình đã phong tỏa các tòa nhà của các công ty truyền hình nhà nước ở Belgrade và Novi Sad, dẫn đến việc dừng một số chương trình phát sóng trực tiếp và đụng độ với cảnh sát. Tổng thống Vucic đã cảnh báo về khả năng xảy ra bạo lực tại một cuộc biểu tình lớn dự kiến diễn ra vào ngày 15 tháng 3.
Tình hình kinh tế
Serbia là một quốc gia có nền kinh tế chuyển đổi, kết hợp cơ chế thị trường với các yếu tố quản lý của nhà nước. Theo Ngân hàng Thế giới, GDP của Serbia năm 2023 đạt khoảng 79 tỷ đô la, với tốc độ tăng trưởng kinh tế chậm lại do các yếu tố bên ngoài như cuộc khủng hoảng năng lượng ở châu Âu. Các ngành chủ chốt của nền kinh tế bao gồm nông nghiệp, sản xuất ô tô, công nghệ thông tin và năng lượng. Bất chấp hoạt động đầu tư tích cực, tỷ lệ thất nghiệp vẫn ở mức cao và những người trẻ thường thích di cư đến các nước EU để tìm kiếm điều kiện sống tốt hơn.
Theo Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), tăng trưởng kinh tế của Serbia dự kiến sẽ đạt khoảng 4,25% trong những năm tới. Mức lương trung bình ở Serbia tiếp tục tăng. Tính đến tháng 12 năm 2023, mức lương gộp trung bình là 130.405 dinar (khoảng 1.114 euro) và mức lương ròng là 95.093 dinar (khoảng 812 euro) mỗi tháng. Mức lương tối thiểu cũng đang tăng: từ ngày 1 tháng 1 năm 2025, mức lương gộp tối thiểu sẽ nằm trong khoảng từ 566,06 đến 656,17 euro tùy theo tháng và mức lương ròng sẽ nằm trong khoảng từ 421,10 đến 484,26 euro.
Serbia, giống như các quốc gia khác ở Đông Nam Âu, đang phải đối mặt với tình trạng lạm phát cao. Kể từ tháng 10 năm 2024, đất nước này đã chứng kiến nhiều cuộc biểu tình phản đối giá cả tăng cao, đặc biệt là giá cả thực phẩm. Người tiêu dùng bày tỏ sự không hài lòng khi giá sản phẩm trong nước ở Serbia cao hơn so với các nước láng giềng. Vào tháng 10 năm 2024, chính phủ đã mở cuộc điều tra đối với bốn chuỗi bán lẻ – Delhaize, Mercator S, Univerexport và DIS – vì nghi ngờ tăng giá.
Serbia cũng đang tích cực phát triển quan hệ kinh tế quốc tế. Vào tháng 10 năm 2024, IMF đã thống nhất với Serbia về chương trình kéo dài 36 tháng nhằm hỗ trợ cải cách kinh tế, được gọi là Công cụ điều phối chính sách (PCI). Chương trình này nhằm mục đích hỗ trợ các cải cách kinh tế đang diễn ra trong nước và sẽ giúp Serbia thu hút các khoản vay từ các nguồn khác. Ngoài ra, Nga và Serbia đang chuẩn bị ký kết chương trình hợp tác kinh tế chiến lược giai đoạn 2025–2030, bao gồm các lĩnh vực hợp tác song phương cấp bách nhất[3][4].
Thách thức xã hội
Một trong những vấn đề nghiêm trọng vẫn là khủng hoảng nhân khẩu học. Serbia phải đối mặt với tình trạng tử vong cao, tỷ lệ sinh thấp và tình trạng lao động có tay nghề dời ra nước ngoài. Theo cơ quan thống kê của nước này, dân số nước này đang giảm trung bình 35.000 người mỗi năm. Điều này tạo thêm gánh nặng cho hệ thống lương hưu và thị trường lao động. Để giải quyết vấn đề này, chính phủ đang xây dựng các chương trình nhằm kích thích tỷ lệ sinh và thu hút vốn nước ngoài để tạo ra việc làm mới.
Tham nhũng vẫn là một vấn đề nghiêm trọng ở Serbia, làm suy yếu lòng tin của người dân vào các thể chế công. Những sự kiện gần đây, chẳng hạn như vụ sập mái che tại nhà ga xe lửa Novi Sad vào tháng 11 năm 2024 khiến 15 người thiệt mạng, đã làm gia tăng sự bất bình của công chúng và dẫn đến các cuộc biểu tình quần chúng. Người dân đang yêu cầu sự minh bạch và trách nhiệm giải trình từ chính quyền, cáo buộc họ tham nhũng và tắc trách trong việc thực hiện các dự án cơ sở hạ tầng.
Bất chấp tăng trưởng kinh tế, bất bình đẳng xã hội và nghèo đói vẫn là những vấn đề cấp bách. Khu vực nông thôn và một số cộng đồng thành thị gặp hạn chế trong việc tiếp cận giáo dục chất lượng, chăm sóc sức khỏe và cơ hội việc làm. Điều này góp phần gây căng thẳng xã hội và làm tăng dòng người di cư từ nông thôn ra thành thị, cũng như ra nước ngoài.
Hệ thống giáo dục ở Serbia đang phải đối mặt với những thách thức liên quan đến việc cập nhật chương trình giảng dạy và thích ứng với yêu cầu của thị trường lao động hiện đại. Tỷ lệ thất nghiệp cao ở thanh niên cho thấy khoảng cách giữa kỹ năng của sinh viên tốt nghiệp và nhu cầu của người sử dụng lao động. Điều này dẫn đến tình trạng “chảy máu chất xám” khi những chuyên gia trẻ và tài năng rời khỏi đất nước để tìm kiếm cơ hội tốt hơn.
Hệ thống y tế phải đối mặt với những thách thức về tài chính, cơ sở hạ tầng và khả năng tiếp cận dịch vụ y tế, đặc biệt là ở những vùng xa xôi. Việc thiếu hụt nhân sự và trang thiết bị y tế ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ, gây lo ngại cho người dân. Vấn đề ô nhiễm không khí, nước và đất đang ngày càng trở nên cấp bách ở Serbia. Các hoạt động công nghiệp, quản lý chất thải kém hiệu quả và thiếu quan tâm đến các vấn đề môi trường dẫn đến suy thoái môi trường, ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe cộng đồng và chất lượng cuộc sống.
Cải cách tại Serbia trong thời gian gần đây
Bất chấp những thách thức về chính trị và kinh tế, Serbia đang tiến hành một loạt cải cách nhằm hiện đại hóa hệ thống tư pháp, tăng cường năng lực quốc phòng và chống tham nhũng.
Cải cách tư pháp
Vào tháng 1 năm 2022, Serbia đã tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý về hiến pháp nhằm cải cách hệ thống tư pháp. Những thay đổi chính bao gồm:
– Thay đổi trong thủ tục bổ nhiệm thẩm phán và kiểm sát viên – trước đây, thẩm phán do Quốc hội bổ nhiệm, nay quyền này đã được chuyển giao cho Hội đồng thẩm phán tối cao.
– Đảm bảo tính độc lập của tòa án, điều này nghĩa là ảnh hưởng của quyền hành pháp đối với ngành tư pháp đã bị giảm bớt.
– Tiếp cận các tiêu chuẩn của EU – cải cách là một trong những điều kiện quan trọng để tiếp tục đàm phán về việc Serbia gia nhập Liên minh châu Âu.
Cuộc trưng cầu dân ý được 59,71% cử tri ủng hộ, điều này chứng tỏ sự ủng hộ của người dân đối với tiến trình hướng tới pháp quyền. Tuy nhiên, tỷ lệ cử tri đi bỏ phiếu chỉ đạt 30,6%, cho thấy sự tham gia của người dân vào cải cách là thấp.
Chế độ nghĩa vụ quân sự bắt buộc
Serbia, bất chấp chính sách trung lập chính thức, đã quyết định tái áp dụng chế độ nghĩa vụ quân sự bắt buộc vào năm 2024, vốn đã bị bãi bỏ vào năm 2010. Thời gian phục vụ là 60 ngày huấn luyện tích cực cùng 15 ngày tập trận hàng năm. Chế độ là bắt buộc đối với nam giới, tự nguyện đối với nữ giới.
Lý do cho sự cải cách này chính là căng thẳng gia tăng ở Balkan, tăng cường hợp tác quân sự giữa các nước láng giềng và NATO, và nhu cầu tăng cường an ninh quốc gia của Belgrade. Vào năm 2022, Croatia tuyên bố có thể khôi phục chế độ nghĩa vụ quân sự. Năm 2023, Hungary tăng chi tiêu quân sự và mở rộng huấn luyện quân dự bị. Trong khi đó, Kosovo đang xây dựng năng lực quân sự với sự hỗ trợ của Hoa Kỳ.
Bản thân quyết định này đã gây ra sự chia rẽ trong xã hội Serbia, một số người cho rằng nó sẽ tăng cường sức mạnh cho quân đội, trong khi những người khác cho rằng đây là một bước thụt lùi về phía quân sự hóa khu vực.
Chống tham nhũng
Vào ngày 1 tháng 11 năm 2024, một mái che ở lối vào nhà ga xe lửa chính ở Novi Sad đã bị sập. Hậu quả là 15 người thiệt mạng và hơn 30 người bị thương. Nguyên nhân của tình trạng khẩn cấp là do vi phạm quy định xây dựng và tham nhũng trong quá trình đấu thầu. Dự án cải tạo này được nhà nước tài trợ và cuộc điều tra phát hiện các nhà thầu đã sử dụng vật liệu chất lượng thấp.
Các cuộc biểu tình lớn của sinh viên bắt đầu ở Belgrade, Novi Sad và Nis. Những người biểu tình yêu cầu các quan chức từ chức và tiến hành một cuộc điều tra minh bạch.Đài truyền hình nhà nước bị người biểu tình chặn.
Và dẫn đến kết quả là, Thủ tướng Milos Vucevic từ chức vào ngày 28 tháng 1 năm 2025. Thị trưởng Novi Sad và một số quan chức từ chức. Các vụ án hình sự đã được mở đối với 13 người, bao gồm cả nhà thầu và thanh tra chính phủ. Tổng thống Aleksandar Vucic cho biết cuộc chiến chống tham nhũng sẽ là ưu tiên hàng đầu trong nhiệm kỳ mới của ông. Tuy nhiên, phe đối lập khẳng định rằng việc Vucevic từ chức chỉ là một nỗ lực nhằm xoa dịu xã hội mà không có bất kỳ thay đổi thực sự nào[5].
Áp lực địa chính trị và quan hệ quốc tế
Serbia đang ở trong một vị thế địa chính trị khó khăn, phải cân bằng giữa mong muốn hội nhập vào Liên minh châu Âu và mối quan hệ chặt chẽ trong lịch sử với Nga. Vị thế kép này ảnh hưởng đến quan hệ quốc tế của nước này và khiến đất nước phải chịu nhiều áp lực bên ngoài.
Serbia chính thức nhận được tư cách ứng cử viên cho tư cách thành viên EU vào ngày 1 tháng 3 năm 2012. Tuy nhiên, quá trình hội nhập đang phải đối mặt với nhiều trở ngại, bao gồm nhu cầu phải điều chỉnh chính sách đối ngoại cho phù hợp với chính sách toàn châu Âu, đặc biệt là trong bối cảnh trừng phạt Nga. Việc Belgrade từ chối tham gia các lệnh trừng phạt này đã trở thành rào cản nghiêm trọng đối với tư cách thành viên EU.
Ngoài ra, căng thẳng nội bộ trong EU và chính sách di cư cũng tác động đến việc mở rộng Liên minh sang vùng Balkan. Trong khi một số quốc gia trong khu vực đang đạt được thỏa thuận với EU về vấn đề di cư, Serbia lại từ chối các thỏa thuận như vậy, điều này làm phức tạp thêm quá trình hội nhập của nước này[6].
Trong lịch sử, Serbia luôn duy trì mối quan hệ chặt chẽ với Nga, điều này được thể hiện qua hợp tác kinh tế và hỗ trợ chính trị. Tuy nhiên, trong những năm gần đây đã có những thay đổi trong động lực này. Dưới áp lực từ phương Tây, Serbia đã đình chỉ một số thỏa thuận quân sự với Moskva và bắt đầu tìm kiếm các nhà cung cấp vũ khí thay thế, bao gồm cả Trung Quốc. Việc gần đây mua hệ thống phòng không FK-3 của Trung Quốc thay vì S-400 của Nga cho thấy mong muốn đa dạng hóa quan hệ quân sự của Belgrade[7].
Kể từ tháng 11 năm 2024, Serbia đã trải qua các cuộc biểu tình lớn do sự cố sập mái che tại nhà ga xe lửa Novi Sad khiến 15 người thiệt mạng. Sự phẫn nộ của công chúng về tình trạng tham nhũng và kém hiệu quả của chính phủ đang làm gia tăng áp lực trong nước lên chính phủ. Trong bối cảnh này, Nga đã bày tỏ sự ủng hộ đối với chính quyền Serbia. Tổng thống Aleksandar Vucic đã tường thuật cuộc điện đàm với Vladimir Putin, trong đó ông Putin khẳng định sự ủng hộ của mình đối với chính quyền hợp pháp của Serbia[8].
Trong bối cảnh các cuộc biểu tình, các quan chức Serbia cáo buộc các nước phương Tây can thiệp vào công việc nội bộ của họ. Phó Thủ tướng Aleksandr Vulin, sau cuộc gặp với người đứng đầu Cơ quan Tình báo nước ngoài của Nga Sergei Naryshkin, cho biết các cơ quan tình báo phương Tây đang cố gắng gây bất ổn cho Serbia bằng cách ủng hộ các cuộc biểu tình chống chính phủ. Ông so sánh những hành động này với các sự kiện ở Ukraine năm 2014, làm nổi bật sự căng thẳng trong quan hệ giữa Serbia và các nước phương Tây[9].
Serbia phụ thuộc rất nhiều vào nguồn năng lượng của Nga khi nhập khẩu 90% khí đốt tự nhiên và 40% dầu mỏ từ Nga. Sự phụ thuộc này làm phức tạp thêm lập trường của Nga về các lệnh trừng phạt đối với Moskva và ảnh hưởng đến các quyết định về chính sách đối ngoại của nước này.
Serbia đang chịu áp lực địa chính trị đáng kể khi cố gắng cân bằng giữa việc hội nhập EU và duy trì mối quan hệ truyền thống với Nga. Các cuộc biểu tình nội bộ và cáo buộc can thiệp từ bên ngoài làm phức tạp thêm tình hình, đòi hỏi giới lãnh đạo nước này phải theo đuổi chính sách đối ngoại cân bằng và linh hoạt.
Triển vọng tương lai cho sự phát triển của Serbia trong bối cảnh phức tạp
Serbia đang phải đối mặt với những thách thức nghiêm trọng cả trong nước lẫn quốc tế. Các cuộc biểu tình đang diễn ra, áp lực từ Liên minh châu Âu, ảnh hưởng từ Nga và Trung Quốc, cùng các vấn đề kinh tế tạo nên tình hình phức tạp đòi hỏi phải có những quyết định mang tính chiến lược. Tương lai của Serbia sẽ được quyết định bởi khả năng cân bằng giữa các mối quan hệ truyền thống và nhu cầu cải cách.
Sự ổn định chính trị và những thách thức xã hội
Serbia đang trải qua một trong những giai đoạn căng thẳng nhất trong lịch sử hiện đại. Các cuộc biểu tình rầm rộ do bê bối tham nhũng, các sự cố thương tâm và sự bất bình của công chúng đang đặt ra câu hỏi về tính bền vững của chính phủ hiện tại.
Hậu quả của các cuộc biểu tình là buộc các quan chức chủ chốt từ chức sau thảm họa ở Novi Sad. Trong khi đó, áp lực lên chính phủ ngày càng tăng, đòi hỏi cải cách từ xã hội. Sự ủng hộ ngày càng tăng dành cho phe đối lập, hứa hẹn sẽ có chính sách chống tham nhũng cứng rắn hơn.
Nếu như tiếp tục diễn biến hiện tại có thể dẫn tới sự bất mãn lớn hơn nữa trong dân chúng. Những nỗ lực đàn áp các cuộc biểu tình có thể làm xấu đi mối quan hệ với phương Tây, tuy nhiên việc nhượng bộ người biểu tình có thể làm suy yếu vị thế của đảng cầm quyền. Vì thế, chính quyền Serbia cần lưu ý đến ý kiến của xã hội dân sự và thể hiện thiện chí cải cách, nếu không đất nước sẽ phải đối mặt với làn sóng bất ổn mới.
Phát triển kinh tế
Nền kinh tế của Serbia đang ở bước ngoặt. Một mặt, đất nước chứng tỏ mức tăng trưởng GDP ổn định (trung bình 3-4%/năm), mặt khác vẫn còn tồn tại những vấn đề cơ cấu nghiêm trọng như mức độ tham nhũng cao, cản trở sự phát triển của doanh nghiệp và đầu tư nước ngoài, sự phụ thuộc vào các tập đoàn nhà nước và cơ sở sản xuất lạc hậu và thiếu đầu tư vào cơ sở hạ tầng.
Các lĩnh vực cải cách chính cần thực hiện:
– Cuộc chiến chống tham nhũng đòi hỏi phải tăng cường kiểm soát các hoạt động đấu thầu của chính phủ, minh bạch chi tiêu ngân sách và tính độc lập của hệ thống tư pháp.
– Thu hút đầu tư nước ngoài – tạo điều kiện thuận lợi cho kinh doanh, giảm rào cản hành chính.
– Phát triển các ngành công nghiệp công nghệ cao – Ngành CNTT của Serbia đang phát triển nhanh chóng, nhưng cần thêm các ưu đãi và hỗ trợ của chính phủ.
– Độc lập về năng lượng – Serbia cần đa dạng hóa nguồn cung cấp khí đốt và dầu mỏ để giảm sự phụ thuộc vào Nga.
Các tình huống có thể xảy ra:
– Nếu Serbia thực hiện cải cách và tạo điều kiện minh bạch cho doanh nghiệp, nền kinh tế của nước này có thể tăng trưởng đáng kể.
– Nếu cải cách kéo dài, đất nước có thể phải đối mặt với tình trạng trì trệ và dòng người trẻ di cư ra nước ngoài ngày càng tăng.
Hội nhập châu Âu: con đường hướng tới EU hay sự cân bằng?
Vấn đề hội nhập châu Âu là một trong những vấn đề khó khăn nhất đối với Serbia. Nước này chính thức là ứng cử viên gia nhập Liên minh châu Âu, nhưng triển vọng gia nhập vẫn còn chưa chắc chắn.
Những trở ngại chính:
– Tình trạng của Kosovo – EU yêu cầu công nhận nền độc lập của Kosovo, điều mà Belgrade không thể chấp nhận.
– Các biện pháp trừng phạt đối với Nga – Brussels mong đợi Serbia sẽ tham gia đầy đủ vào các biện pháp trừng phạt, nhưng cho đến nay Belgrade vẫn đang tránh thực hiện bước này.
– Cải cách nội bộ – EU yêu cầu đấu tranh mạnh mẽ hơn chống tham nhũng và cải thiện tình trạng dân chủ.
Các tình huống có thể xảy ra:
– Nếu Serbia đẩy nhanh cải cách và thỏa hiệp về Kosovo, nước này có thể có cơ hội thực sự gia nhập EU trong vòng 5-10 năm.
– Nếu Belgrade vẫn giữ thái độ trung lập, cân bằng giữa phương Tây và phương Đông, quá trình hội nhập châu Âu có thể kéo dài vô thời hạn.
– Nếu áp lực từ EU tăng lên, Serbia có thể bắt đầu xích lại gần Nga và Trung Quốc, điều này sẽ làm phức tạp thêm con đường tiến vào Liên minh châu Âu của nước này.
Ảnh hưởng của Nga và Trung Quốc
Serbia từ trước đến nay vẫn duy trì mối quan hệ chặt chẽ với Nga, đặc biệt là trong lĩnh vực năng lượng. Moskva ủng hộ Belgrade về vấn đề Kosovo và tạo điều kiện thuận lợi cho việc cung cấp khí đốt. Tuy nhiên, sau khi xung đột ở Ucraina nổ ra, phương Tây yêu cầu Serbia xem xét lại chính sách của mình.
Các đối tác thay thế:
– Trung Quốc đang tích cực đầu tư vào các dự án cơ sở hạ tầng ở Serbia. Vào năm 2024, công ty Trung Quốc Huawei đã ký một thỏa thuận mở rộng mạng 5G.
– Thổ Nhĩ Kỳ – Ankara cũng quan tâm đến việc tăng cường quan hệ với Serbia, đặc biệt là trong lĩnh vực thương mại.
– Các nước Ả Rập – các nước vùng Vịnh Ba Tư đang đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp và bất động sản của Serbia.
Serbia phải lựa chọn hoặc là tăng cường quan hệ với phương Tây, từ chối hợp tác với Nga, hoặc tiếp tục cân bằng, có nguy cơ làm chậm lại quá trình hội nhập châu Âu. Tương lai của đất nước phụ thuộc vào khả năng thích ứng với những thách thức mới và tìm ra con đường phát triển tối ưu của giới lãnh đạo trong môi trường địa chính trị phức tạp./.
Tác giả: Nguyễn Như Việt Anh
Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả, không nhất thiết phản ánh quan điểm của Nghiên cứu Chiến lược. Mọi trao đổi học thuật và các vấn đề khác, quý độc giả có thể liên hệ với ban biên tập qua địa chỉ mail: [email protected]
Tài liệu tham khảo
[1]. ASSOCIATED PRESS (2025), “Protesters block main state Serbian TV building as tensions soar ahead of a planned large rally”, https://apnews.com/article/serbia-protests-police-television-students-9007ee8fabade17ed1ba956e51be9c30
[2]. REUTERS (2025), “Anti-government protesters block access to Serbian state broadcasters”, https://www.reuters.com/world/europe/anti-government-protesters-block-access-serbian-state-broadcasters-2025-03-11/
[3]. REUTERS (2025), “IMF agrees deal to support Serbia’s economic reforms”, https://www.reuters.com/markets/europe/imf-agrees-deal-support-serbias-economic-reforms-2024-10-16
[4]. МИНИСТЕРСТВО ЭКОНОМИЧЕСКОГО РАЗВИТИЯ РОССИЙСКОЙ ФЕДЕРАЦИИ (2024), “Россия и Сербия готовятся подписать стратегическую программу экономического сотрудничества на 2025-2030 годы”, https://www.economy.gov.ru/material/news/rossiya_i_serbiya_gotovyatsya_podpisat_strategicheskuyu_programmu_ekonomicheskogo_sotrudnichestva_na_2025_2030_gody.
[5]. EL PAIS (2025), “El presidente de Serbia se repliega ante la perseverancia de las protestas estudiantiles”, https://elpais.com/internacional/2025-03-01/el-presidente-de-serbia-se-repliega-ante-la-perseverancia-de-las-protestas-estudiantiles.
[6]. CADENA SER (2024), “Rusia, la política migratoria y la tensión interna en la Unión Europea frenan la ampliación a los Balcanes Occidentales”, https://cadenaser.com/nacional/2024/11/17/rusia-la-politica-migratoria-y-la-tension-interna-en-la-union-europea-frenan-la-ampliacion-a-los-balcanes-occidentales-cadena-ser/
[7]. HUFFPOST (2025), “Cambio drástico en el tablero de la guerra: el socio europeo de Rusia abandona a Putin”, https://www.huffingtonpost.es/global/cambio-drastico-tablero-guerra-socio-europeo-rusia-abandona-putin.
[8]. REUTERS (2025), “Russia supports Serbia’s authorities amid protests, President Aleksandar Vucic says”, https://www.reuters.com/world/europe/russia-supports-serbias-authorities-amid-protests-president-aleksandar-vucic-2025-03-07/
[9]. REUTERS (2025), “Deputy PM accuses West of destabilising Serbia after meeting Russian spy chief”, https://www.reuters.com/world/deputy-pm-accuses-west-destabilising-serbia-after-meeting-russian-spy-chief-2025-02-28/